Вечерва во 20 часот на малата сцена на Македонскиот народен театар (МНТ) е закажана праизведбата на драмскиот текст „Марта Верина“ на Драгана Лукан Николоски, а во режија на Нина Николиќ.

Претставата е во копродукција помеѓу „Перипатија продукција“ и МНТ и во соработка со Фондацијата „Ацо Шопов“. Како дел од проектот е објавена и книга чија промоција ќе биде одржана во склоп на премиерната изведба на претставата.

„Марта Верина“ е драма за љубовта, малку неконвенционална, малку невозвратена и возвратена, во точно и погрешно време. Ова е пред сè драма која му ја посветувам на мојот град, на Скопје и која ненамерно се случи да стане една генерациска драма, во која ќе се препознае мојата генерација, вели драматургот Лукан Николоски.

Во претставата играат: Дарја Ризова, Григор Јовановски, Благој Веселинов, Биљана Драгиќевиќ-Пројковска, Амернис Нокшиќи, Софија Насевска-Трифуновска и Саша Ханџиќ.

Марта Верина е фрагмент од животот во кој ние воајерски ѕиркаме и токму таа непретенциозност на приказната, убаво развиените карактери и доминацијата на женскиот спакт кои се провлекуваат низ неа, ме натераа да ја пооставам. Потоа, поезијата на Шопов која е состевен дел од оваа драма дополнително ме инспирираше во поглед на потребата и неа да ја преведеме на начин разбирлив за помладите генерации – зашто аспектите кои ги обработува се вонвременски – толку далечни денес за нас, а воедно и толку јак составен дел од нашето битисување, вели режисерката Николиќ, објаснувајќи што е она што ја привлекло да го работи текстот на Лукан Николоски.

Сценографијата е на Илина Ангеловска, костимограф е Ивана Каранфиловски Угуровска, музиката е на Оливер Митковски и Андреја Салпе, а дизајнот на постерот на Сара Митова. 

Следните изведби на „Марта Верина“ се на 9 и на 27 ноември годинава на малата сцена на МНТ од 20 часот.

https://republika.mk/vesti/kultura/marta-verina-e-prikazna-za-onie-koi-imaat-hrabrost-da-napravat-neochekuvani-izbori/

The post Праизведба на драмата за љубовта „Марта Верина“ вечерва во МНТ appeared first on Република.

Важно е театарот да обработува теми кои зборуваат за интимата на луѓето, вели режисерката Нина Николиќ која во Македонскиот народен театар (МНТ) ја поставува претставата „Марта Верина“ од Драгана Лукан Николоски. Ова е праизведба на драмскиот текст на Лукан Николоски, а претставата е во копродукција помеѓу „Перипатија продукција“ и МНТ и во соработка со Фондацијата „Ацо Шопов“. Премиерата е закажана за в петок, на 8 ноември, во 20 часот на малата сцена на МНТ. Како дел од проектот е објавена и книга чија промоција ќе биде одржана во склоп на премиерната изведба на претставата.

Во претставата играат: Дарја Ризова, Григор Јовановски, Благој Веселинов, Билјана Драгиќевиќ Пројковска, Амернис Нокшиќи, Софиа Насевска-Трифуновска и Саша Ханџиќ.

Сценографијата е на Илина Ангеловска, костимограф е Ивана Каранфиловски Угуровска, музиката е на Оливер Митковски и Андреја Салпе, а дизајнот на постерот на Сара Митова.

Марта Верина е фрагмент од животот во кој ние воајерски ѕиркаме и токму таа непретенциозност на приказната, убаво развиените карактери и доминацијата на женскиот спакт кои се провлекуваат низ неа, ме натераа да ја пооставам. Потоа, поезијата на Шопов која е состевен дел од оваа драма дополнително ме инспирираше во поглед на потребата и неа да ја преведеме на начин разбирлив за помладите генерации – зашто аспектите кои ги обработува се вонвременски – толку далечни денес за нас, а воедно и толку јак составен дел од нашето битисување, вели режисерката Николиќ, објаснувајќи што е она што ја привлекло да го работи текстот на Лукан Николоски.

