Со портрети на добитниците на наградите „Мостови на Струга“ за германската поетеса Катрин Пиц, „Браќа Миладиновци“ за македонската поетеса и книжевен теоретичар Катица Ќулавкова и „Млада Струга“ за Филипа Сара Попова продолжи програмата на 63. издание на „Струшките вечери на поезијата“.

Добитничката на наградата „Браќа Миладиновци“ за 2024 година, за најдобра поетска книга помеѓу две фестивалски изданија, академик Катица Ќулавкова, истакна дека книгата „Небото ми е дома“ е пишувана подолго време, но е свесно устроена како целина последниве три години.

Пред 35 години, август 1989-та, ми беше доделена првата награда за најдобра поетска книга на годината, напишана на македонски јазик, „Браќа Миладиновци“. Тоа беше мојата книга „Жедби“, со поднаслов „Престапни песни“. Во неа, во шест циклуси, опеав неколку облици копнеж, ерос или жедба: небото, стварноста, смртта, мечтата, речта и гревот. Таа година ми се роди синот Васил. Оваа 2024 година, по втор пат ја добив наградата „Браќа Миладиновци“, сега за книгата „Небото ми е дома“. Првиот циклус од книгата „Жедби“, посветен на небесните работи, прерасна во книга. Оваа година добив внук од син ми, Марин.
Има некоја нежна лична симболика во исцртувањето на овој творечки круг. Ако не друго, таа покажува дека творештвото има видлива и невидлива логика на синхроницитет со животот и биографијата на авторот. И дека радоста не доаѓа сама. И дека може да ја засени тагата - рече академик Катица Ќулавкова.

За добитничката на наградата „Мостови на Струга“ за 2024 година, за најдобра дебитантска поетска збирка, за германската поетеса Катрин Пиц, говореше професорот Владимир Мартиновски, кој истакна дека лириката на Пиц е суштински поврзана со поетското преиспитување на настаните од секојдневјето, на деновите во кои се случило нешто вредно за паметење.

Во импресивнта поетска листа на 20 добитници на престижната меѓународна награда „Мостови на Струга”, која од пред точно две децении (т.е. од 2004 година), СВП и УНЕСКО ја доделуваат за најдобра поетска збирка од поет-дебитант од светот по пат на меѓународен конкурс, годинава се придружува германската поетеса и преведувачка Катрин Пиц за нејзината поетска книга „Вакви денови имало отсекогаш“. Би можело да се каже дека наградата „Мостови на Струга”, меѓу другото, е и еден вид меѓународна потврда на признанието „Леонсе унд Лена Преис“ што Катрин Пиц во 2021 година го има добиено и во германската книжевна средина - потенцираше Мартиновски.

За добитничката, пак, за најдобра необјавена поетска збирка од млад автор-дебитант, „Млада Струга“, која ја доби Филипа Сара Попова, говореше македонската поетеса Виолета Танчева - Златева, која истакна дека Попова смело ги кажува работите со нивните вистински имиња и дека отворено и искрено, без затскривање зад метафори и алузии, таа е сеизмограф на своето време.

- Дебитантската поетска книга „Скршен терариум“ е силна потврда на ставот на Тарковски за поезијата. Филипа Сара Попова потпивнува од својот немир додека ги брои вдишувањата на самракот, ни се насмевнува од зад слоговите, ја буди заспаната совест со избрани зборови, поставува прашања во стиховите и меѓу редовите, ни ја глочка свеста како зрнца песок заглавени на дното на самотијата. Во неа има „жед за песна“, во нејзиното поетско битие клокотат зборови, се раѓаат здивови и извици што сакаат да го поплават и потоа одново да го изградат овој наш стар и уморен свет - истакна Танчева-Златева.

Вечерта заврши со настанот „Ноќ без интерпункција“, на кој покрај поетските читања, се одржи и поетско музички перформанс на Дино Имери и Тина Иванова, наречен „Дом“. Имери настапи со дела на Бах, Бетовен и Шопен, но и неколку негови композиции, а Иванова со нејзини текстови и со беседа од Џакомо Леопарди. Гостин на перформансот беше италијанскиот поет и писател, Клаудио Поцани.

The post Катица Ќулавкова: Радоста не доаѓа сама, таа може да ја засени тагата appeared first on Република.

