Државната секретарка во Министерството за култура и туризам, Марија Станчевска-Ѓоргова, денеска во Музејот на македонската борба се обрати на тридневната работилница која е посветена на примената на законодавството во Македонија за засилување на борбата против нелегалните активности насочени кон културното наследство.

Станчевска-Ѓоргова упати благодарност за заложбата и поддршката за реализација на оваа работилница, што произлегува од успешно одржаната обука во јули годинава во Скопје во рамките на проектот „Борба против недозволената трговија со културни добра во Западен Балкан“, финансиран од Европската комисија и имплементиран од УНЕСКО преку Регионалното биро за наука и култура во Европа, со седиште во Венеција, и Канцеларијата во Сараево.

„Со проектот, чија примарна цел е координација и интегриран пристап  меѓу сите чинители во борбата со нелегалната трговија со културното наследство на регионално и на меѓународно ниво, уште еднаш ја потврдуваме нашата посветеност и обединетост за заштита и зачувување на културното богатство што го поседуваме“, истакна пред присутните државната секретарка во Министерството за култура и туризам.

Нагласувајќи дека учесниците на претходната работилница дојдоа до заклучок дека на национално ниво не се преземени сите мерки за координиран и интегративен пристап кој ќе обезбеди поголема безбедносна заштита на културното наследство, Станчевска-Ѓоргова информираше дека се започнати активности насочени кон зајакнување на институционалните капацитети и втемелување меѓуресорска мрежа, преку која координирано ќе се преземат активности за спречување на уништувањето на културното наследство. Таа најави дека во претстојниот период, Владата и ресорното Министерство ќе дадат фокус на засилување на безбедносната заштита на културното наследство.

„Со зацврстување на капацитетите за борба против нелегалните активности со културни добра, применувајќи јасни законски одредби, работилницата ќе придонесе за создавање меѓуресорска мрежа во која ќе дејствуваат Министерството за култура и туризам, Министерството за внатрешни работи, Министерството за правда, Царинската управа, заводите, музеите, галериите и конзерваторските центри“, рече Станчевска-Ѓоргова, акцентирајќи дека значајна компонента во борбата со нелегалната трговија со културното наследство, но и во спречувањето и казнувањето незаконски активности против културното наследство, се и обвинителствата и надлежните судови.

Таа ја посочи и имплементацијата на меѓународните конвенции од областа на заштитата на културното наследство.

„Ќе нагласам дека нашата земја, кандидатка за членство во Европската Унија, демонстрира сериозна посветеност во почитувањето на меѓународните конвенции, како и на други важни европски документи од областа на заштитата на културното наследство“, рече Станчевска-Ѓоргова.

На отворањето на работилницата, присутните ги поздравија и Алма Мрган-Слипичевиќ од Регионалното биро за наука и култура на УНЕСКО во Европа и Весела Честоева, директорка на Управата за заштита на културното наследство.

Тридневната работилница е посветена на градење капацитети за подобрување на законодавните рамки за културното наследство за различните категории на клучни институционални партнери и други национални чинители. Присутни се домашни експерти, претставници од: Министерството за култура и туризам, Управата за заштита на културното наследство, Министерството за внатрешни работи (т.е. полициската служба), Царинската управа, Јавното обвинителство и судството, како и стручни лица вработени во заводите, музеите, галериите, конзерваторските центри и експерти од релевантните невладини организации.

The post Станчевска-Ѓоргова: Се фокусираме на безбедносна заштита на културното наследство appeared first on Република.

Во Годишниот извештај за напредокот на државава во делот за културата Европската комисија го наведува одложувањето да се усвојат измени на националното законодавство за култура - новата национална стратегија за 2023-2027 година за развој на културата и заштита на културното наследство.

ЕК укажува дека „културното наследство на земјата треба подобро да се чува“ и треба да се разгледаат натамошни напори за зајакнување на институционалниот одговор и меѓуинституционалната соработка за заштита на местата на културно наследство, како што е Старата скопска чаршија.

Министерството за култура треба да ги зајакне капацитетите за заштита и промоција на различноста на културните изрази во земјата, вклучително и наследството. Извештајот на Државниот завод за ревизија ја откри потребата од зајакнување на правниот и оперативниот систем на Агенцијата за филм на земјата, се наведува во документот.

Нотирано е и дека Македонија продолжила целосно да учествува во програмата на ЕУ „Креативна Европа“. 

The post Културното наследство на земјата треба подобро да се чува – укажува ЕК во Годишниот извештај appeared first on Република.

На денешната конференција на Европските денови на културното наследство, министерот за култура и туризам, Зоран Љутков, ги поздрави учесниците истакнувајќи го значењето на конференцијата, која е еден од најшироко прифатните културни настани кој ги обединува луѓето од целиот европски континент.

Македонската култура е симбол на континуитет и еволуција, која го збогатува заедничкиот европски идентитет со својата автентичност, прикажувајќи го нашиот народ како чувар на своите традиции, но и како учесник во создавањето една нова, модерна и креативна Европа“, рече министерот Љутков, говорејќи на темата на конференцијата, „Македонското наследство на вмреженоста и поврзаноста“.

Министерот Љутков порача дека со зачувувањето на европското културно наследство, ние го чуваме и нашиот идентитет, учиме од минатото и ја цениме различноста што нè обединува. Во тој контекст, министерот додаде: „Македонското културно наследство е скапоцен дел од големиот мозаик на европските вредности, со вековна традиција која ги отсликува нашата историја, уметност и духовност. Нашите археолошки наоѓалишта, црковни споменици, традиционални обичаи и уметнички дела сведочат за длабоките културни врски со вековите и го претставуваат нашиот уникатен придонес во европската културна ризница“.

По усвојувањето на Европската културна конвенција на 19 декември 1954 година од страна на Советот на Европа, како документ кој има цел да ја промовира културната соработка меѓу европските земји и да го зачува и да го заштити заедничкото културно наследство на европските народи, Деновите на европското наследство се широко прифатен настан кој се одбележува со илјадници активности низ цела Европа.