Според Николиќ, важно е театарот да обработува теми кои зборуваат за интимата на луѓето зашто, за жал, денес и кај нас и во регионот во желбата да кажуваме и правиме големи дела и во желбата да бидеме големи патриоти во целост заборавивме на тоа колку е важен секој човек како поединец.

Денес кај нас човечкиот живот не значи ништо, испадна дека е полесно да се тргува зо живот, отколку со било што друго. Овие денови сме сведоци на, според мене, една од најголемите запамтени трагедии во регионот, каде поради лични интереси, корупција, непрофесионализам и незнаење животот го изгубија 14 луѓе на толку банален, грозоморен начин. Сите тие луѓе се или требало да бидат нечија Марта и нивните приказни треба и мораме да ги раскажуваме. Немаме право на жртвите на нечие незнаење да гледаме како бројки. Далеку сме ние од големи чекори, зашто основниот чекор – а тоа е свеста за значењето на секој поединец – е далеку од нас. Мислам дека затоа е важно театарот да ја отвара вратата кон најдлабоките тајни на луѓето и на тој начин да гради/провоцира емппатија без која не може да постои здрава животна средина, објаснува Николиќ.

Какви прашања отвора оваа претстава, ја прашавме Николиќ.

[caption id="attachment_835204" align="alignnone" width="701"] Нина Николиќ: Денес кај нас човечкиот живот не значи ништо, испадна дека е полесно да се тргува зо живот, отколку со било што друго / Фото: Извор Трн[/caption]

Минатата недела, Талибанците донесоа закон со кој на сите полнолетни жени им забрануваат да го слушаат гласот на други жени, односно одлучија дека жените повеќе не смеат на никако да градат било какви односи/врски со други жени. Ова веројатно претставува најстрашна форма на потиснување на нечиј идентитет и смисла на постоење – кога не само што немате право на мислење и глас, туку немате право ни на песна. Со други зборови ви забрануваат да се радувате и да тагувате на глас. Марта Верина е симфонија на различни женски/човечки гласови кои ствараат хармонична музика. Промената почнува во моментот кога поинаквите гласови стануваат пријатни за слушање и кога мислењето на другите кај нас почнува да буди чувство на радост, а не на гадење. Марта Верина е приказна за оние кои имаат храброст да направат такви – неочекувани избори и кои се подготвени да бидат жртва на последиците на тие избори зашто само така можеме да градиме подобар свет во кој музиката што ја произведува нашиот глас ќе биде одлика на еманципираност, слобода и прогресивност, а не причина за осуда, омаловажување и дискриминација. Во оваа смисла, прашањето што Марта Верина сака да го отвори е - имаме ли слух за гласовите кои звучат поинаку од нашиот? Можеме ли да се ослободиме од предрасудите и да признаеме дека стварно ги разбираме тие различни гласови? Спремни ли сме да ги слушаме женските гласови како рамноправни и да почнеме да градиме општество во кое различноста ќе се третира како квалитет, а не како маана?, вели Николиќ.

Николиќ добро се познава со поголемиот дел од екипата во „Марта Верина“ и признава дека таа близина понекогаш знае да биде меч со две острици, зашто е тенка границата кога е во прашање професионалната комуникација и другарството.

Процесот на работа беше инспиративен, имавме многу време да истражуваме, да пробуваме, да менуваме и да ги спротивставуваме нашите различни мислења. Со оглед на тоа што станува збор за праизведба, посветивме голем број на проби на дообликување на самиот текст – тоа е всушност и главната привилегија што ја имаат и режисерот и актерите кога ви се дава шанса за првпат да поставите нешто. Со актерите сме навистина блиски – со дел од нив сме работеле и десетици заеднички проекти. Она што е можеби најточно во однос на ова прашање е една работа која во неформален разговор пред некој ден ми ја кажа мојот колега/другар Благој Веселинов: 'Јас немаше да бидам ова што сум да не бевте вие'. Или со други зборови: никој од нас немаше да биде тоа што е, да не беше оваа долгогодишна соработка која је одржуваме, градиме и развиваме уште од студентски денови, вели Николиќ во разговор за „Република“.