Познатaта македонска поетеса, книжевна теоретичарка, aкадемик Катица Ќулавкова е добитничка на наградата „Браќа Миладиновци“ што се доделува од страна на Струшките вечери на поезијата за најдобра поетска збирка помеѓу две фестивалски изданија.

Ќулавкова е добитничка на наградата за нејзината поетска збирка „Небото ми е дома“ (Духовна поезија) во издание на Струмичка православна епархија. Таа е добитничка по втор пат на ова највисоко признание, откако во 1989 година ја доби наградата „Браќа Миладиновци“ за стихозбирката „Жедби“
Жирито во состав: : Ефтим Клетников (претседател), Весна Ацевска, Глигор Стојковски, Александра Јуруковска и Дарин Ангеловски (членови) после прочитот на сите 53 пристигнати книги направи заедничка селекција и во потесен круг од пет книги влегоа збирките (редоследот е според почетните букви од презимињата на авторите)
1. „Грозје од кукавица“ од Славе Ѓорго Димоски (издание на ПНВ публикации);
2. „Килибар и младост“ од Гордана Михаилова Бошнакоска (издание на Макавеј);
3. „Додека спиеш“ од Биљана Стојановска (издание на Чудна Шума);
4. „50 испеани приказни“ од Александар Русјаков (издание на ТРИ);
5. „Небото ми е дома“ (духовна поезија) од Катица Ќулавкова (издание на Струмичка православна епархија).
Од овие пет поетски збирки, жири- комисијата едногласно донесе одлука наградата „Браќа Миладиновци“ на Струшките вечери на поезијата за најдобра поетска книга меѓу две изданија на Фестивалот да ѝ биде доделена на книгата „Небото ми е дома“ (духовна поезија) на поетесата Катица Ќулавкова

„...Најновата стихозбирка на Катица Ќулавкова „Небото ми е дома“ се протега во еден специфичен поетски ареал, од авторката определен како простор на духовна поезија, која е заснована на експресивна трансмисија на набожни чувства и мисли во стихови, користејќи притоа низа поетски средства како што се митските слики, симболите, реминисценциите, алегориите, метафорите и метонимиите, па и користење на одломки од најзначајни сакрални интертекстови, поезија која воедно се потпира и на ритамот, алитерации и асонанции и на други јазични игри и фигури кои го зајакнуваат нејзиниот севкупен естетски интензитет. Својот однос спрема духовната поезија Ќулавкова го манифестира во некои свои песни уште од нејзината прва поетска книга „Благовести“, но и во низа други нејзини стихозбирки. Но, овде, во „Небото ми е дома“, станува збор за свесно моделирана концептуална поетичка надградба, за „гледање со душата“, која е во дослух со оној вид поетски говор којшто има „изразен осет за сакралниот ерос“ и копнеж, за возљубеност, карактеристична само за човечкото битие...“
Катица Ќулавкова, поетеса, есеистка, теоретичарка на книжевноста, e редовен член на Македонската академија на науките и уметностите (од 2003), член на Европската академија на науките и уметностите (Салцбург) и потпретседател на Меѓународниот ПЕН. Била универзитетски професор по теорија на книжевноста на државниот универзитет „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје. Има објавено 16 книги поезија на македонски, 18 преводи на нејзината поезија (англиски, француски, турски, италијански, хрватски, романски, португалски, руски, словенечки, бугарски, српски и др.), две збирки куса фикција и една поетска драма, како и над триесет хрестоматии, антологии, критички изданија и др. Има преведено есеи, поезија и книги од француски на македонски јазик (Сафа Фати, Паскал Кињар). Добитник е на најголемите награди за поезија, есеистика и наука во Македонија, вклучително и државната награда за животно дело „11 Октомври“, потоа наградата на Романската асоцијација на писатели и на Албанскиот ПЕН. Од Владата на Република Франција е одликувана со орденот Офицер во Редот на уметноста и книжевноста, се вели во образложението на одлуката на комисијата.

Преостанатите четворица кандидати во потесен избор, според вообичаената пракса, ќе бидат дел од програмата на фестивалот.
Струшките вечери на поезијата оваа година ќе се одржат од 22 до 26 август во своето редовно издание на препознатливите локации.

The post Академик Катица Ќулавкова по втор пат ја добива наградата „Браќа Миладиновци“ на СВП appeared first on Република.