На темата „Македонското наследство на вмреженоста и поврзаноста“, во нашата земја оваа година ќе бидат организирани настани во 14 градови и села, со учество на 20 музеи, невладини организации и други институции кои се ангажирани на полето на културното наследство.

Министерот Љутков ја изрази посветеноста на Владата и на Министерството за култура и туризам за унапредување на состојбите во заштитата на културното наследство како врвен приоритет кој овозможува афирмација и промоција на нашата држава во Европа.

На отворањето на конференцијата, учесниците и присутните гости во Порта „Македонија“ ги поздравија и Викторија Трајков, заменик-министер за европски прашања; Штефен Худолин, шеф за соработка во Делегацијата на Европската Унија; Весела Честоева, директорка на Управата за заштита на културното наследство.

На конференцијата, на повеќе панел-дискусии свои излагања ќе имаат дваесетина експерти од земјава и од странство.

The post Љутков: Македонското културно наследство е скапоцен дел од европското богатство appeared first on Република.

Министерот за култура и туризам, Зоран Љутков денеска од неолитскиот локалитет „Тумба Маџари“ ја информираше јавноста за новото откритие од актуелните археолошки истражувања, фигурина од типот на „Голема Мајка“.

Новооткриената фигурина, заедно со уште една амфора, се значајни предмети кои ја збогатуваат ризницата на раритетни откритија на тлото на државата и даваат посебна ексклузивност на македонската археологија, историја и култура“, рече министерот Љутков.

Тој додаде дека за Министерството за култура и туризам, новите откритија се важни и во насока на тоа што укажуваат дека границите на локалитетот се прошируваат.

Жалам што во годините наназад археолошки истражувања биле во застој, се определувале средства само за одржување, но како што сум информиран веќе е изготвен Елаборат за валоризација на локалитетот и Министерството за култура и туризам ќе даде силна поддршка во заштитата на културното наследство како наш врвен приоритет.

Овој локалитет ќе се прогласи за културно наследство од особено значење и ‘Тумба Маџари’, како дел од урбано Скопје, повидливо ќе се стави и во функција на културниот туризам“, истакна Љутков, кој додаде дека вгодина, ќе бидат зголемени минималните средства кои годинава се определни за поддршка на археолошките истражувања на локалитетот.

Министерот Љутков го истакна партнерскиот однос на Археолошкиот музеј и Општина Газа Баба во одржувањето на вредниот локалитет, и посочи дека грижата за „Тумба Маџари“ е успешен пример на соработка помеѓу централните установи и локалната самоуправа.

Градоначалникот на Општина Гази Баба, Бобан Стефковски изрази задоволство од продолжување на истражувањата на локалитетот и новите откритија, додавајќи дека тие продолжуваат со негова афирмација и промоција надвор од границите на државата.

Тој ја поддржа иницијативана на Министерството за прогласување на локалитетот за културно наследство од особено значење што, како што рече ќе обезбеди трајна заштита на ова непроценливо културно наследство.

Директорката на Археолошкиот музеј, Славица Бабамова, во годината во која Музејот одбележува 100 години од своето формирање, му врачи награда на градоначалникот Стефковски, за децениската поддршка што ја добиваат во заштитата на првиот музеј под отворено небо.

Со оглед на тоа што археолошките истражувања на локалитетот годинава продолжуваат по 10 годишен застој, раководителката на проектот, археологот Елена Стојанова-Канзурова, посочи на уникатноста на наодите од Скопскиот и од Пелагонискиот регион од неолитскиот период во светски рамки, и токму поради тоа најави апликација за нивно впишување на листата на светско културно наследство на УНЕСКО.

The post Ново откритие во „Тумба Маџари“, локалитетот ќе се прогласи за културно наследство од особено значење, најави министерот за култура и туризам Зоран Љутков appeared first on Република.

Министерката за култура Бисера Костадиновска-Стојчевска денеска учествуваше на јавната трибина „ЕУ за македонското културно богатство“, на која рече дека културата е таа што ги поврзува 27-те држави членки на ЕУ, кои сите меѓу себе се различни, и дека ниедна држава не го загубила идентитетот со тоа што станала членка на ЕУ.

– Ниедна држава не го загубила идентитетот со тоа што станала членка на ЕУ. Нема ни ние. Нема ништо да загубиме, остануваме Македонци, кои говорат македонски јазик, кои имаат свои културни обележја, бидејќи за културата не се преговара во пристапните преговори. Европската култура се дефинира како збир на национални култури и таа не се усогласува со законодавство на ЕУ – рече министерката Костадиновска-Стојчевска.

Таа додаде дека сите дезинформации што се пласираат од почетокот на преговорите на Македонија со ЕУ, дека ќе ги загубиме идентитетот, македонскиот јазик, нашите културни обележја, доаѓаат од структури на кои не им е до реформи и не сакаат позитивна трансформација на македонското општество.

– ЕУ го негува мотото „Обединети во различностите“, и тоа не е случајно. Тоа значи дека ЕУ ги чува и ги негува културите на народите на своите држави членки, јазикот и културното наследство, и затоа граѓаните треба да знаат дека нема опасност од губење на македонскиот идентитет или да се намали важноста на македонскиот јазик, идентитет, култура кога ќе станеме членка на ЕУ – укажа Костадиновска-Стојчевска.

Таа пред битолчани спомна и конкретни примери како Европската Унија го заштитува македонското културно богатство преку ИПА-програмата, потенцирајќи дека филмскиот фестивал „Браќа Манаки“ е првиот македонски филмски фестивал кој бил поддржан од програмата на ЕУ за култура, „Креативна Европа“.

– Нашиот филмски фестивал „Браќа Манаки“ е првиот македонски филмски фестивал кој добил средства од програмата „МЕДИА“ на „Креативна Европа“, единствената програма на Унијата конкретно наменета за културните, креативните и аудиовизуелните сектори во Европа. Оваа програма за периодот од 2021 до 2027 година обезбеди 2,44 милијарди евра за поддршка на европската култура, достапни и за македонската. Министерството за култура е дел од различни европски проекти, а, конкретно, во програмата „Креативна Европа“ учествуваме со вкупен износ од 1,14 милиони евра – укажа министерката.