Ова драма пред сè сака гласно да зборува за позицијата на жената во општеството, за правото на избор. Јас не сакам да наметнам дека оваа е феминистичка драма, но истата сака да ни каже дека правото на избор за тоа каков ќе биде нашиот живот е нешто што не е ничија работа, вели за „Република“ Драгана Лукан Николоски, авторката на драмскиот текст.

„Марта Верина“ е драма која не осудува, ништо и никого и сака да ја соочи публиката со егоцентричната потреба постојано да се има мислење за туѓите избори и за туѓите животи. „Марта Верина“ е драма за љубовта, малку неконвенционална, малку невозвратена и возвратена, во точно и погрешно време. Ова е пред сè драма која му ја посветувам на мојот град, на Скопје и која ненамерно се случи да стане една генерациска драма, во која ќе се препознае мојата генерација, објаснува драматургот Лукан Николоски, која е вработена во Театарот за деца и младинци.

[caption id="attachment_835207" align="alignnone" width="345"] Драгана Лукан Николоски: Марта ваква каква што ја гледаме немаше да постои ако не бил прво Кирил, а потоа и Вања, Јасна и Кристина / Фото: Извор Трн[/caption]

Марта Верина е лик егзистенција, таа реагира од позицијата на својот карактер во секоја дадена ситуација, дури и ако ја извадиме од оваа драма и ја поставиме во некои сосема нови околности, таа повторно ќе ги прави истите избори и ќе ги носи истите одлуки. Тоа е така, бидејќи Марта не е фиктивен лик кој претставува некаков стереотип за балканска жена, туку целосно изградена личност со своја мотивација, свои желби и потреби. Долго време ми требаше да ја напишам оваа драма, бидејќи морав да го најдам вистинскиот пат до откривањето на сите мали нешта кои ја сочинуваат големата слика. Додека ја тестирав приказната (тоа го правам секогаш со секоја приказна) ја раскажував приказната на случајни луѓе од различни возрасти и различни општествени околности и речиси секогаш кога ќе ја раскажев основната линија на заплетот, реакцијата беше: „Ова може да ми се случи мене.“. Марта Верина е главен и лик во оваа драма, но неа ја имаат создадено сите останати ликови во драмата. Марта ваква каква што ја гледаме немаше да постои ако не бил прво Кирил, а потоа и Вања, Јасна и Кристина, вели Лукан Николоски.

Во најавата за драмскиот текст се вели дека е инспириран од поезијата на Ацо Шопов.

Ако се прашувам јас, Ацо Шопов е најважниот поет кој се има појавено во македонската книжевност. Или барем во мојот случај го зазема местото меѓу оние писатели кои на некој начин ме изградиле пред сè како личност, а потоа и како раскажувач, па заедно со Жак Превер и Карл Сандберг можам да ги назначам како најважните поети на чие творештво се темели сето лирско кое е дел од мојата писателска личност. Јас имам теорија дека поетите се раѓаат стари и умираат млади, и затоа се безвеменски. Поезијата на Шопов е актуелна секогаш, бидејќи тој пишува за луѓето, за љубовта и за една митска и есенцијална врска меѓу сите луѓе на светот и природата околу нив, смета Лукан Николоски.

По премиерата в петок, на 8 ноември, следните изведби на „Марта Верина“ се на 9 и на 27 ноември годинава на малата сцена на МНТ од 20 часот.

Разговараше: Александра М. Бундалелвска

The post „Марта Верина“ е приказна за оние кои имаат храброст да направат неочекувани избори appeared first on Република.

По учеството на Интернационалните театарски средби „Брчко Дистрикт“ во Босна и Херцеговина, Македонскиот народен театар повторно со претставата „Народен непријател“ од Хенрик Ибзен, а во режија на Нина Николиќ, ќе учествува на третиот Балкански театарски фестивал во Благоевград, Бугарија.

Оваа година драмскиот театар „Никола Вапцаров“ од Благоевград ги селектираше најдобрите претстави од Балканот, меѓу кои е и нашата претстава „Народен непријател“, во која играат: Никола Ристановски, Звездана Ангеловска, Дарја Ризова, Јана Вељановска, Ана Арсовска, Благој Веселинов, Петре Арсовски, Сашка Димитровска, Александар Михајловски, Нино Леви и Григор Јовановски.

