Заштитата на вашиот телефон за време на екстремни температури при топлотен бран е важна за да се спречи прегревање и оштетување на уредот. Екстремната топлина може да го оштети телефонот, а директната сончева светлина може брзо да ја зголеми температурата на уредот. Како да го заштитите во тој случај? Нудиме неколку совети. Ако мобилниот телефон се загрее премногу, некои функции може привремено да се оневозможат, а во екстремни услови уредот ќе престане да работи. Оставањето на вашиот паметен телефон во многу топли услови може трајно да го скрати векот на неговата батерија и да ги оштети другите делови.

Ако на екранот се појави порака за предупредување за температура, исклучете го телефонот, преместете го во поладна средина, подалеку од директна сончева светлина и оставете го да се излади најмалку 15 минути. Исклучете ги апликациите и функциите што не ги користите за да го намалите опсегот на работа на процесорот и да го намалите создавањето топлина. Избегнувајте да го ставате телефонот во близина на други уреди што испуштаат топлина, како што се лаптопи или таблети.

За да избегнете прегревање и вашиот паметен телефон да функционира правилно на топлина, не користете го постојано на директна сончева светлина. Полнењето на уредот може дополнително да ја зголеми температурата. Ако треба да го полните, обидете се да го направите тоа на поладно место. Не оставајте го во паркиран автомобил или во близина на извор на топлина. Отстранете го заштитниот капак од телефонот, бидејќи некои може да ја задржат топлината и користете го режимот со мала потрошувачка на енергија, што оневозможува некои активности во заднина.

The post Како да го заштитите телефонот при високи температури appeared first on Република.

Властите во западниот руски регион Курск започнаа со поставување на модуларни бетонски засолништа за заштита на цивилите од потенцијална украинска инвазија, соопшти денеска регионалниот гувернер.

Руските сили од 6 август се борат со украинската војска во граничниот регион Курск. Илјадници украински војници тогаш ја преминаа границата, што предизвика евакуација на стотици илјади руски граѓани.

„Според моите насоки, властите на градот Курск ги идентификуваа клучните локации за поставување на модуларни бетонски засолништа на фреквентни места“, напиша гувернерот на Курск, Алексеј Смирнов, на апликацијата Телеграм.

Засолништата ќе бидат поставени на околу 60 автобуски станици. Смирнов објави фотографија на која се гледа камион како транспортира едно засолниште. Градот Курск има околу 450.000 жители.

Гувернерот најави дека засолништата ќе бидат поставени и во уште два града – Железногорск и Курчатов, дом на нуклеарната електрана за која Русите тврдат дека е цел на украинските воени напади, што Киев го негира.

Шефот на Меѓународната агенција за атомска енергија треба да ја посети таа електрана кон крајот на август.

The post Во Курск поставуваат бетонски засолништа за заштита од потенцијална украинска инвазија appeared first on Република.

The post УНЕСКО додаде 24 локации на листата за светско културно наследство appeared first on Република.

Eвроазискиот рис и неговиот загрозен подвид, балканскиот рис, се најдоа на списокот на преселни видови, е одлучено на конференцијата на Бонската конвенција во Узбекистан.

„Ова се одлични вести за сите заштитници од Европа и Азија“, вели Диме Меловски од Македонското еколошко друштво (МЕД).

Тој во Самарканд го образложи поднесокот за вметнување на балканскиот рис во Бонската конвенција.

„Што се однесува до балканскиот рис, со поддршката на владите на Македонија и Албанија сега може да преземеме понатамошни важни чекори за заштита на загрозената популација“, вели Меловски.

„Предлогот балканскиот рис да биде ставен на Прилог 1 од Бонската конвенција го даде македонската Влада со поддршка на албанската. Ова е особено важно бидејќи со овој чин властите недвосмислено се заложуваат да ја заштитат оваа ретка мачка. Преостанати се помалку од 50 возрасни единки од балканскиот рис. Распространувањето му е расцепкано во Македонија, Албанија и во Косово. Пред одржувањето на конференцијата, партнерите на проектот – МЕД во Македонија и ППНЕА во Албанија – спроведоа кампања за овој важен исчекор во заштитата на балканскиот рис и лобираа кај владите во Скопје и Тирана“, се вели во информацијата од Македонското еколошко друштво.