Министерката за култура во својот говор нагласи дека со ЕУ споделуваме исти вредности во однос на културата и уметноста и затоа работиме заедно во градењето инклузивно општество каде што сечие уникатно културно наследство се почитува и негува, а македонската култура, како што рече таа, е „европска и е додадена вредност на богатството и културната разновидност на заедничкото европско наследство“.

– Многу е важно сами да продолжиме да го негуваме и да се грижиме за нашиот културен идентитет, а ЕУ ќе го поддржи тоа. Сега стоиме одговорно исправени пред задачата која не се однесува само на нашата иднина туку и на заштитата на нашето културно наследство, нашиот идентитет и кои сме како нација. А најдобра заштита е културниот мозаик на ЕУ, каде што се слави различноста и се создава единство преку заедничките вредности – порача Костадиновска-Стојчевска.

Трибината „ЕУ за македонското културно наследство“ во Битола е во рамките на кампањата „Ние сме Европа“, во организација на Секретаријатот за европски прашања.

The post Костадиновска-Стојчевска: Македонската култура нема да исчезне, ЕУ ги чува и ги штити културите на земјите членки appeared first on Република.

Министерката за култура, Бисера Костадиновска-Стојчевска, и министерката за труд и социјална работа, Јованка Тренчевска, беа денешни гости во Археолошкиот музеј во Скопје заедно со децата од Центарот за бездомни лица од Чичино Село и од Дневните центри за деца на улица од Кисела Вода и од Шуто Оризари.

            Директорката на Музејот, Славица Бабамова, на сликовит начин адаптиран за детската возраст, ги запозна „малите археолози“ со пронајдените археолошки предмети кои беа изложени на поставката „Стибера, 70 години археолошки истражувања“. 

Најмладите поминаа квалитетно време во читање во катчето предвидено за деца заедно со двете министерки, кои им подарија сликовници од македонски автори. Истовремено, тие стекнаа нови знаења за македонското археолошко културно наследство преку соодветни тематски сликовници наменети за деца.

Костадиновска-Стојчевска истакна дека е од особена важност да се развијат читачките навики уште од најрана возраст, а тоа ќе придонесе најмладите да ги внесеме во светот на фантазијата, на приказните и да ја побудиме креативноста кај нив. Во приоритетите на Министерството за култура е објавувањето литература за деца со цел да го поддржиме книгоиздаваштвото. Костадиновска-Стојчевска додаде дека имаме плејада млади автори кои се посветени на детското литературно творештво, а Министерството за култура и во иднина ќе продолжи да ја поддржува нивната авторска работа. 

The post Бисера Костадиновска-Стојчевска: Со децата ја развиваме љубовта кон културното наследство преку литературата appeared first on Република.

Според културната организација на ОН, УНЕСКО, од почетокот на војната во февруари 2022 година, најмалку 274 украински културни локалитети биле оштетени, вклучително и 117 верски објекти.

Религиозните места треба да бидат места за богослужба, а не места за војна“, рече Нихал Саад, директорка на Алијансата на цивилизациите на ОН.

Но, Дмитриј Полјански, рускиот заменик постојан амбасадор во ОН, рече дека владата на украинскиот претседател Володимир Зеленскиј води „кампања“ за уништување на православието во Украина.

Тој ги отфрли осудите за ракетниот напад на Русија во неделата врз катедралата „Преображение“, светско наследство на УНЕСКО во јужниот град Одеса, и посочи дека тоа е вина на Украина.

Доколку руската ракета навистина ја погоди катедралата, како што тврди режимот на Зеленски, тогаш нема да остане ништо од катедралата, рече Полјански пред Советот за безбедност.

Но, тој беше оштетен и не беше целосно уништен.

извор: ВОА

The post УНЕСКО: Оштетени 274 културни локалитети во Украина appeared first on Република.

Законот со кој стариот дел на Охрид се прогласи за културно наследство од особено значење, е нефункционален и воопшто непримелив. Десетици градби се избришани од заштита,а на локациите на старите и оригинални градби во срцето на Охрид никнуваат цели индивидуални станбени згради. Новите градби не се ни копија на она што се урнало-рагираат од граѓанската иницијатива Охрид СОС, објави Алфа.

Во делот на старата градска архитектура во Охрид избришани се од заштита 56 објекти, бидејќи во меѓувреме новите сопственици ги урнале (без дозвола или мислење од заводот), ги видоизменале, со што ја нарушиле оригиналноста, или изградиле нови објекти кои се различни од објектот кој бил внесен на листата. Никакви санкции за тие еднострани акти. Во заводот немале доволно вработени, не можеле постојано да контролираат кој што прави и какви намери има. Единствено што направиле е да ги прешкртаат во документот и со тоа да прекине нивната заштита, велат од Охрид СОС.

The post Во делот на старата градска архитектура во Охрид од заштита се избришани 56 објекти, новите градби не се ни копија на она што се урнало appeared first on Република.

Катастрофални десетина денa за Министерството за култура. Додека Министерството се обидува да најде начин како да го укине или заобиколи Колективниот договор за вработените од културата да не го добијат планираното покачување на платите, медиумите известуваат за намерно и свесно уништување на неолитскиот локалитет Влахо кај Живојно за експоатација на јаглен. Иако оваа информација најпрво ја има Министерството и Управата за заштита на културното наследство, тие одлучуваат да го игнорираат и да го премолчат процесот надевајќи се дека нема таа информација да излезе во јавноста. Но вистината е како шило, реагираат од Комисијата за култура на ВМРО ДПМНЕ.

Неколку дена подоцна, албанска телевизиска куќа обвини за ископување на некропола кај Скупи и за „намерно уништување“ на наоди кои говорат за „Дарданија и дарданството“ на Скупи. Да прецизираме – се кријат и уништуваат наоди кои ги гледаат и ги снимаат. За ова, директорот на Управата за заштита на културното наследство на самото место увидува дека има „невнимание“ при работа и дека „има неправилности во работата, дека има оштетени остатоци, дека има расфрлани коски, скршени саркофази… и дека отсега ќе имало посебна грижа и нема да биде професионално, туку суперпрофесионално“.