Академик Катица Ќулавкова вечерва на протестот пред Соборниот храм рече дека трансродност е термин кој ги покажува противречностите. Вели дека симпатичната бајка за рамноправност на жените се трансформирала и форсира нешто друго. Академик Ќулавкова рече дека оваа приказна не е наивна. Додава дека се мешаат поимите пол и род.

Време е за сериозен дијалог, а не за примитивни иконографии, рече таа.

Новиот Предлог-закон за родова еднаквост се повикува на правата на жените, но суштински се фокусира на правата на трансродовите индивидуи, посочи академик Катица Ќулавкова во обраќањето на Сенародниот собир пред соборниот храм „Свети Климент Охридски“ во Скопје, во организација на МПЦ-ОА.

Се прави конфузија помеѓу поимите пол и род. И во самиот Закон за родова еднаквост се мешаат категориите пол и род, поради што законот не може да биде одржлив. Трансродовата концепција поттикнува променливост на идентитетот. Ги загрозува правата на жената. Конфликтна е и се служи со говор на омраза. Трансродната приказна ги релативира идентитетите, до тој степен што ги укинува, рече Ќулавкова.

Нагласи дека се соочуваме со гранични луѓе и додаде:

Се изопачуваат естетските вредности. И самиот предлог закон предвидува Владата да основа Секретаријат за родова еднаквост и цела една мрежа за спроведување на овој закон проследен со казни и други санкции – нагласи Ќулавкова.

Таа праша и зошто треба да се парадира со интимата. Децата, вели академик Ќулавкова, уште не научиле да се изразуваат, без изградена самосвест, веќе се предмет на едукативно моделирање на умот. Тие не се свесни за замките од промената на биолошкиот пол.

Таа рече дека веќе се чувствуваат последиците и оти е време за сериозен дијалог.

Неолибералниот наратив на виножитото требаше да ги симболизира нијансите на идентитетот, со цел да нема дискриминација, а за жал воведува нова дискриминација – рече Ќулавкова, додавајќи дека маргиналните појави стануваат авангардни.

Таа говореше и за вредностите на Западот, каде, како што рече, се случува позитивна дискриминација по трансродова основа.

Се доделуваат финансии на проекти што ги засегаат трансродовите лица, приоритети на ЕУ стануваат трансродовите инденти, а тоа се бара и од аспирантите за членство и земјите-членки, според Ќулавкова.

Приказната за женските права на опшстествена еднаквост со правата на мажите е тажна приказна, оцени таа, објаснувајќи дека кон крајот на 20-от век таа приказна се поткрепи академски и научно со феминистичките студии. Но овие студии за кратко време се претворија во родови студии, нудејќи нова приказна, маргинилизирајќи го основниот идентитет на жената и мажот. По родовите студии следи приказната на трансродовите идентитети, со што симпатичната бајка за рамноправност на жените се трансформираше, оцени академик Ќулавкова на денешниот собир.

The post Ќулавкова: Трансродната приказна ги релативира идентитетите, до тој степен што ги укинува appeared first on Република.

Во присуство на многубројни гости од културната и академската сфера, читатели и претставници на медиумите, вчеравечер (6 јуни), во галеријата на Младинскиот културен центар во Скопје се одржа промоцијата на новата стихозбирка „На врв на јазикот“ на академик Катица Ќулавкова. Модераторката на настанот и уредничка на книгата, Оливера Ќорвезироска, го почна ова поетско претставување со интерпретација на стиховите од насловната песна во книгата – „На врв на јазикот“.

Таа истакна дека книгата, иако е ново дело, заслужено се најде во едицијата „Македонски книжевни класици“, во издание на „Арс Либрис“, дел од „Арс Ламина – публикации“, придружувајќи се на великаните: Блаже Конески, Оливера Николова, Петре М. Андреевски, Живко Чинго, Димитар Солев, Гане Тодоровски, Влада Урошевиќ, Петре Бакевски... Во чие друштво припаѓа писателката Ќулавкова.

