Тони Димков е долгогодишен новинар, публицист и проследувач на културната сцена. Работел во радио, телевизија, бројни неделници, печатени и електронски медиуми..., а во моментов како уредник на „Културен печат“  стигна до 150 броја и заедно со промоцијата на новата книга „Културен печат – интервјуа и разговори“ го означи овој убав јубилеј.
Досега, Димков ги објави книгите „Зборот остава трага“ и „Кантар со метафори“, а ја доби и највисоката државна награда „Мито Хаџивасилев Јасмин“ за новинарство и „13 Ноември“ за публицистика. Сето ова како повод за разговор во кој открива како ги подготвува интервјуата, како ги избира соговорниците, за новинарството, за местото во културата во медиумите...

„Културен печат“ овој викенд одбележа завидна бројка. 150-ти број. Какво е чувството да се подготват 150 изданија? Особено поради фактот што постигнувате да ги забележите сите културни настани и случувања во време кога културните редакции згаснуваат во медиумите?

Чувството е убаво, бидејќи во подготовките на прилогот за култура се вложени многу време, труд, посветеност, но и страст за уметноста. Бројот 150 речиси се преклопува со тригодишнината од појавувањето на прилогот за култура. Првиот број излезе на 19-20 октомври 2019 година во весникот „Слободен печат“. Прилогот ја преживеа ковид-кризата, кога во текот на 2-3 месеци беше намален на четири страници заради намалувањето на бројот на страниците на целиот весник. Можеби за дневен весник бројката 150 е незначителна, бидејќи овие денови „Слободен печат“ ќе одбележи девет години од излегувањето со 2.682 броеви, но за културната сцена и овие 150 значат многу. Особено што на осумте страници правам напори да ги одбележам најзначајните настани од тековната и наредната недела и во главниот град и низ државата. Одгласот на читателите и на уметничката фела е фантастичен и тоа ми дава силен „ветер в грб“ и понатаму да продолжам со оваа мисија.

[caption id="attachment_562631" align="alignnone" width="1280"] фото: Сашо Димоски[/caption]

Истиот ден беше промовирана Вашата најнова книга, насловена „Културен печат – интервјуа и разговори“, и новосоздадената фан-страницата „Културен печат“. Интервјуата бараат мошне обемна работа, подготовка... Како го правите изборот на лицата кои ги интервјуирате? Што Ви е предизвик?

Интервјуата се централниот столб на содржината на прилогот. Како концепт ги зацртав уште од првиот број на „Културен печат“ и во континуитет ги одржувам овие три години. Изборот на соговорниците зависи од периодот во годината и настаните што во тој период се случуваат. Обично соговорниците се учесници на најзначајниот настан од тековната недела, иако понекогаш како повод за интервју може да биде и личниот успех на некој од уметниците.
Предизвикот во правењето интервјуа е да се даде простор на „живата реч“. Како што се намалуваа страниците и минутите за култура, како што згаснуваа цели редакции за култура, така се намалуваше можноста на уметниците да проговорат за своите дела. Токму заради тој факт интервјуата ги зацртав во концептот на прилогот. Досега се објавени околу 140 интервуа со различни соговорници. Лично, се обидувам за секое наредно интервју да најдам нов соговорник, што досега не бил застапен на страниците на „Културен печат“. На списокот за следни соговорници секогаш имам барем десетина уметници кои никогаш досега не сум ги интервјуирал, па понекогаш „се чека ред“ за некое интервју да биде реализирано и објавено. Тоа е така бидејќи на културната сцена има многу активности и често не успевам сите значајни настани да ги сместам на осумте страници во прилогот. Секогаш имам отповеќе материјали и настани отколку што има простор на страниците.
Во однос на книгата „Културен печат – интервјуа и разговори“, таа е само логична последица на концептот на прилогот. Целта на објавувањето на книгата е интервјуата да не се третираат само на дневна основа, туку да бидат трага од културното живеење во ова време. Книгата дава можности и за архивирање на времето во кое живееме.
Фан-страницата „Културен печат“, пак, ја создадовме од практични причини. Бидејќи целата комуникација со читателите се одвива преку мојот личен профил на социјалните мрежи, кои имаат свои ограничувања, а со фан-страницата се отвора нов канал за комуникација и ќе може секој да ја заследи, независно дали ми е личен пријател или е читател која сака да стапи во контакт со мене.