Неколку дена подоцна во јавноста излегува информацијата дека кај археолошкиот локалитет „Св. Атанасиј“ кај с. Спанчево ќе се поставуваат фотоволтаици. Заводот за заштита на спомениците на културата и музеј – Штип, први кои треба да го чуваат тамошното културно наследство во тој регион, излегуваат, на увид по што утврдуваат дека инвеститорот ги има сите потребни документи за изградба, меѓу кои и Дозволата од Управата за заштита на културното наследство. Воедно, од прекопувањето на самиот локалитет, Заводот и музејот од Штип констатира на самото место дека „на терен имаше расфрлана керамика, но такви наоди има по цело Кочанско“. Притоа, од надлежната установа изјавуваат дека доколку има археологија, таму тие можат да го стопираат ископувањето, „но такво нешто не увиделе“! Да биде иронијата поголема, кога со багери се ископува на археолошки локалитет излегуваат археолошки наоди. И тоа не е археологија, туку нормална градежна активност. Генијална констатација!

Комисијата за култура на ВМРО-ДПМНЕ укажува дека, истовремено се премолчуваат уште десетици други уништени или оштетени локалитети низ државата. И каде е надлежното Министерство и Управата кои по дејност и основа на постоењето мораат грижливо да го чуваат недвижното културно наследство!? На сето ова, Министерството излегува со само едно бедно соопштение во кое кажува дека ископувањата во Скупи се според сите правила и прописи, односно спротивно од првичното мислење на директорот на Установата, која директно го контролира тоа. Иритира потсетувањето на ланската изјавата од министерката во емисијата „Трилинг“, дека другите го уништуваат културното наследство, па потоа изгледа дека државата не се грижи за него. Ова јасно покажува дека Министерството е „село без кучиња“ и без никаков срам, морал и чувство за одговорност!

Овие скорешни јавни сведочења за трајно уништување на недвижното културно наследство не започнуваат од сега. Тие се резултат на повеќегодишна негрижа која случајно кулминира токму во овој момент. Јавноста и цела Македонија сведочат за разорните случувања во кои никој нема вина и никој не презема одговорност за трајното уништување на заштитеното културно наследство, подложно и на Кривичниот законик!

Дали е ова последниот чекор за бришење на македонскиот идентитет и историја, по политичките договори со Грција и Бугарија? Дали физичкото уништување на локалитетите е дел од ова сценарио?

И кога ќе помислиме дека културата во Македонија стигна до самото дното, тука се д-р Бисера Костадиновска–Стојчевска и нејзината „стручна културна машинерија“ да нѐ разубедат. Тие неуморно продолжуваат да копаат!, велат од Комисијата за култура на ВМРО ДПМНЕ.

The post Никој не презема одговорност за трајното уништување на заштитеното културно наследство, реагираат од Комисијата за култура на ВМРО ДПМНЕ appeared first on Република.

По 14 години откако беше прогласена за привремено заштитено добро по закон и 6 години откако го доби статусот културно наследство од особено значење, куќата на ликовниот уметник Лазар Личеноски сместена на кејот на Вардар, под Скопското кале, со препознатливиот мозаик „Апотеоза на трудот“, сеуште не е комплетно обновена, но е отворена за јавноста.

Настанот го организираше Европската куќа-Скопје по повод нејзиниот трет роденден, и по тој повод во објектот е поставена изложба на дела од студентите на ФЛУ. Изложбата на ликовни творби на студенти од Факултетот за ликовни уметности во Скопје која беше отворена вчера во Куќата-музеј на Личеновски ја покажа негрижата на државата за културното наследство.

Имено, со вчерашниот настан ЕУ хаус-Скопје ја почна прославата на својот трет роденден и по тој повод ги повика младите уметници да творат на тема Личеновски. Крвавите солзи на портретот на уметникот предизвикаа најголемо внимание, откако во јавност излегоа фотографиите од запуштената и пропадната куќа на Личеноски која се наоѓа во строгиот центар на градот на кејот на Вардар.

Делата се инспирани од просторот, од неговата личност, меѓутоа исто така и од чувството кое што го стекнаа нашите студенти кога за прв пат пред две и пол недели влегоа во куќата. Нивните коментари и искази се непроценливи, треба да се негуваат, мислам дека нашите млади луѓе сакаат да бидат слушнати и забележани, рече Славица Јанашлиева, професор во Училиштето за применета уметност, сега Државно средно училиште за ликовна уметност и дизајн, кое го носи неговото име, создава нови генерации на македонски сликари.

The post Студентите на ФЛУ преку делата укажаа на негрижата на државата кон ликот и делото на Личеноски appeared first on Република.

Македонија е умерено подготвена во областа на образованието и културата. Културното наследство во земјава не е доволно заштитено, ниту унапредено. Постои недостаток на меѓуниституционална соработка во врска со заштитата на културното наследство, како и спречување на дивоградби, се нотира во Извештајот на Европската комисија за напредокот на нашата држава.

Во документот исто така се нагласува дека препораките од минатогодишниот извештај беа само делумно усвоени. Продолжува несоодветната заштита на културните наследства заштитени со Закон, како што се Охрид и Старата скопска чаршија.

Предлогот за изменување и дополнување на Законот за заштита на културното наследство е повлечен од собраниска процедура, а дополнително, одложена е и ревизија на националната Стратегијата за заштита на културното наследство - се потенцира во извештајот на ЕК.

Исто така, како што се наведува во документот на ЕК, државата не издвојува доволно средства од буџетот за Националната стратегија за развој на културата 2018-2022 година, а културните работници се незадоволни во врска со исплатата на средства од годишната програма за проекти, поради недостиг на транспарентност во одобрување на грантовите.

Европската комисија нотира дека се потребни реформи во Министерството за култура, кои ќе се прилагодат на новите културни практики, на растот на културните и креативните индустрии, но и на влијанието на дигиталните технологии.