Промоторката на книгата, проф. д-р Наташа Аврамовска, во својот осврт кон книгата рече:

Своите првични импресии од најновата поетска книга на Катица Ќулавкова ги насловив „Коприна од светлини и сенки“. Не само поради постојано отворениот дијалог на сонцето и месечината, кои секогаш одново во стиховите на оваа книга се допираат во сите валери на нивните симболички значења и конотации. Пред сè, коприна поради суптилноста на изведбата на нивната постојана измена во надмоќта, превласта над значењата на песната, но измена што се одвива на еден длабоко лирски начин, кој замајува и маѓепсува како ритмичката, но истовремено и длабоко вознемирувачка, исконски драматичната измена на приливот и одливот... Се пее под насловот „На врв на јазикот“, под еден навидум значенски утврден и закостен идиом во македонскиот јазик, кој всушност овде крие „триста чуда и врагови“ на смислата и двосмислата и во него и во секоја одделна песна, како впрочем и во песните вброени во циклусот „Забранета љубов“. Секоја одделна песна во оваа книга отвора нови хоризонти на смислата, на векувањето во историјата и сегашноста, но и во светот на симболичките значења во кои и името и изрекувањето се свети затоа што се светотворни. Тој новоизнајден лирски јазик, таа коприна исткаена од светлини и сенки, со елегичен призвук што го определив како тежиште или котва на пеењето, е отворен уште со првата песна „Нежно на залез“. Суптилно загатната во меланхоличната интонација, разгалувајќи ја душата во палетата на благиот отсјај на западното сонце меѓу небото и земјата (парафразирано), леко и лирски, автопоетично е уведен просторот на втемеленоста на поетската доживелица и оттаму пеење или изрекување, не само во оваа песна туку, според моето видување, и доминантно во книгата – истакна таа и прочита дел од стиховите од збирката.

Книгата содржи 40 песни, поделени во седум циклуси: Забранета љубов, Копнеж по слобода, На врв на јазикот, Претечи, маченички (поетски драми), Неиспратени писма (меѓуциклус), Око соколово (трето око) и Годишни доба.

„На врв на јазикот“ ја опева мојата приврзаност за она што го замислувам како свој прв мајчин и татков Дом, мој и на мојот син, моето чедо. Главен предзнак на тој дом е „придавката“ македонски: македонскиот јазик, македонското поднебје, македонското минато, обредите, обичаите, верувањата и народните преданија на Македонците. Тој Дом е навидум мал и затворен, суштински огромен и отворен поглед кон светот. Во него се прекршуваат разни светови, исто како што тој се прекршува во разни други светови, сеќавања, соништа, заблуди и предрасуди. Можеби остава впечаток дека е посесивен, ама тој впечаток е лажен. Се работи за потреба од „тло под нозете“, за „сопствена соба“ – истакнува Ќулавкова.

За значењето на насловот на книгата и за процесот на создавање на песните, таа рече:

Поезијата произлегува од состојбата кога сме на работ, кога сме некаде помеѓу реалноста и фикцијата или имагинацијата. На работ меѓу реалноста, која ни допушта да останеме на тлото, да останеме живи и таму каде што сме, и (од друга страна) амбисот или другиот / отаде свет. Тие гранични состојби, гранични идентитети, отсекогаш ме интересирале, во секоја смисла: јазични, стилски, природни, физички... Живееме во свет што го упростуваме со нашата визија дека светот е она што го гледаме овде и тоа што се случува во овој простор. Но, всушност, нашиот свет е една мала рефлексија на вселената, на универзумот, на нешто многу побесконечно отколку што човековиот разум може да го сфати сега. Она што се обидов во оваа книга да го напишам и затоа го сметам за едно ризично движење во мојата поетика е дека не ја избегнувам нашата стварност – лична, општествена или историска. Тие се рефлектираат врз мојата свест... Песните се инспирирани од мојот живот и од животот што го гледам во Македонија – прекршени преку моите чувства, мојата свест, имагинација, им давам нова димензија. Дел од песните ги создадов спонтано, лежерно, но има песни што го покажуваат мојот истражувачки дух, во кој треба некои случувања поетот да ги преживее во себе, како да се негови и дел од неговиот јазик... Е, тука настанува тој проблем со врвот на јазикот. Би нагласила дека во нашиот јазик, не постои – дно на јазикот како идиом. Се употребува изреката врв на јазикот, мислејќи на нешто што сакаме да го кажеме, но не можеме да се сетиме во моментот. Така е и со поезијата – во неа авторот трага по правилните стихови... Што се однесува до стиховите што покажуваат лично емоции, мислам дека поезијата не губи ако препознаеме некаков допир со некои лични ситуации. Едноставно, песната треба да биде како полна месечина! Не смее да биде празна, без значење, за да се чуди читателот на која тема пишувал поетот и да се изгуби во магла. Песната треба да биде некој чин на целосна игра, на транспозиција на сон, а може преку неа да се искажуваат лични, но и колективните чувства... Во книгата искажувам емоции и грижа за нега на јазикот. На нашиот јазик му треба нега, особено сега. Поезијата дава можност, налага од поетот да го извлече максимумот од поврзувањето на зборовите од песната, во смисла, ритам, слика, созвучност, музикалност, имплицитност на чувства и пораки – рече Ќулавкова и прочита неколку песни.