Со вклучувањето на балканскиот рис на Бонската конвенција владите од земјите се заложуваат да создадат најдобри можни услови за зачувување на балканскиот рис. Ова, меѓу другото, подразбира и развој на регионална стратегија за заштита на загрозениот подвид и нејзино преточување во национални акциски планови. Со ова ќе се овозможат прекугранични заштитарски активности, како што е мониторинг на балканскиот рис.

„Со оваа одлука властите во Македонија и Албанија прават јасна заложба за заштита на балканскиот рис“, вели Лиса Лешински, проектен раководител во партнерската организација „Евронатур“.

„Будно ќе следиме дали се спроведува ветеното“.

The post Балканскиот рис вметнат во Бонската конвенција: Македонија и Албанија со здружени сили ќе го штитат неговиот опстанок appeared first on Република.

The post Министрите од регионот единствени – Регионална зелена акција за заедничка заштита и обнова на шумите appeared first on Република.

Трејси Волдер е поранешна агентка на ЦИА и специјален агент на ФБИ. Нејзината работа и искуството ѝ помогнале да ги заштити сопствените деца со поголема претпазливост, вели, па сега ги споделува своите совети до родителите на деца на училишна возраст. Така, таа пред сѐ, ги предупредува родителите да не ги ставаат личните податоци на своето дете на надворешната страна на училишниот ранец.

Тоа изгледа како најдоброто нешто што за во случај детето да ја изгуби чантата, но сепак, тоа е погрешно. Ставете ги Вашите лични податоци, на пр. Вашата адреса, во внатрешноста на чантата, нагласи Волдер.

Таа вели дека кога личните податоци се прикажани однадвор, непознат човек може да ги види и да го повика детето со неговото лично име, што може да доведе до создавање и стекнување лажна доверба и злоупотреби.

Исто така, наместо да го напишете бројот на детето или на Вашиот сопствен мобилен телефон на чантата, обидете се да го научите детето да ги запомни тие броеви. Ако не успее, разбирам, може да биде тешко за малите деца... Напишете го на внатрешноста од ранецот, додаде таа.

За секогаш да знае каде ѝ се децата, Волдер користи „Ертег“ (AirTag), прикачен на нараквицата на детето. И, на крај таа советува да не се објавува училиштето на социјалните мрежи.

Тоа е личен избор ако сакате да споделувате фотографии од Вашите деца, но никогаш не знаете кој може да ги види податоците за местото каде живеат или каде што децата одат на училиште. Тоа лесно се наоѓа на интернет, но барем не им олеснувајте на туѓинците, советува искусната мајка.

@theunexpectedspy With the school year quickly approaching, i wanted to share some things i do to keep my kiddo safe! #fbiagent #specialagents #schoolsafety #schoolsafetymatters #schoolsafetyfirst #kidsafetytips #kidsafety ♬ original sound - Tracy Walder

The post ЦИА и ФБИ-агент советува како да го заштитите вашето дете appeared first on Република.

Министерката за култура Бисера Костадиновска-Стојчевска, во рамките на официјалната посета на Париз, оствари средба со Ернесто Отоне, помошник-генерален директор на УНЕСКО за култура, и со директорот на Центарот за светско наследство на УНЕСКО, Лазаре Елоунду Асомо.

„Во Охрид ќе отвориме канцеларија на УНЕСКО со што ги потврдуваме нашите заложби за јакнење, управување и промоција во зачувувањето на статусот на Охридскиот Регион“, истакна министерката Костадиновска-Стојчевска.

Во годината кога одбележуваме 30 години од нашето членство во УНЕСКО, на средбата беа поздравени напорите меѓу владите и националните комисии на Република Македонија и на Албанија во однос на имплементација на препораките на УНЕСКО кои се однесуваат на Охридскиот Регион.

На состанокот Костадиновска-Стојчевска посочи дека Владата на Македонија останува целосно посветена на успешната имплементација на Конвенцијата за светско наследство и во соработка со сите релевантни државни институции, општини, како и со граѓанското општество, ги интензивира напорите за имплементација на препораките што произлегуваат од одлуките на Комитетот за светско наследство и на Реактивните мониторинг мисии.

Министерката за култура информираше и дека, како заеднички документ со Република Албанија, е доставен ажурираниот Извештај за состојбата со заштитата на Природното и културното наследство на Охридскиот Регион и напредокот во спроведувањето на препораките од Одлуката на Комитетот за светско наследство, со Стратегискиот план за рехабилитација на Природното и културното наследство на Охридскиот Регион (2023 – 2030).