[caption id="attachment_562632" align="alignnone" width="1280"] фото: Сашо Димоски[/caption]

Со оглед на фактот дека зад Вас имате веќе две книги, оваа е трета (во која се поместени 28 интервјуа), дали е во подготовка, или можеби е готова следната книга? Сметате ли дека со објавување на интервјуата од медиуми, истите се архивираат на некој начин? Се зачувуваат од заборав?

До крајот на оваа година ќе треба да се појави и втората книга со интервјуа објавени во „Културен печат“. Ако за првата книга одлучив во содржината да ги ставам интервјуата од првите 30 броеви на прилогот, за втората книга морав да направам селекција на 30 интервјуа од бројот 31 до бројот 100. Едноставно, во книгата нема да можам да ги реобјавам сите интервјуа што сум ги направил во „Културен печат“, и од практични и од технички причини. Како последица на сите овие кризи што се појавија последниве години драстично е покачена цената на хартијата и затоа мора да се биде поригорозен во селекцијата на интервјуата за да можеме во рамките на одобрените средства од Министерството за култура да ја објавиме книгата.
Со реобјавата на интервјуата во книга тие добиваат нов формат, а со тоа и нов живот. За разлика од весниците кои имаат дневна употреба, со книгата се дава можност интервјуата да се препрочитуваат, но и да бидат сочувани во личните библиотеки на читателите. Секако, примероци од книгата се носат и во националните и јавните библиотеки, што значи дека е дадена системска можност интервјуата да станат дел од архивата на нашето време.

Излегувањето на „Културен печат“ укажува на континуитетот во следењето на културната и на уметничката сцена, но и на стратешката определба на менаџментот и редакцијата на весникот да посвети значаен простор на информирањето за културата и уметноста. Состојбите кај нас, но и во регионот кога нешто се крати во медиумите први на удар се страниците или просторот за култура. Како да се промени ваквиот став? Како културата да се најде првите станици во весниците или да биде прва вест во вестите?

Културата е присутна на насловните страници во весниците, но проблемот е што тоа го прават многу мал број медиуми, или што таа е присутна инцидентно. Во случајот со „Културен печат“, насловот на главното интервју редовно се објавува на насловната страница на весникот „Слободен печат“. Тоа укажува дека уредувачката политика во весникот има чувство за културата, но ја изразува и потребата таа да биде застапена меѓу насловните содржини.
Појавата на „Културен печат“ пред три години беше контрапункт на процесите што ги спомнуваш во прашањето. Во период кога згаснуваа редакции за култура, „Слободен печат“ даде простор од осум страници за култура, што наиде на фантастичен одзив од културната фела.
Сепак, културата е прва на удар не само во медиумите, туку и во општеството. На пример, за време на ковид-кризата културните установи беа затворени први, а беа отворени последни, а забраната за одржување на културни настани во живо траеше најдолго, односно до моментот кога беа објавени протоколите за настани со редуциран број публика. Економската криза и потребата за штедење, исто така, ќе има силно влијание врз одржувањето на културниот живот до крајот на годината. Но тоа се состојби што се диктирани од државната политика во однос на културата. Економската ситуација ќе има влијание и врз можностите за промена на ставот околу присутноста на културата во медиумите. Дали ќе има повеќе простор за култура во медиумите ќе зависи најмногу од уредувачката политика на медиумот, но кризата драстично ќе ги намали можностите за прогресивен развој на состојбата.

The post Книгата дава можности за архивирање на времето во кое живееме, а читателите ми даваат силен „ветер в грб“ appeared first on Република.