Катица Ќулавкова (Велес, 21.12.1951) е поет, есеист, теоретичар, раскажувач, препејувач и антологичар. Редовен професор (во пензија) по теорија на книжевноста, книжевна херменевтика и креативно пишување на Филолошкиот факултет „Блаже Конески“ во Скопје (Катедрата за општа и компаративна книжевност). Ќулавкова е редовен член на МАНУ (од 2003), член на Европската академија на науките (Салцбург, од 2014) и потпретседател на Меѓународниот ПЕН (од 2008). Нејзини поетски книги се преведени на повеќе јазици (албански, англиски, бугарски, италијански, португалски, романски, руски, словенечки, српски, турски, француски, хрватски, црногорски, шпански). Има објавено над 40 авторски книги поезија, огледи и раскази, како и дваесетина приредени антологии, хрестоматии и критички изданија. Раководела со повеќе републички и меѓународни истражувачки проекти. Основач е на е-списанието за компаратистика „Мираж“ и на мултијазичната колекција „Разноликост“ на Меѓународниот ПЕН, а претседавала шест години и со неговиот Комитет за превод и јазични права. Добитник е на највисоката државна награда за животно дело на Македонија „11 Октомври“, како и на многубројни награди за поезија, критика и есеистика во земјата и во странство.

Книгата „На врв на јазикот“ е достапна во сите поголеми книжарници, во „Литература.мк“ и онлајн преку www.literatura.mk.

The post Катица Ќулавкова: Стихозбирката „На врв на јазикот“ е рефлексија на личните и општествените емоции за домот и јазикот appeared first on Република.

Статусот на македонскиот јазик како службен јазик на територијата на целата држава е утврден со Уставот на Република Македонија уште во македонската република во составот на некогашна Југославија по Втората светска војна.

Овој статус на македонскиот јазик како службен на целата територија на Република Македонија, од што произлегува неговата улога на интегративен фактор на општеството и должност на сите институции, но и граѓани на Републиката, да го учат, познаваат и да го употребуваат македонскиот јазик во службената комуникација, беше потврден и со Уставот на независна Република Македонија, а подоцна и со амандманите произлезени од Охридскиот рамковен договор 2001.

Од 1998 година постои и Совет за употребата на македонскиот јазик при Министерството за култура на Република Македонија.

Во 2008 година е донесен Закон за употреба на јазикот што го зборуваат 20 отсто од населението.

Во јануари 2019 е донесен нов Закон за јазиците (објавен во „Службен весник“ без потпис на претседателот на државата) и со него, во членот 1, алинеја 2 е утврдено дека „друг јазик што го употребуваат најмалку 20 отсто од граѓаните (албански јазик), исто така, е службен јазик и неговото писмо, согласно овој закон“.
Во продолжение на овој Закон за јазиците, во фокусот е всушност употребата на тој јазик во заградата, албанскиот јазик. И покрај тој уставно загарантиран статус на македонскиот јазик, со Законот за јазиците, како и во практиката, употребата на македонскиот јазик во државните институции и органи, како и во општеството, постепено се ограничува и се деградира. Дури и постоењето на едно лице кое го зборува албанскиот јазик е доволно за да може и да мора службено да се употребува албанскиот јазик во сите органи на власта, законодавни, извршни и судски. Еден говорител на јазик на популација од 20 отсто има поголеми јазични права во практиката од уставното право на македонските говорители.

Тоа упатува на заклучокот дека со Законот за јазиците е оштетено стекнатото историско културно, јазично и национално право на Македонците по однос на македонскиот јазик како службен државен јазик (на територијата на целата држава). Тоа ја релативизира до степен на укинување обврската на граѓаните на Републиката да го учат македонскиот јазик и да го употребуваат во практиката.

a

The post Ќулавкова: Еден говорител на јазик на популација од 20 отсто има поголеми јазични права од уставното право на македонските говорители appeared first on Република.