Костадиновска-Стојчевска истакна дека сме свесни за потребата од понатамошни континуирани напори во согласност со препораките за справување со идентификуваните ранливости и закани, и изрази надеж дека на 45. сесија на Комитетот за светско наследство, што ќе се одржи во септември во Ријад, Саудиска Арабија, ќе се усвои одлука со која Природното и културното наследство на Охридскиот Регион ќе остане на Листата на светско наследство.

Министерката за култура се заблагодари на Центарот за светско наследство за доделената меѓународна помош со средства од Фондот за светско наследство во износ од 55.000 долари за реализација на проект на НУ Завод и музеј – Охрид, кој е од особена важност за надградба на знаењата и капацитетите на стручните лица што работат во оваа установа.

Во седиштето на УНЕСКО, во Париз, од 7 до 10 февруари се одржува 16. сесија на Меѓувладиниот комитет за заштита и унапредување на разноводноста на културните изразувања. Имајќи предвид дека нашата држава не е членка на овој Комитет, но е држава членка на Конвенцијата, на состанокот ќе учествува министерката за култура Костадиновска-Стојчевска, која е и претседател на Националната комисија за УНЕСКО на Република Македонија, заедно со Татјана Краљевска-Лазарова, генерален секретар на Националната комисија на УНЕСКО, во својство на набљудувачи.

The post Костадиновска-Стојчевска: Во Охрид ќе отвориме канцеларија на УНЕСКО што е потврда на нашите политики за зачувување на статусот на Охридскиот Регион appeared first on Република.

Германскиот канцелар Олаф Шолц се заложи за обезбедување заштита на руските регрути кои бегаат од Русија и бараат заштита во Германија, објавија денеска германските медиуми.

Јас сум за обезбедување заштита на овие луѓе, рече Шолц во интервју за весникот „Ноје оснабрикер цајтунг“, одговарајќи на прашањето дали регрутите кои нема да одговорат на повикот за мобилизација во Русија треба да добијат политички азил.

Тој додаде дека пред да се обезбеди заштита, треба да се извршат брзи безбедносни проверки на секој поединечен апликант.

Се разбира, пред да обезбедиме заштита, секој апликант мора да го подложиме на темелна безбедносна проверка бидејќи треба да знаеме кого пуштаме во земјата, рече канцеларот.

Претходно, министерката за внатрешни работи, Ненси Фесер, се залагаше за обезбедување заштита на руските дезертери, но германската влада најави дека сака да најде решение „на ниво на ЕУ“.

Најголемата опозициска партија, Унијата ЦДУ/ЦСУ, претходно се спротивстави на давање заштита на луѓето кои сакаат да избегнат мобилизација во Русија.

Откако рускиот претседател Владимир Путин најави мобилизација на околу 300.000 луѓе на 21 септември, многу Руси бараат начини да не бидат мобилизирани и испратени во војна во Украина. Десетици илјади луѓе веќе ја напуштија Русија, заминувајќи во Казахстан, Грузија и други земји.

The post Шолц предложи заштита на руските регрути кои бегаат од Русија appeared first on Република.

Како дел од проектот „Поддршка на изборните реформи“, мобилизаторката Деспина Ковачевска изминатата година ја спроведуваше иницијативата ,,Имаме вакво нешто”, преку која ја потсети централната власт за ветената реставрација на скопскиот аквадукт.

Во рамки на иницијативата беше одржана тура на скопскиот аквадукт со археологот Оливер Бојаџиев, додека нашиот познат уметник Матеј Богдановски изработи стрип за деца. Истиот беше промовиран на работилници во училиштата за да може и најмалите да се запознаат со нашето културно богатство, но и да се зајакне нивната свесност за барање на отчет од избраните политичари за ветеното и сработеното . Властите беа отворени да дадат информации за реставрацијата и беше донесен закон кој го става аквадуктот како културно наследство од особено значење. На идните мобилизатори на заедницата би им порачала да го пронајдат она за кое мислат дека треба да се промени и преку своите иницијативи гласно да го кажат. – истакна Ковачевска.

Скопскиот аквадукт минатата година го доби највисокиот акт на заштита, што ќе овозможи трајно зачувување на неговите вредности во културна и во историска смисла. Заштита на архитектурата и на социјалниот, едукативниот, туристичкиот и економскиот аспект на локалитетот. Со тоа конечно започнува и неговата физичка заштита.

Минатата година почна и првата фаза на конзервација и реставрација на скопскиот аквадукт, откако Владата донесе одлука да го прогласи за културно наследство од особено значење.

Токму затоа младите мобилизатори треба да се заинтересираат и за новиот повик со вкупна сума од 6.600.000 денари преку проектот на Швајцарската Влада „Поддршка на изборните реформи во Македонија“, Меѓународната фондација за изборни системи (ИФЕС), во партнерство со Македонскиот центар за меѓународна соработка (МЦМС), за доделување грантови за иновативни иницијативи.

Предложените иновативни иницијативи треба да идентификуваат проблем во заедницата за кој било ветено решавање или, пак, решение за кое било ветено остварување (во изборната програма) од страна на локалната власт и/или е вклучено во тековната програма на локалната самоуправа, и да ја мобилизира заедницата да ги потсети локалните власти на нивните дадени ветувања. Тие треба да се фокусирани на локални прашања чие решавање е во надлежност на локалната власт.

Апликации формално можат да поднесат граѓански организации, а барањето за еден грант треба да изнесува најмногу 300.000 денари. Апликантите на овој повик треба да имаат предвид дека ќе се сметаат за подобни доколку испратат само една апликација најдоцна до 30 септември, онлајн: electoralreforms.mk/cm-2022/

„Поддршка на изборните реформи“ е проект на Швајцарската Влада, кој го спроведува Меѓународната фондација за изборни системи (ИФЕС). Проектот цели кон поинклузивни и подемократски изборни процеси раководени од зајакната организација на изборите, кои се одблизу набљудувани од граѓаните.

The post Деспина Ковачевска ги поттикна властите да го заштитат скопскиот аквадукт appeared first on Република.

Научниците од австралискиот Универзитет Њукасл веруваат дека вештачкото оплодување на женките може да помогне да се спасат загрозените видови.

Замрзнувањето на спермата од коала би можело да стане клучен дел од стратегијата за спасување на коалите од истребување до 2050 година. Истражувачите од Универзитетот Њукасл Лахлан Хауел и Рајан Вит веруваат дека „биобанкарството“ на коала може да се комбинира со технологијата на ИВФ за да помогне во размножувањето на загрозените видови.

Се проценува дека 64.000 коали загинале кога 5,5 милиони хектари беа опустошени од пожарите во летото 2019-2020 година во Нов Јужен Велс. Федералната влада го наведе овој вид како загрозен во февруари и објави национален план за зголемување на нивниот број на источниот брег.

Ако популацијата на коала се намали во вакви пожари, нема начин овие животни да се вратат во нормален број или да се зачува нивната генетика - вели Вит.

Истражувањето објавено во списанието „Animals“ покажува дека биобанкарството ќе овозможи складирање на живи гени на коала со замрзнување на матични клетки како што е спермата.

Замрзнатата сперма потоа може да се користи за импрегнирање на женките на коала во програми, со помош на асистирана репродуктивна технологија. Можеме да ја криопрезервираме спермата од коала, исто како што правиме со луѓето - велат научниците.

Тие, истакнауваат дека стратегијата ќе биде пет до 12 пати поевтина од сегашните методи за одгледување коали во заробеништво и нема да ја загрози нивната генетска разновидност.

Истражувањето доаѓа неколку дена откако министерот за животна средина на Нов Јужен Велс Џејмс Грифин објави рекордни 200 милиони долари за зачувување на коалите за да помогне во зголемувањето на популацијата на овие загрозени торбари.

Најголемиот дел од 193,3 милиони долари ќе оди за финансирање на 47.000 хектари живеалиште на коали во следните пет години за да се помогне на постојната популација.

Скоро 20 милиони долари ќе одат за помош на локалните заедници за зачувување на коалите, додека дополнителни 23,2 милиони долари ќе одат за програмите за поддршка на коалите, вклучително релокација и рехабилитација.

Австралија има највисока стапка на исчезнување на видовите во светот, а климатската криза се очекува да го зголеми ризикот од натамошно истребување. Бројот на коали нагло се намали од 2012 година, кога овој вид беше наведен како загрозен.

Федералната министерка за животна средина, Сузан Ли, вети овој месец дека ќе формира нов национален тим кој ќе ги надгледува напорите за закрепнување од ваков вид. Леј рече дека планот за закрепнување ќе ја поддржи заштитата и закрепнувањето на населението, како и ќе одговори на други закани, вклучително и болести.

The post Коалите во Австралија ќе се зачувуваат со замрзнување сперма и вештачко оплодување appeared first on Република.

Над пет милиони ливчиња со записи од деветте картотеки на Институтот за македонски јазик „Крсте Мисирков“, кои се чуваат во картонски кутии и се во опасност да бидат загубени, уништени или оштетени, ќе бидат трајно заштитени во дигитална копија и на микрофилм. Повеќе од 250 илјади слики од материјали на oдделението за историја на македонскиот јазик се веќе скенирани во Инбокс.

Оваа домашна компанија беше избрана на повикот за дигитализација од Фондот за иновации и технолошки развој (ФИТР) и Министерството за култура кои со 14 милиони денари ќе го финансираат проектот за соодветно и итно да се заштити лексичкиот материјал и да се создаде дигитална архива во која записите ќе станат достапни за користење за истражувачи од земјава и од странство, за студентите по филологија, како и за сите заинтересирани за македонскиот јазик. Договорот беше потпишан во средината на декември, а проектот треба да биде завршен до крајот на годинава.

Сликите потоа преминуваат во сервер каде што се конвертираат/приспособуваат во специфични формати, а програмери во ИТ-одделот на компанијата се задолжени за индексирање и метадатирање за податоците да може полесно да се најдат. На секоја слика ќе се аплицира и електронски печат на Инбокс, кој е добавувач на серитифицирани електронски услуги. Дигиталниот формат на тој начин не може да биде злоупотребен и не може да биде направена промена во документот и тој со печатирањето станува валиден исто како и хартиениот оригинал.

Јорданчо Митровски, управител и финансиски директор на Инбокс, вели за МИА дека првите скенирани материјали веќе влегле во наредната фаза на обработка (валидација и метадатирање), во меѓувреме се преземаат нови материјали од Институтот и безбедно се складирани во архивско депо.

Во вториот квартал на проектот ќе почне микрофилмувањето – фаза што е зависна од претходно создаден дигитален материјал. Потоа процесите ќе течат паралелно.

Секоја фаза се одвива согласно стриктно утврдени протоколи за да се гарантира безбедноста на преземената документација. Процесот бара високо ниво на координација на соодветни човечки компетенции со сложен техничко-технолошки процес. Создаваме нови формати (дигитален и микрофилм) без да се компромитира постоењето на оригиналниот формат. Документацијата се обработува согласно планираната динамика, не гледаме никакви пречки и сметаме дека проектот со исклучителен квалитет ќе биде завршен во предвидениот рок. Инбокс ја поседува најдобрата технологија за дигитализација што постои во светот и тоа во обем што е многукратно поголем од потребите за овој проект. Затоа времето воопшто не е фактор. Ние сме 100 проценти фокусирани на квалитетот на изработката и засега сме среќни што проектот тече како што е предвидено, изјави Митровски за МИА.

„Отсекогаш, сега и засекогаш” е идејниот наслов на проектот со кој Инбокс аплицираше на повикот за трајна заштита на јазичното наследство и негова достапност во формати блиски за идните генерации и отпорни на ризици. Со трансформацијата на картотеките не само што радикално ќе се подобри заштитата, туку неограничени ќе бидат и достапноста и користењето на содржините – со еден клик од кое било место.

Во компанијата имаат точен план во кој месец од проектот што треба да биде направено, а кога ќе го завршат, Институтот за македонски јазик ќе избере на која платформа ќе ги стави дигиталните копии од картотеките за да може да се читаат и пребаруваат од регистрирани корисници.

Со проектот радикално ќе се подобри заштитата. Нашето решение прво го мултиплицира ресурсот кој е предмет на обработка, но не го прави тоа праволиниски, туку го менува форматот во кој се создава нов оригинал. Тој формат – дигитален примерок е многу лесно управлив и може да се чува на различни локации. Со тоа имаме две идентични копии од иста содржина што се оригинал. На крајот со микрофилмување и хемиска презервација ќе создадеме, на траен медиум, и трета копија во трета, оптичка форма која не може да се манипулира. Со тоа го создаваме идеалот 3-2-1, што значи дека кој било еден документ постои во најмалку два формата и има можност да се чува на најмалку три различни локации, појаснува Митровски.

Инбокс (INBOX) ДООЕЛ Скопје е специјализирана компанија за чување и управување со документи и информации и има оперативен модел кој овозможува совршена организација на документите така што неговите корисници имаат брз и постојан пристап и непречена употреба. Работи од 2011 година обезбедувајќи услуги за управување со физички документи, со процеси на дигитализација и управување со електронско складирање документи. Првиот клиент за дигитализација на документи компанијата го имала во 2012, а во последните пет години има направено дигитализација на над 30 милиони слики од најразлични формати.

Нашата технолошка платформа е уникатна, базирана на најдобрите светски софтверски и хардверски добавувачи и таа овозможува Инбокс во исто време да може да извршува десетици сложени проекти за дигитализација. Самиот факт што нашиот скен-центар е димензиониран на 2000 квадратни метри покажува дека Инбокс е создаден по индустриски стандард за масовна дигитализација, а употребата на технологија од KODAK и ABBYY, потврдува дека ние работиме со најголема можна ефикасност, додава Митровски.

Пред овој крупен и системски проект за дигитализација на картотеките на Институтот „Крсте Мисирков“, годишно преку Министерството за култура биле дигитализирани по неколку кутии со картички и за девет години дигитално биле обработени само околу 140 илјади ливчиња.

Сега многу се забрза работата, ова ќе биде со брзина на светлината во однос на претходната динамика. Ние сме сигурни во Инбокс и сметаме дека многу професионално ќе си ја завршат работата. Дигитализацијата е и задоцнета зашто имаме и избледени ливчиња од стоењето, многу се пишувани со индиго на машина за пишување и се со послаб квалитет уште кога биле создадени, вели за МИА директорката Елена Јованова-Грујовска.

Историската картотека, со која почна дигитализацијата во Инбокс, е најстара од деветте картотеки и содржи материјали од црковнословенскиот период – стотици илјади зборови од стари ракописи од 12 и 13 век пишувани во македонските цркви и манастири. Од оваа картотека се создава и излегува Речникот на црковнословенскиот јазик од македонска редакција. Картотеката има репродукции т.е. снимки од текстови, повеќето напишани на пергамент.

Најстаро рачно напишано ливче што го поседува Институтот, вели директорката, е околу 70 години, односно од времето кога е формиран во 1953 година и кога почнале да се полнат картотеките. На барање на Блаже Конески, прво е формирана картотеката од која е направен тритомниот Речник на македонскиот јазик со српскохрватски толкувања (1961-1966), за кој материјалот го ексцерпирале Трајко Стаматоски, Тодор Димитровски и Благоја Корубин, а како соработник им се приклучил и Кирил Конески. Оваа картотека е основата и на сегашниот Толковен речник во шест тома. Таа е најобемна и има околу еден милион картички во кои се и зборовите кои се користат секојдневно.

Картотеки биле подготвени за петте одделенија на Институтот – картотека на македонската народна поезија, на народната проза и посебна картотека за македонските глаголи од која е направен експертскиот шестомен Интенцијално-синтаксички речник на македонските глаголи – еден од двата во Европа (вториот е во Полска). Другите картотеки се од областите ономастика и дијалектологија. Ономастичките содржат записи за топоними, имиња, презимиња и прекари на Македонците, лични имиња во народното творештво… За нив биле користени матичните книги, а се собирани и на терен, исто како и дијалектолошките кои се создавани од разговори со говорители на македонскиот јазик во над 400 населени места, во етничките и во државните граници.

За разлика од картотеката на Толковниот речник, во која записите се, главно, направени на машина за пишување и подоцна на компјутер или од страници на објавени книги, во историската, ономастичката и дијалектолошката картотека тие се најчесто рачно напишани зашто се бележени зборови со специфични знаци или од црковнословенскиот, старогрчкиот, латинскиот јазик.

За картотеките е важно дека ние имаме доказ за творештвото и за постоењето на сите културни дејци од македонската понова историја во областа на јазикот и книжевноста. Во нашите картотеки е сето творештво на Марко Цепенков, потоа на Кузман Шапкарев – во македонската народна поезија и проза, го имаме целото творештво на Блаже Конески. Од современото творештво имаме цели автори кои се ексцерпирани и внесени во Толковниот речник, на пример Петре М. Андреевски. Тука се и евангелијата и апостолите, како Вранешничкиот апостол кој, благодарение на лингвистичката анализа на Конески, се прочу во светот како едно од најстарите наши евангелија. Во македонските народни јуначки песни е многу застапен и Гоце Делчев и неговото име често се спомнува во картотеките на народната поезија и на народната проза, во приказните, како и во современото творештво, на пример кај Ванчо Николески. Нашата картотека може да покаже како му течел животниот век и ако ги најдеме сите текстови ексцерпирани со неговото име ќе се појави една цела научна книга за Гоце Делчев, рече Јованова-Грујовска.

Таа нагласува дека во 69-те години колку што постои Институтот, нема негов вработен кој не работел во збогатување на картотеките и секој, вели таа, внел по неколку проценти во нив.

Следен предизвик на Институтот е да се изработи етимолошкиот речник, како што имаат речиси сите словенски јазици. Со нови зборови ќе се дополнува и електронското издание / платформата на Толковниот речник (makedonski.gov.mk), ќе се работи на нови томови од засега четиритомниот Речник на македонската народна поезија и во план е да почне создавање речник што ќе ја опфати лексиката од македонската народна проза.

The post Македонското јазично наследство ќе биде трајно заштитено и дигитално достапно appeared first on Република.

Австралија ќе потроши дополнителни 35 милиони долари во следните четири години за да ги заштити живеалиштата на коалите и на тој начин да се обиде да го зачува тој загрозен вид, соопшти владата во Канбера.

Овие животни се десеткувани од пожари, болести, а се проценува дека нивниот број се движи од околу 330.000 во дивината.

Коалите се една од најомилените и најпрепознатливите икони на Австралија. Ние сме посветени на нивно зачувување - изјави премиерот, Скот Морисон.

Истражување спроведено од Фондот за зачувување на дивиот свет проценува дека повеќе од 60.000 коали умнреле, биле повредени или на некој начин оштетени поради пожарите во 2019 и 2020 година.

The post Австралија ќе издвои нови 35 милиони долари за спас на коалите и нивните живеалишта appeared first on Република.

Бустер дозата повторно ја зголеми заштитата од хоспитализација, а истражувањето потврди дека вакцинацијата и бустер дозата се ефикасно средство против омикрон сојот.

Новата табела покажува колкава заштита дава првата, втората и третата доза против омикрон сојот.

Британската Агенција за здравствена безбедност во петокот објавила податоци врз основа на информациите добиени во текот на порастот на бројот на заразени лица со омикрон сојот во земјата кон крајот на декември.

Утврдено било дека, иако вакцините помалку штитат од омикрон отколку од делта, заштитата од хоспитализација останува висока.

Заштитата од хоспитализација со текот на времето ослабува по втората доза, но бустер дозата повторно ја зголемува, покажале бројките.

Студијата била основана на податоци собрани меѓу 27 ноември и 24 декември 2021 година.

Тие ги дале првите формални процени за ефикасноста на бустер вакцината против тежок облик на болеста, објавил во петокот Ерик Топол, директор на Транслациониот Институт за истражување Скрипс.

За хоспитализација (комбинирани податоци за сите видови вакцини):

– Една доза: го намалува ризикот за 52 отсто од хоспитализација во споредба со невакцинираните;

– Две дози: го намалуваат ризикот за 72 отсто во рок од 24 седмици од примање на втората доза;

– Две дози (долготрајно): го намалуваат ризикот 52 отсто по 24 седмици од втората доза;

– Три дози: го намалуваат ризикот за 88 отсто две седмици по третата доза.

За симптоматска болест (комбинирани податоци за сите видови вакцина):

– Една доза: го намалува ризикот од симптоматски ковид за 26 отсто во рок од четири седмици од првата доза;

– Две дози: го намалуваат ризикот 18 отсто во рок од 24 седмици од втората доза;

– Две дози (долготрајно): го намалуваат ризикот за 2 отсто по 24 седмици од втората доза;

– Три дози: го намалуваат ризикот од 63 отсто две седмици по третата доза;

Напомена: во Велка Бртианија користат вакцини АстраЗенека, Фајзер и Модерна, па податоците можат да се разликуваат во земјите кои користат друг вид на вакцини.

The post Објавено е колкава заштита дава првата, втората и третата доза вакцина против омикрон сојот appeared first on Република.