Претставата ќе се одигра на 5 ноември, а програмата од 1 до 7 ноември оваа есен е насочена кон извонредни театарски достигнувања и вклучува и претстави од: Романија, Србија, Бугарија и Словенија.

Балканскиот театарски фестивал е еден од најголемите настани во културниот календар на Благоевград и има сериозни предуслови да стане водечки меѓународен културен форум на Балканот. Традиционално, фестивалот вклучува и програма со размена на проекти на млади режисери, изложби, концерти и дигитални инсталации.

The post МНТ со претставата на Нина Николиќ „Народен непријател“ учествува на Балканскиот театарски фестивал во Благоевград appeared first on Република.

В петок, на осми ноември на малата сцена Македонскиот народен театар (МНТ) ќе се одржи праизведбата на драмскиот текст Марта Верина од Драгана Лукан Николоски, во режија на Нина Николиќ, а во копродукција помеѓу „Перипетија продукција“ и МНТ и во соработка со Фондација „Ацо Шопов“, соопштија од „Перипетија продукција“.

Во претставата играат: Дарја Ризова, Григор Јовановски, Благој Веселонов, Билјана Драгиќевиќ Пројковска, Амернис Нокшиќи, Софија Насевска-Трифуновска и Саша Ханџиќ.

Сценографијата е на Илина Ангеловска, костимограф е Ивана Каранфиловски Угуровска, музиката на Оливер Митковски и Андреја Салпе, а дизајнот на постерот на Сара Митова.

Како дел од проектот е објавена и книга чија промоција ќе биде одржана во склоп на премиерната изведба на претставата. 

„Марта Верина“ е првенствено приказна за жена која истовремено е и херој и антихерој. Жена која поради своите „погрешни“ избори не му припаѓа на општеството во кое живее и човек кој засекогаш мора да живее со товарот на „грешката“ која ја направил. Претставата всушност сака да отвори клучни прашања за колку е присутна стигматизацијата во општеството и времето во кои живееме, ставајќи го гледачот во позиција на воајер кој бесрамно гледа, суди и пресудува за нечии животни постапки. „Грешки“ кои сите ние сме ги направиле, но кои се обидуваме да ги закопаме длабоко во себеси, мислејќи дека таму долу се сигурни, заштитени од светот кој безмилосно отфрла.

Инспириран од поезијата на Ацо Шопов, текстот анатомски ги расчленува меѓучовечките односи давајќи детална слика за тоа како постапките на родителите влијаат врз нивните деца и како „жртвите“ кои тие се подготвени да ги поднесат се покажуваат како погрешен избор.

Отварајќи прашања за тоа дали космички сме предодредени да ги плаќаме „гревовите“ на нашите родители или сепак станува збор за избори кои се предизвикани од наученото однесување со кое сме растеле текстот наметнува отворање на бројни прашања, а најмногу на тоа: дали навистина постои карма или пак личните избори ни ја предодредуваат судбината?

The post В петок во МНТ праизведба на драмскиот текст „Марта Верина“ од Драгана Лукан Николоски во режија на Нина Николиќ appeared first on Република.

Македонската режисерка Нина Николиќ во Македонскиот народен театар (МНТ) ја подготвува претставата „Марта Верина“, копродукциски проект меѓу МНТ и Перипетија продукција. Премиерата е закажана за 8 ноември, во 20 часот.  Автор на текстот е Драгана Лукан Николоски, чија драма ќе доживее праизведа на малата сцена на МНТ

Во претставата играат: Дарја Ризова, Григор Јовановски, Благој Веселинов, Биљана Драгиќевиќ-Пројковска, Амернис Нокшиќи, Софиа Насевска-Трифуновска и Саша Ханџиќ.

Илина Ангеловска е сценограф и дизајн на видео, костимографка е  Ивана Каранфиловска Угуровска, а музиката е на Оливер Митковски и Андреја Салпе.