Од друга страна пак, во Извештајот се нотира дека е задоволителна бројката на корисници на програмата „Креативна Европа“, која брои вкупно 24 проекти од периодот 2020-2021 година.

Во однос на развојот на младински политики, во Извештајот се потенцира дека Агенцијата за млади и спорт одржува регистар на младински организации во кој се регистрирани 80 организации.

Агенцијата исто така има донесно Правилник за стандардизација на младите, и го поддржува отворањето на четири младински центри, кои обезбедуваат технички помош и опрема.

The post Постои несоодветна заштита на културното наследство во земјава, нотира ЕК appeared first on Република.

Здружението на пекарите од германската покраина Баден-Виртемберг, бара перекот да стане нематеријално културно наследство на УНЕСКО.

Здружението поднело барање за переците да бидат ставени на националната листа кандидати за нематеријално светско културно наследство. Министерот за земјоделство на Германија, Чем Ездемир при посетата на општината Бад Урах, изјави дека го поддржува тоа барање.

Ќе се залагам за оваа прекугранична иницијатива, бидејќи перекот го има во Баварија, Германија, Швајцарија и Алзас - објасни тој.

Според преданијата, првиот перек го направил дворскиот пекар од гратчето Урах во 1477 година. Грофот Еберхард. Легендата вели дека владетелот му се заканил на пекарот со бесење доколку, во рок од три дена, не испече леб низ којшто сончевите зраци ќе се видат трипати, па пекарот успеал со својот нов изум – перекот, за да си го спаси животот.

The post Германците сакаат да си го заштитат перекот како културно наследство appeared first on Република.

Проектот ,,Мониторинг на православното културно наследство“ спроведуван од страна на ИКОМОС Македонија, во соработка со Македонската Православна Црква – Охридска Архиепископија, а со финансиска поддршка од Амбасадата на Соединетите Американски Држави во Скопје, влезе во второто тромесечје од својата имплементација.

Во текот на првите три месеци (мај, јуни и јули) откако започна проектот, извршен е мониторинг на состојбата на вкупно 253 православни сакрални објекти (цркви и манастири) во осумте епархии на МПЦ-ОА кои се наоѓаат на територијата на државава. Односно, во Скопската и во Повардарската епархија, извршен е увид на вкупно 48 православни добра, во Дебарско-Кичевската епрахија на 71, во Преспанско – Пелагониската епархија извршен е увид на 46 православни објекти, во Тетовско – Гостиварската и во Кумановско – Осоговската епархија на 50, а во Струмичката и во Брегалничката епархија извршен е увид на состојбата на 38 православни објекти.

Мониторингот на состојбата, спроведуван од страна на пет стручни тимови од ИКОМОС Македонија, се одвива континуирано и непречено во текот на летните месеци, благодарение и на срдечната соработка со надлежните лица од епархиите на МПЦ – ОА и со локалното население во посетените општини.

Во рамките на овој двогодишен проект, предвидено е да биде направин увид на состојбата на вкупно 700 православни сакрални објекти, кој ќе послужи за изработка на специјализирана база на податоци која ќе биде достапна за јавноста, и за давање препораки за превентивни и заштитни конзерваторски интервенции за невижното православно културно наследство.

Специјализираната база на податоци ќе биде достапна онлајн и ќе содржи информации во однос на опфатените православни објекти како: основни податоци за црквата/манастирот, опис, состојба, претходни интервенции на доброто, зачуваност на изворната состојба/автентичност и интегритет и препораки за заштитни интервенции, кои ќе му користат на секој познавач или љубител на православното културно наследство. Истата планирано е да биде ставена во употреба на есен.

The post Извршен мониторинг на преку 250 православни културни добра во рамките на проектот ,,Мониторинг на православното културно наследство“ appeared first on Република.

На предлог на Управата за заштита на културното наследство и мислењето на Националниот совет за културно наследство, Владата на Македонија го прогласи Офицерскиот дом во Битола за културно наследство од особено значење, поткатегорија големо значење.

Значењето и вредноста на овој објект конечно беше валоризирано минатата година во мандaтот на оваа Влада откако беа усвоени ревалоризацијата на предметното добро од установа НУ Завод за заштита на спомениците на културата и Музеј Битола, а потоа и ревизијата на актот за ревалоризација што го изврши Комисија формирана од Управата за заштита на културното наследство, истакна министерката за култура Бисера Костадиновска-Стојчевска.

Офицерскиот дом изграден во 1912 година, претставува споменик на културата, а со овој највисок степен на заштита, трајно ќе биде зачуван овој редок архитектонски објект кој сам по себе говори за практикувањето на архитектура од јавен и монументален карактер кај нас во периодот на неговото настанување.

Реставрацијата на Офицерскиот дом е изведена во рамките на проектот „Зголемена туристичка понуда на Пелагонискиот Регион преку реставрирање и адаптирање на Офицерскиот дом со партерно уредување“, за кој Општина Битола за време на претходната локална власт доби средства од европските ИПА фондови.

Вкупната вредност е 58.792.610 денари, од кои Општината обезбеди над 5,8 милиони денари. Дополнително, од локалната самоуправа се вложени два милиони денари во атмосферска и фекална канализација, која ќе биде приклучена кон главната улична одводна каналска мрежа.

Со содржините кои почнаа да се одвиваат во овој магичен простор на Широк сокак, како генерација продолжуваме да ги негуваме и спомените за златното време на Битола, да го негуваме културно-историското значење на објектот, но и да создаваме нови уметнички вредности кои ќе остават траги за актуелниот културен и општествен живот на Битола и на целата држава, додаде министерката Костадиновска-Стојчевска.

Највисок режим на заштита подразбира трајно зачувување на Офицерскиот дом во изворна состојба; создавање на поволни услови за опстанок на Офицерскиот дом и задржување на интегритетот на сите податоци што тој ги носи со себе како сведоштво; ширење на сознанијата за вредностите и значењето на Офицерскиот дом и за неговата улога во културната идентификација; оспособување на Офицерскиот дом според неговата намена и значење, заради задоволување на културните, научните, едукативните, естетските, економските, туристичките и другите потреби на граѓаните и општеството и спречување дејствија, појави и влијанија со кои се врши или може да настане оштетување или деградирање.

The post Офицерскиот дом во Битола e прогласен за културно наследство со големо значење appeared first on Република.

Македонија ќе склучи договор за соработка со САД на полето на заштитата на културното наследство во насока на превенција од нелегална трговија со културни добра“, рече министерката за култура Бисера Костадиновска-Стојчевска, која е дел од владината делегација за Стратегискиот договор во Вашингтон, по средбата со Дебора Лер, претседавач на бордот на директорите на Коалицијата за антиквитети овластена од Стејт департментот.

Министерката Костадиносвска-Стојчевска и Лер ја поддржаа иницијативата за потпишување билатерален договор за контролиран извоз на археолошки и етнолошки материјали од Македонија во САД.

Од особено значење е соработката со САД што ја започнуваме и верувам дека ќе резултира со бенефит за државата за заштита на нашите културни добра, додаде министерката Костадиновска-Стојчевска.

Дебора Лер, на средбата со министерката Костадиновска-Стојчевска, истакна дека Коалицијата за антиквитети активно работи на оваа тематика повеќе од 10 години и има развиено многу механизми во кои се вклучени и американските безбедносни служби, а со цел да се следат и да се детектираат делата што се увезени нелегално.

Во меѓувреме ќе се одржи работен состанок со асоцијацијата Коалиција за антиквитети и сите нивни придружни органи што се занимаваат со оваа проблематика. Министерството за култура, МВР и Управата за заштита на културното наследство интензивно ќе работат на текстот на договорот со соодветните институции од американска страна.

Тие имаат многу повеќе искуство, за разлика од нас, а ќе соработуваме и со група од невладината организација што се занимава со правни прашања и правни решенија во однос на трговијата со уметнички дела, слики, артефакти, антиквитети, сѐ со цел да ни олесни во креирањето нови законски решенија, додава министерката.

На средбата, Костадиновска-Стојчевска изрази голема бладогарност за поддршката што оваа организација ѝ ја понуди на Македонија за зачувување на македонското културно наследство, а преку механизмите на Стејт департментот.

The post Костадиновска-Стојчевска: Со САД интензивно работиме на заштитата на културното наследство appeared first on Република.

Едно од ретките нешта што не може да се купи со пари е времето. Но, затоа парите ги „купија“ временските услови, а данокот што сите го плаќаме се климатските промени – рече министерката за култура Бисера Костадиновска-Стојчевска во своето онлајн обраќање во рамките на настанот на високо ниво  „Влијанијата на климатските промени врз културното и природното наследство во Југоисточна Европа“, кој се одржа во рамките на грчкото претседавање со Процесот за соработка на Југоисточна Европа (ПСЈИЕ).

Во своето обраќање, Костадиновска-Стојчевска изрази загриженост поврзана со истражувањата на Европската комисија за климатските промени и нивното влијание врз Европа според кое, најпогодени, со екстремни временски услови и пораст на температурите од 3 до 7 степени, ќе бидат земјите од регионот на Југоисточна Европа, регион кој ги опфаќа нашите држави.

Како претставници на едни од најхуманите ресори во нашите влади, додаде таа, должни сме постојано да алармираме за разорните последици од климатските промени.

Сакам да нагласам дека во екот на светската пандемија од КОВИД-19, мојата Влада трипати го зголеми буџетот за заштита на културното наследство и отвори нова буџетска линија за итна интервенција на културното наследство во опасност. И сега, кога сите ги прекројуваме буџетите, принудени од познати причини и непозната иднина, ние остануваме посветени на заштитата на културното наследство свесни за неговата непроценлива цивилизациска вредност“, рече министерката Костадиновска-Стојчевска.

Во тој контекст, министерката за култура ја истакна важноста од регионална соработка, потенцирајќи ја притоа соработката со Европскиот центар за византиско и поствизантиско наследство во Солун за заштита на црквата во Курбиново од 12 век, која е на тентативната листа на УНЕСКО, како и соработката со Република Албанија за заштита на Охридскиот Регион кој е впишан на листата на УНЕСКО како светско природно и културно наследство со исклучителна вредност.

Според Костадиновска-Стојчевска, сѐ повеќе се зголемува бројот на културни добра во опасност. Ако кон сите слабости се додаде и разорниот момент на климатските промени, додаде таа, неопходна е заедничка мобилизација за соработка со УНЕСКО и со меѓународната заедница.

Флексибилниот механизам и мапирањето на слабостите се добри алатки за превенција преку размена на информации, искуства, сознанија, процена на ранливоста, проекти и програми за преземање навремени адаптациски мерки – порача министерката за култура.

Домаќин на настанот на кој учествуваа министри за култура, за туризам и за животна средина од земјите од регионот, како и претставници од УНЕСКО и други организации, беше Министерството за надворешни работи на Грција.

The post Костадиновска-Стојчевска: Климатските промени во суштина ја „напаѓаат“ универзалната вредност на културното наследство appeared first on Република.

Културното наследство, материјално и нематеријално, со својата разновидност и посебност е богатство на човештвото, а неговата заштита е еден од најзначајните показатели за препознавање, дефинирање и афирмација на културниот идентитет, истакна денеска министерката за култура Бисера Костадиновска Стојчевска на промотивниот настан и дискусија за изданието на ИКОМОС Македонија „Европски начела за квалитет на интревенции финансирани од ЕУ со потенцијално влијание врз културното наследство“.

Таа посочи дека Министерството за култура развива механизми и воспоставува мерки за заштита на културното наследство кои подразбираат идентификување, документирање, истражување, одржување, заштита, користење, како и промоција на неговите вредности.

 

 

Поддршката на ЕУ за издавање на оваа публикација на македонски јазик е значаен придонес во збогатувањето на домашната стручна литература која ќе помогне да бидеме во чекор со најсовремените пристапи во заштитата на културното наследство, рече Костадиновска и се заблагодари на делегацијата на Европската Унија за поддршката и за континуираниот придонес во утврдувањето на стандардите во областа на културното наследство и на ИКОМОС Македонија за посветеноста и ентузијазмот при реализацијата на оваа иницијатива.