Академик Катица Ќулавкова побара повик за „дипломатски и државнички гест“ како знак на благодарност на Македонија кон Руската православна црква за признавањето на автокефалноста на Македонската православна црква – Охридска архиепископија.

Со децении чекавме признавање на МПЦ – ОА според каноните и во име на христијанската и историската правда на Македонците. Сега добивме не само гест, туку и официјално, безусловно широкоградо признавање на автокефалноста од страна на Руската православна црква. Со тоа ќе се забрза процесот на признавање од страна на другите сестрински православни цркви, а се покажа како потег од историско значење иницијалното признавање од страна на СПЦ.

 

Редно е да има институционална благодарност. Дипломатски и државнички гест. Како суштински, а не ефемерен, знак дека на оваа држава ѝ значи македонската христијанска, културна и национална кауза - смета Ќулавкова.

The post Ќулавкова за признавањето на МПЦ од Руската Црква: Редно е да има институционална благодарност appeared first on Република.

Се проширува листата на професори, академици, интелектуалци кои се против препораките на историската комисија за неколку личности од македонската историја за кои постои стравување дека Бугарија ќе ги присвои.

На веќе постоечките се приклучија и неколкумина нови.

Потписници:

[caption id="attachment_24576" align="alignnone" width="563"] фото: Жарко Чулиќ[/caption]

акад. Катица Ќулавкова
акад. Љупчо Коцарев
акад. Ѓорги Поп Атанасов
акад. Зузана Тополињска
акад. Витомир Митевски
акад. Марјан Марковиќ
акад. Митко Маџунков
акад. Леонид Грчев
Проф. д-р Веселинка Лаброска, дописен член на МАНУ
Проф. д-р Лилјана Макаријоска, дописен член на МАНУ
Проф. д-р Венко Андоновски, дописен член на МАНУ
Проф. д-р Зоран Хаџи-Велков, дописен член на МАНУ
Проф. емеритус Горан Калоѓера, надворешен член на МАНУ
Проф. д-р Ганка Цветанова, научен советник, Институт за социолошки и политичко правни
истражувања, УКИМ, Скопје
Проф. д-р Александар Атанасовски, Институт за историја, Филозофски факултет, УКИМ
Проф. д-р Војислав Саракински, Институт за историја, Филозофски факултет, УКИМ
Проф. д-р Коста Аџиевски, Институт за историја, Филозофски факултет, УКИМ
Проф. д-р Михајло Миновски, Институт за историја, Филозофски факултет, УКИМ
Проф. д-р Стефан Пановски, Институт за историја, Филозофски факултет, УКИМ
Проф. д-р Виолета Ачкоска, Институт за историја, Филозофски факултет, УКИМ
Проф. д-р Драги Митревски, Институт за историја, Филозофски факултет, УКИМ
Проф. д-р Никола Минов, вонреден професор, Филозофски факултет
Проф. д-р Билјана Ванковска, Филозофски факултет – УКИМ, Скопје
Проф. д-р Елизабета Демитрова, Институт за историја на уметност, Филозофски факултет
Проф. д-р Гордана Силјановска Давкова, Правен Факултет "Јустинијан Први", УКИМ
Проф д--р Наде Проева, редовен професор во пензија, Филозофски факултет, УКИМ
Проф. д-р Марјан Јованов, Институт за археологија, Филозофски факултет, УКИМ
Проф. д-р Виктор Лилчиќ, Институт за археологија, Филозофски факултет, УКИМ
Проф. д-р Бошко Ангеловски, Институт за старословенска култура, Прилеп
Проф. д-р Ели Луческа, Инститyт за старословенска култура, Прилеп
Проф. д-р Ели Милошевска, Институт за старословенска култура, Прилеп
Проф. д-р Митко Б. Панов, Институт за национална историја, Скопје
Проф. д-р Маја Ангеловска – Панова, Институт за национална историја
Проф д-р Габриела Топузовска, Институт за национална историја
Проф. д-р Лидија Ѓурковска, Институт за национална историја
Проф. д-р Силвана Сидоровска – Чуповска, Институт за национална историја
Проф. д-р Катерина Тодороска, Институт за национална историја
Проф. д-р Вера Гошева, Институт за национална историја
Проф. д-р Теон Џинго, Институт за национална историја
Проф. д-р Драгица Поповска, