Претседателот на Македонската академија на науки и уметностите (МАНУ), академик Живко Попов и претседателот на Одборот за акредитација на високото образование, Марјан Ѓуровски, остварија работна средба на која се разговараше за состојбата во високото образование и за воспоставување заедничка соработка во функција на подигнување на квалитетот и развојот на високото образование во земјата.

На состанокот беше констатирана потребата од интернационализација на македонскиот високо образовен систем, зајакнување на стандардите и капацитетите на високо образовните институции со посебен фокус на студиските програми и продуктот кои тие го даваат како дипломирани студенти за потребите на општеството и бизнис заедницата.

МАНУ и Одборот за акредитација на високото образование се очекува да потпише меморандум за соработка за поблиска соработка со заеднички научно-истражувачки проекти и организирање заедничка научна конференција посветена на состојбата, предизвиците и развојот на високото образование, информираат од Одборот.

На работната средба присуствуваа потпретседателот на Одборот за акредитација Куштрим Ахмети и академик Марјан Марковиќ, член на Одборот за акредитација на високото образование.

The post МАНУ и Одборот за акредитација на високото образование ќе работат на подигнување на квалитетот на високото образование appeared first on Република.

Во своето експозе за раководењето на МАНУ во мандатниот период 2024-2027, новиот претседател на МАНУ Живко Попов се осврна на неколку, како што рече, „општествени аномалии“ и „круцијални предизвици на кои би требало да се обрне посебно внимание“ и кои, рече, се предмет на критики во годишните извештаи на Европската комисија.

Посочи на „генерална партизација“ на институциите, особено во јавната администрација. Притоа нагласи дека треба „час поскоро да се укине балансерот при вработување во институциите“ зашто со него „се испушта критериумот за квалитет и компетентност“. Предупреди и на „руинирање на здравствениот систем и политизирање на Клничкиот центар“, потценување на научно-истражувачката работа, хипертрофирана мрежа на систем на високо образование, прекумерна употреба на европското знаменце, нефункционален правосуден систем и селективна правда. Исто така, ги посочи и демографските проблеми, моноцентричниот развој на државата што предизвикува масовно доселување во главниот град и миграциите во странство посебно на млад високообразован кадар.

Состојбата на државата во која општеството е поделено по повеќе основи е комплицирана, па затоа потребно е, пред се, национално единство за најважните државни прашања... Ќе биде неопходно насочување на Академијата кон државата и битно зголемување на бројот на национални проекти во наредниот период, порача Попов.

Смета дека МАНУ „има институционален капацитет преку научно фундирани стратегии да ѝ помогне на државата во справувањето со овие тешки општествени појави“.

Нагласи дека на политиката, партиите и дневно-политичките теми не им е место во Академијата, но дека таа „не смее да молчи ако има знаење, можности и капацитет да советува и да дава стратегиски насоки“.

Секогаш треба да е присутна и потенцирана самостојната и политички независната позиција на МАНУ. Но, за вакво нешто потребна е поголема гласност на Академијата, повеќе соопштенија, многу повеќе информации до јавноста за тоа што работи МАНУ, рече нејзиниот претседател во експозето.

Во оваа пригода тој, како што рече, уште еднаш сака да ја промовира „европската идеја за Македонија која е стара колку и земјата македонска“. Истакна дека македонскиот народ е свесен дека е европски народ и дека местото му е во европската заедница на народите и дека евроскептицизмот што се појавил во последно време е „резултат на пречките кои ЕУ неправедно ни ги постави на нашиот европски пат“.

Тие најмногу се однесуваат на меѓународно преземените обврски во врска со Договорот од Преспа и оној за добрососедство со соседна Бугарија, кои поминаа всушност без прав референдум, иако по значење претставуваа референдумски прашања, чиишто последици се евидентни и се уште не им се гледа крајот. За нив земјата направи болни компромиси, но и покрај тоа изостана отворањето на процесот на преговори со ЕУ. Само преку рамноправен дијалог и соработка со соседите и ЕУ, може да се дојде до разумни решенија за создадените проблеми, зачувувајќи го притоа културното и историското наследство кое му припаѓа на македонскиот народ, како европска вредност, истакна претседателот на МАНУ.

The post Експозето на претседателот на МАНУ кое секој треба да го прочита appeared first on Република.

Нема врвна наука без финансии и нема напредно општество со маргинализирање на науката, порача новиот претседател на Македонската академија на науките и уметностите (МАНУ), академик Живко Попов, во експозето откако на крајот на ноември беше избран за прв човек на Академијата за мандатниот период 2024 – 2027 година заедно со нов состав на Претседателството на МАНУ.

Тој се осврна на реализираното во 2023, како што рече, „извонредно богата и содржајна научно-истражувачка и уметничка дејност“ со вкупно 67 проекти, навремено и успешно реализирани и покрај, рече, континуираниот пад на средства за основната дејност на МАНУ. И покрај „максимално лимитираните буџетски средства“. Академијата лани имала и богата издавачка дејност и објавила 24 изданија со вкупен обем од 7000 страници. Членовите учествувале на над 90 научни и стручни собири, од кои 63 во странство. Посебно го истакна учеството на МАНУ во подготовката на Националната стратегија за развој на Македонија до 2040 година.

Се засилува меѓународната димензија на работата на Академијата за што, рече Попов, говори порастот за 33 отсто во однос на 2022 на приходите од донации - наменски сметки со кои се финансира научната работа, главно од меѓународни извори.

И Програмата на МАНУ за 2024, во која се предвидени 84 научно-истражувачки и уметнички проекти од различни области, ќе зависи од одобрениот буџет кој, како што соопшти Попов, за основната дејност на МАНУ е намален за повеќе од 40 отсто во однос на почетокот на претходниот мандатен период. Веројатно ќе ја ограничат и планираната обемна издавачка дејност (25 периодични и 50 посебни изданија) и поради значително намалениот износ ќе бидат принудени, рече, да направат избор на приоритетни изданија.

Соопшти дека фондот за научно-истражувачка и уметничка дејност во 2019 изнесувал 23 милиони денари, постојано се намалувал и во 2024 на Академијата и се доделени само 13 милиони денари.

Со новото раководство ќе продолжам посветено да работам за Академијата, за понатамошно зајакнување на институционалниот капацитет на МАНУ и нејзиниот дигнитет како највисока, самостојна научна и уметничка институција која скоро 60 години е еден од главните столбови на идентитетот и државноста на македонскиот народ и деловите на другите народи, истакна Попов.

Во приоритетите на неговата работа тој ги посочи зголемување на бројот на научно-истражувачки проекти, зајакнување на соработката, пред се, со академиите од регионот, дијалог и доверба во самата Академијата и соработка со универзитетите и државните институции, нејзината советодавна функција во општеството и улога на медијатор во решавање на проблемите на државата.

Во експозето во кое зборуваше за „општествените аномалии“ Попов подвлече дека научно-истражувачката работа кај нас е потценета за што сведочи само 0,3 отсто издвојување за наука од БДП.

МАНУ треба да биде обединител на општествената наука и да застане на чело на научната јавност во државата за подобрување на состојбите во науката. Исто така, мора да има главен удел и во создавањето квалитетни млади научници, рече новиот претседател на МАНУ.

Ќе се залага и за формирање посебно Министерство за наука и силен фонд за наука при Владата во кој распределбата на средствата ќе ги прави посебна експертска комисија.

Посочи и дека е потребно значително зголемување на капиталните инвестиции т.е. буџетски ставки за одржување на објектот на МАНУ изграден пред 50-ина години, ќе се залага за прием на млади членови во Академијата т.е. создавање млад научен подмладок „како гарант за иднината на науката и технолошкиот развој во државата“, како и за правно, административно и финансиско консолидирање на Академијата со цел нејзино непречено функционирање.

Ќе продолжиме да преговараме со надлежните финансиски институции во државата со цел да добиеме буџет повисок во сите ставки, кој меѓу другото ќе овозможи повисоки лични доходи за вработените во Академијата, кои доликуваат на МАНУ, рече Попов.

Новиот претседател на МАНУ и новиот состав на нејзиното Претседателство, чиј мандат почна на 1 јануари 2024, беа избрани на собрание на Академијата на 27 ноември 2023.

The post Нема врвна наука без финансии и нема напредно општество со маргинализирање на науката, рече претседателот на МАНУ академик Живко Попов на годишното Собрание appeared first on Република.