Верувам дека оваа публикација ќе биде корисно четиво за сите корисници од оваа дејност, особено во поглед на управување со проекти. Суштината на ова издание не е да наметне модалитети за интервенција, правила кои се обврзувачки и да даде готови технички решенија, туку да ги збогати сознанијата, да посоветува, да препорача и да им помогне во донесувањето одлуки на сите што се вклучени во проекти финансирани од ЕУ, а кои имаат потенцијал да влијаат врз културното наследство, истакна Костадиновска Стојчевска.

Потенцира дека Министерството за култура годинава поддржа повеќе проекти кои се во функција на развој, афирмација и промоција на културата. Настојувавме, посочи министерката, во овие тешки и неизвесни времиња, кои силно удрија врз економијата, да направиме одржлива распределба на буџетските средства.

Притоа остануваме доследни на заложбата заштитата на културното наследство да остане врвен приоритет на Министерството за култура. Во фокусот останува и засилувањето на ЕУ-интеграциите во културата што се потврдува и со ентузијазмот и задоволството од денешната промоција на оваа битна публикација на македонски јазик. Министерството за култура ќе продолжи да ги поддржува граѓанските иницијативи што водат кон зголемување на граѓанското учество во сферата на заштитата на културното наследство, рече Костадиновска-Стојчевска.

Таа ги повика македонските институции, невладини организации, културни оператори и правни лица да се пријават на повиците од Програмата „Креативна Европа 2021 – 2027“ на Европската Унија за кои Министерството за култура редовно информира на својата веб-страница и за кои организира информативни сесии во повеќе градови во земјава.

Претседателката на ИКОМОС Македонија, Кристина Бицева рече дека изданието првпат почнало да се подготвува од експертска група на ИКОМОС, под мандат на Европската комисија и во рамките на водечката иницијатива на ЕУ за Европската година на културното наследство 2018 – „Негување на наследството: развивање стандарди за квалитет за проекти финансирани од ЕУ кои имаат потенцијал да влијаат врз културното наследство“. Конечната верзија на овој документ, појасни таа, беше усвоена и промовирана од ИКОМОС во 2021 година.

Главната цел на овој документ е да даде насоки за начелата на квалитет за сите засегнати страни кои се директно или индиректно вклучени во проектите за заштита и управување со културното наследство, главно поврзани со градителското наследство и културните предели, а кои се финансирани од Европската Унија, вклучително и од европските институции, институциите кои се надлежни за заштита на културното наследство, меѓународните организации, граѓанското општество и локалните заедници, но и приватниот сектор и експертите, рече Бицева.

Посочи дека документот се фокусира на суштинското прашање за квалитетот, резимирајќи ги клучните концепти, меѓународни повелби, европски и меѓународни конвенции и стандарди, како и промените во разбирањето и практиката на заштитата на културното наследство.

Наведени се културни, социјални и економски придобивки, како и придобивки кои влијаат врз животната средина, а кои произлегуваат од примената на начелата за квалитет. Со оглед на тоа што препознавањето на културното наследство како заедничко добро и одговорност е предуслов за квалитет, се предлага да се усвојат мерки за квалитет преку подигање на свеста и преку зајакнување на имплементацијата на начелата и стандардите за конзервација во секоја фаза од циклусот – од програмирање до евалуација, додаде Бицева.

Eвроамбасадорот Дејвид Гир истакна дека земјава има огромно природно и културно наследство кое бара заштита.

Како и во Македонија, така и во ЕУ културното наследство е во срцето на тоа што ние сме, од таму каде доаѓаме, нашите традиции, нашиот јазик, приказните кои ги кажуваме за себе, меѓутоа и музиката која ја слушаме, сликите кои ги гледаме и нашето чувство за светот и сето тоа лежи во срцето на разликите. Не треба да биде изненадување дека ЕУ дава голем акцент на културата, а најмногу на заштитата на културата. Културното наследство не е само израз на идентитетот, туку има и една важна улога во нашите економии и тоа претставува голема привлечност за туристите. Околу 40 проценти од туристите во ЕУ се одлучуваат за земји и места кои нудат големи културни атракции. Заштитата на културното наследство може да даде голем поврат на инвестициите меѓутоа може да има стимулација и за едукацијата и за доживотното учење, рече Гир.

Ако отидеме околу Стоби, посочи евроамбасадорот, ќе можеме да видиме колку има работи да се научат, меѓутоа и за доживотното учење.

Има голем број алатки кои може да ги користиме како и во земјите од Западен Балкан. Документот нуди и финансиска и техничка поддршка на иновацијата и истражувањето, едукацијата, културата во Западниот Балкан, меѓутоа и за младите и за спортот преку нашите инструменти за претпристапна помош. ЕУ ја поддржа Македонија во заштита и подобрување на нејзиното законодавство за подобрување на европските стандарди меѓутоа и со потикнување на специјални тела кои се основа за планираните реформи и за јакнење на капацитетите, но финансираме и голем број проекти за заштита на културното наследство низ целата земја кои беа финансирани согласно ИПА инструментот за претпристапна помош и преку нашата прекугранична соработка и регионален развој. Македонија може да има полза од целата наша поддршка што можеме да ја дадеме, рече Гир.

Тој им се заблагодари на сите кои биле вклучени во развивање на овој документ и во преводот и смета дека ќе биде од голема помош за сите кои работат на заштитата на културното наследство.

The post Костадиновска-Стојчевска: Заштитата на културното наследство е еден од најзначајните показатели за препознавање, дефинирање и афирмација на културниот идентитет appeared first on Република.

Во врска со зачестените незаконски дејствија врз културното наследство во последниoв период, како што е веќе по вторпат кражбата на оловните плочи од манастирот во Матејче или сличната кражба на оловни плочи од безистенот во Штип, ВМРО-ДПМНЕ искажува голема загриженост во врска со наведените криминални дејствија врз недвижното културно наследство, ова денеска преку прес-конференција го истакна Владимир Атанасов од ВМРО-ДПМНЕ.

