„Чувари на формулата“  ветува ќе биде сериозен кино хит.А дали знаете која е приказната зад овој филм? Во секој случај, приказната е и неверојатна и шокантна во исто време. Се започнало во институтот „Винча“ на 15 октомври 1958 година.

Тој ден дошло до несреќа на експерименталниот реактор во Винча и дека биле озрачени четворица научни соработници. Професорот Павле Савиќ, кој бил и основач на Институтот Винча, го направил експериментот, наполниле гумени кукли со физиолошки раствор и ги стави во просторијата со реакторот.За време на тој експеримент дошло до неволно истекување на зрачење кое го забележале не со контролни механизми, туку од количината на озон што се создала во тој момент.Тие биле изложени на зрачење десет минути, но за жал доволно сериозно да им се оштетат телата.

Експерименталниот реактор во Винчи почнал да работи околу шест месеци пред несреќата. Тоа бил таканаречениот мал реактор Б.Неоспорен факт дека Југославија имала намера да направи атомска бомба.

Тоа може да се види од транскриптот меѓу Павле Савиќ и тогашната Агенција за нуклеарна енергија на чело со Александар Лека Ранковиќ. Она што е особено интересно е дека Милован Ѓилас беше еден од најголемите поборници за правење атомска бомба уште во 1948 година, а повторно во 1958. бил во затвор и веќе имал статус на Титовиот противник и политички дисидент, има и конкретни планови за создавање на атомска бомба, а бил извршен огромен притисок врз Павле Савиќ и Институтот „Винча“ да го започнат тој проект.

Павле Савиќ бил категорично против таа идеја. Затоа беше разрешен, а по него беа поставени сите раководители во Винчи по партиска линија и указ.

Еден од четворицата научници почина во болница во Париз. Весникот „Политика“ само даде кратка вест за тоа, не прецизирајќи ја причината за смртта и зошто се лекува во Париз. Ништо не знаеја неговите роднини. Тој беше донесен од Париз во метален ковчег, на семејството му беше забрането да гледа телото.Веројатно тоа беше причината што СФРЈ на чело со Тито сакаше да се претстави пред светот како напредна и модерна земја која со помош на стап и конец создаде таков нуклеарен институт како Винча.

Сите  научници кои биле лекувани во Институтот Кири во Париз, добиле коскена срцевина од донатори, граѓани на Париз. Тоа беше прва трансплантација на коскена срцевина во светот. Ако тогаш примеа смртоносна доза на коскена срцевина, никој од нив не би успеале да преживеат. Ова помогна подоцна јасно да се дефинира која доза на коскена срцевина е смртоносна за примачот.

Зошто Живота Враниќ, кој имал само малку поголема доза на зрачење од другите колеги, почина не е целосно јасно. Обдукцијата не беше извршил, но се верува дека тој сепак имал некои дополнителни болести кои во комбинација со зрачење се покажале како фатални.Сето тоа придонесе коскената срцевина на донаторот да не биде примена и Враниќ да умре само два дена по трансплантацијата. 

The post Тито и Југославија сакале да направат атомска бомба, четворица научници биле озрачени appeared first on Република.

Под превезот на најстрогата тајност на југословенските безбедносни служби на чело со Александар Лека Ранковиќ, речиси седум децении од јавноста се криеше дека среде Србија е направена атомска бомба. Ова е направено во Институтот „Винча“. Но, реализацијата на овој проект на тогашниот државен врв ја прекина нуклеарната несреќа што се случи во 1958 година.

Се претпоставува дека до тоа довел човечкиот фактор. Групата српски научници кои го конструираа реакторот беше озрачена со смртоносни дози на радијација. Предводени од пионерот на нуклеарната физика Драгослав Поповиќ, тие биле префрлени во клиниката Кири во Париз, каде што познатиот стручњак д-р Жорж Мате ја извршил првата трансплантација на коскена срцевина во историјата на медицината.

Тајната скриена со децении е преточена во книгата „Случајот Винча“ на угледниот писател и кардиохирург, професор Горан Милашиновиќ, кој како најинтересен парадокс ја издвојува тајната под која се чувал овој настан во Југославија.

Трансплантацијата на коскена срцевина, која им беше направена на српските научници, беше првата трансплантација во историјата на медицината.

Врз основа на книгата на Горан Милашиновиќ ќе биде создадена филмската приказна „Верижна реакција“, за која сценариото го напишаа Вук Ршумовиќ и Драган Бјелогрлиќ, кој е и режисер, а на филмот ќе го портретира Александар Лека Ранковиќ.

The post На ова место Тито сакал да прави атомска бомба appeared first on Република.

Режисерот, актер и продуцент Драган Бјелогрлиќ го почна снимањето на филмот посветен на случајот во Винча од 1958 година, а главните улоги ги толкуваат Раша Буквиќ и Мики Манојловиќ.

Октомври 1958, Студената војна го поделила со „железната завеса“ европскиот континент и целиот свет и претставува дотогаш невидена нуклеарна закана за планетата. Драгослав Поповиќ и уште тројца југословенски физичари се примени на Институтот „Кири“ во париз, по мистериозната несреќа која ги изложила на сериозно зрачење. Тајната служба на Франција му дава упатства на докторот Жорж Мате да ги излечи овие пациенти, кои на прв поглед се однапред изгубени случаи. Тоа е почеток за трка за опстанок во која ќе се спротивстават двајца научници, два света, две идеологии. Човечката приказна во текот на историското откритие, стои во синопсисот на филмот.

Според српските медиуми Бјелогрлиќ има меѓународна актерска екипа. Главните улоги ќе ги толкуваат: Радивоје Раша Буквиќ и Предраг Мики Манојловиќ, додека француската група актери ја предводи Алексис Манети, Жереми Лахерт и Лионел Абелански.

Снимањето на филмот ќе трае една година, ќе се снима на автентични локации во Србија, Словенија и Франција, а за фотографијата е задолжен младиот Иван Костиќ кој со Бјелогрлиќ ја работеше серијата „Сенки над Балканот“.

Несреќата во Винча со години беше сокривана под тепих, а постојат теории дека југословенските научници таму правеле атомско оружје по налог на врвот на СФРЈ и Јосип Броз Тито.

The post Бјелогрлиќ го почна снимањето на „Верижна реакција“- филм за најголемата тајна на Југославија, несреќата во Винча appeared first on Република.