„Марта Верина“ е драма која секоја своја реплика ја има украдено од стварноста. Ова е драма напишана низ клучалка, ни го покажува животот зад затворената врата, на моменти до непријатност од интимноста со која се соочуваме. Нејзините ликови сите ги познаваме, ги среќаваме секој ден, ги сакаме или ги мразиме, но тие не се црно бели, тие ги имаат сите тонови на спектарот и истовремено се ужасно во право и ужасно грешат. Ова е драма во која ликовите се разголуваат, ги тргаат сите слоеви кои ги имаат создадено за да се заштитат од суровиот свет и ни се покажуваат такви какви што сме сите ние кога ќе собереме доволно храброст да се погледнеме искрено во искривеното огледало кои ги потенцира сите наши маани.
„Марта Верина“ е драма за луѓето, за мажите, за жените и за децата, за тоа како делуваат нашите постапки врз оние кои ни се најблиски. Но, најмногу од сè, ова е драма за љубовта. Инспирирана од поезијата на Ацо Шопов, прави една конекција која ни зборува дека луѓето се секогаш исти, песните напишани пред повеќе од 50 години, стануваат толку свежи и модерни, откривајќи ни ја суштината на овие ликови кои постојат овде и сега, и секаде и секогаш. Со помош на зборовите кои сите ние секојдневно ги слушаме и ги кажуваме, Марта пробува да ни раскаже една приказна за оние работи за кои најчесто немаме зборови, за моментите во животот кога остануваме без текст, бидејќи како што би рекла самата Марта: „Кога луѓето се засакуваат, се отсакуваат и се оставаат, тоа никогаш нема никаква врска со зборови, вели во писателската белешка Лукан Николоски.

The post Режисерката Нина Николиќ во МНТ ја подготвува „Марта Верина“ appeared first on Република.

Ситните лични интереси, незнаењето и стравот се темелите врз кои го градиме нашето општество, вели Нина Николиќ, режисерка на претставата „Народен непријател“ од Хенрик Ибзен чија премиера е закажана за понеделник, 9 мај, во 20 часот на големата сцена на Македонскиот народен театар (МНТ).

„Народен непријател“ претставува финален продукт од комплексниот проект „Патиштата на хероите“, поддржан од програмата „Креативна Европа“ во рамките на Повикот за проекти за културна соработка на Западен Балкан.

Претставата се занимава со испитување на улогата на поединецот во општеството, важноста на неговиот глас, како и погубната вистина дека гласот на мнозинството е секогаш помоќен од оној на поединецот, независно кој има право.

Драмскиот текст на Ибзен е напишан, во 1882 година и како што вели во интервју за „Репубика“ Николиќ, текстот за нас е поактуелен од кога и да било, зашто јасно ја отсликува стварноста во која живееме.

[caption id="attachment_498396" align="alignnone" width="800"] Во културните установи, школите, факултетите, владее апатија каква што веројатно немало никогаш порано[/caption]

Исто како ликовите од драмата, живееме во општество каде што професионалноста и елементарните човечки права се толку маргинализирани така што полека почнуваат да исчезнуваат. Факт е дека со нашите животи управуваат партиски полтрони, кои што се поставени на чело на сите значајни институции. Основен критериум за напредок е приспособувањето на желбите на претпоставените, послушноста и систематското бришење на сите црти на индивидуалност... Во културните установи, школите, факултетите и сличните места, кои треба да бидат јадрото на научниот и духовниот прогрес, владее апатија каква што веројатно немало никогаш порано. Ситните лични интереси, незнаењето и стравот се темелите врз кои го градиме нашето општество, вели Николиќ.

Сè почесто слушаме „биди промената што сакаш да ја видиш“. Но дали гласот на мнозинството е секогаш помоќен од оној на поединецот?