Во оваа прилика упатуваме прашање до министерството за култура, односно до Управата за заштита на културното наследство, како и до Владата на Република Македонија, дали воопшто е донесен Националниот акционен план за превенција на криминалитетот против културното наследство, кој се донесува по предлог на Управата за заштита на културното наследство по член 103 од Законот за заштита на културното наследство. Ова прашање го упатуваме со крајна сериозност, бидејќи дел од Акциониот план содржи исклучително важни мерки за превенцијана криминалитетот против културното наследство, и тоа:

1) Оцена за постојните ризици од незаконски дејствија и состојбата со криминалитетот против културното наследство;

2) Приоритети на политиката за безбедносна заштита на културното наследство;

3) Општи и посебни мерки на превенција на криминалитетот против културното наследство;

4) Субјекти одговорни за спроведување на Акциониот план, вели тој.

Атанасов додава дека нагласуваме дека Управата за заштита на културното наследство истата и координира со реализација на Акциониот план.

-Понатаму, укажуваме дека државата, во лицето на јавните установи за заштита, како и самте имателите на заштитените добра, во однос на недозволените ископувања, НАМЕРНОТО ОШТЕТУВАЊЕ И УНИШТУВАЊЕ, кражби, присвојување, прикривање, недозволена трговија, криумчарење и други незаконски дејствија против културното наследство има обврска да донесе и тоа:

1) Превентивни мерки со кои ќе се намалат можностите за појава на ризик од незаконски дејствија;

2) Мерки на противдејство со кои ќе се намалат загубите или штетните последици од незаконските дејствија ако ризикот се оствари, сето ова е по член 102 од Законот за заштита на културното наследство.

ВМРО-ДПМНЕ овие законски облигации ги нагласува бидејќи во рацете на Управата за заштита на културното наследство е исклучително важната улога за безбедноста на културното наследство, бидејќи:

1) Ја следи состојбата со безбедносната заштита на културното наследство;

2) Врши безбедносна процена на ризиците од незаконски дејствија против културното наследство;

3) Определува итни мерки на безбедносна заштита на културното наследство во опасност и ПОСЕБНИ МЕРКИ ЗА БЕЗБЕДНОСНА ЗАШТИТА НА КУЛТУРНОТО НАСЛЕДСТВО ОД ОСОБЕНО ЗНАЧЕЊЕ;

4) Издава стручни упатства за спроведување на безбедносната заштита на културното наследство;

5) Предлага преземање мерки на безбедносна заштита на културното наследство.

Односно Двата законски предвидени плана за безбедност на културното наследство и тоа:

1) Планот за превентивна заштита на културното наследство од незаконски дејствија;

2) Планот за итна акција во случај на незаконски дејствија во надлежност на јавните установи за заштита во вакви ризични ситуации не треба да останат мртво слово на хартија, а овластените службени лица за безбедност на културното наследство во Управата за заштита на културното наследство да извршат проверка на ефикасноста на мерките за безбедносна заштита и да проценат дали е соодветен степенот на постојниот ризик и да утврдат дали ризикот е прифатлив, вели Атанасов.

Тој додава и дека исто така, нагласуваме дека при загрозена безбедност на културното наследство, овластените службени лица за безбедност на културното наследство, кои според членот 105 од Законот за заштита на културното наследство треба да поседуваат безбедносен сертификат за пристап и користење на класифицирани информации, треба да соработува со криминалистичката полиција, царинските органи, јавните обвинителства.

Во таа насока, ВМРО-ДПМНЕ јавно го поставува прашањето дали надлежниот овластен раководител на Одделението за превенција на културното наследство при Управата за заштита на културното наследство, ги поседува соодветните легитимациски документи за извршување на оваа дејност? Сето ова ВМРО-ДПМНЕ го истакнува заради големата загриженост за вандалското однесување кон културното наследство кое истовремено претставува и идентитетски и силен културолошки белег на Република Македонија, вели Атанасов.

https://www.youtube.com/watch?v=MUboQkbl1x0

The post Атанасов: Се уништува културното наследство, има ли план Владата да го заштити? appeared first on Република.

Денеска Амбасадата на Јапонија во Скопје и Амбасадата на Јапонија во Тирана заедно со ЏАЈКА Алумни – Мак-Јамс организираат предавање за регионална заштита на Охридското езеро и промоција на туризам преку соодветно раководење на светското наследство.

Професорот Јамасаки Масафуми и г. Ичики Шигеказу ќе го споделат своето знаење за јапонските искуства на овие теми со учесниците на предавањето за Охридското езеро.

Воведен збор ќе имаат Амбасадорот Савада од амбасадата во Скопје и Амбасадорот Такада од амбасадата во Тирана. Настанот ќе го модерира проф. Ташко Ризов од Машински Факултет-Скопје и претседател на Мак-јамс.

Јапонија континуирано го поддржува развојот на капацитетите на македонските институции за третман на водите и животната средина преку програмите на ЏАЈКА (JICA). Во 2017 година Музејот на езерото Бива од Јапонија и Хидробиолошкиот институт од Охрид започнаа меѓусебна официјална соработка за двете езера.

The post Предавање на јапонски експерти за заштита на езерата и управување со културно наследство appeared first on Република.

Алгар, град со 1.400 жители во јужна Шпанија, побара од УНЕСКО да го вклучи уличниот вечерен разговор на списокот на светско наследство, со што ќе го заштити вековното дружење на отворено.

Во Алгарве, кој се наоѓа во внатрешноста на земјата и е оддалечен 60 километри од крајбрежниот град Кадиз, летата се екстремно жешки, па луѓето излегуваат само навечер кога жештините се намалуваат, јавуваат локалните медиуми.

Штом првиот самрак се наѕира над местото и доаѓа свеж воздух од околните планини, локалните жители почнуваат да носат столови и маси пред своите куќи, а групи од 10 до 15 луѓе се собираат на улиците за да разговараат, да играат карти или само да уживаат во амбиентот.

The post Шпански град со 1.400 жители предлага уличниот вечерен разговор да се стави на листата на УНЕСКО appeared first on Република.