Идеите за промени најчесто доаѓаат од поединецот, а не од мнозинството. Да се биде промената што сакаме да ја видиме е само мал чекор кон вистински резултат, зашто најголемата битка започнува кога треба да се придобијат повеќе луѓе – или ако сакате некакво мнозинство – кои ќе ја практикуваат таа „нова идеја“. Гласот на мнозинството е секогаш помоќен од оној на поединецот, затоа што неговата сила е немерливо поголема од онаа на оној што наспроти него стои сам. Она што е контрадикторно е што моќта во вакви случаи е најчесто деструктивна сила која се приклонува на страна на неправдата, назадноста ширењето омраза, национализмот – полесно им е на луѓето да веруваат дека некој ги мрази и дека сака да ги уништи, отколку да се свртат кон себеси и таму да го бараат коренот на својата неоствареност. Неверојатно е тоа што истото тоа мнозинство кое си дава за право да суди живее на плеќите на оние малку поединци кои континуирано се борат за промени, правда, развој, вели режисерката.

„Народен непријател“ на Николиќ се занимава со значењето и величината на жртвата што секој вистински борец за подобро утре мора да ја поднесе во име на општеството, кое без размислување го прогласува за свој непријател.

Коренот на еколошките проблеми е во ненаситноста на човекот. Благодетите на конзумеризмот нè направија негови робови. Сметаме дека ни припаѓа привилегијата да си го олеснуваме секојдневието без да имаме обѕири кон природата и оние кои далеку од нашите очи се жртви на таа наша привилегираност. Како освестени поединци, ние имаме обврска да тргнеме од себе кога е во прашање животната средина, а победник е секој којшто ќе излезе од својата зона на комфор и кој трајно ќе ги промени своите навики. Тоа, во големата слика претставува голем чекор кон градење на поздрава и похумана иднина, смета Николиќ.

Напишана пред 140 години, драмата на Ибзен е актуелна и денес бидејќи говори и за кризата со која општеството повторно се соочува, за општествениот конформизам и политичкото користољубие. Оттука се поставува прашањето дали системот може да го уништи поединецот?

[caption id="attachment_498399" align="alignnone" width="800"] Како освестени поединци, имаме обврска да тргнеме од себе кога е во прашање животната средина, а победник е секој којшто ќе излезе од својата зона на комфор[/caption]

Зависи за каков систем станува збор. Некои системи – на пример нашиот – се погубни за оние кои имаат поинакви, попрогресивни, а со самото тоа и понеразбирливи ставови од мнозинството. Таквите системи не само што ги умртвуваат и неутрализираат оние кои не им се покоруваат, оние кои сакаат да ги коригираат и оние ко им се спротивставуваат, туку и се јадат самите себе одвнатре на тој начин уништувајќи го и она малку добро што опстанало низ годините... Од друга страна, има системи кои знаат да ги препознаат и прифатат новите идеи кои се плод на прогресивноста и макотрпната посветена работа на некои поединци и од нив да створат квалитет од кој ќе може да просперира и мнозинството, и самиот систем. За жал ние сме далеку од ова последново, а причината за таквата ситуација е пред сè конформизмот кој е главен „предуслов“ за личен и професионален напредок овде кај нас, вели Николиќ.

Во „Народен непријател“ игра исклучителна актерска екипа: Никола Ристановски, Звездана Ангеловска, Благој Веселинов, Дарја Ризова, Петре Арсовски, Сашка Димитровска, Нино Леви, Александар Михајловски, Мартин Ѓоргоски и Јана Вељановска.

Тешко е да се каже како е „одбрана“ оваа екипа – ова е можеби најдобрата екипа што може да се „одбере“ овде кај нас. Нашата соработка се заснова пред сè на взаемна почит посебно со различностите на секои од нас поединечно. Секој од членовите на оваа екипа е индивидуалец кој и во животот и во работата се застапува за високо професионални и човечки вредности притоа зачувувајќи го својот авторски, актерски и човечки интегритет. Ваквиот искрен пристап кон било која професија, а најмногу кон нашата е сличен на битката што ја води д-р Стокман во претставата и заслужува бескрајно внимание и должна почит, додава Николиќ.

По премиерата на 9 мај, следната изведба на 10 мај, во вторник (20 часот).

Предвидено е претставата да биде одиграна на повеќе фестивали во нашата земја и во странство.

Разговараше: Александра М. Бундалевска

фото: Александар Ивановски

The post Ситните лични интереси, незнаењето и стравот се темелите врз кои го градиме нашето општество appeared first on Република.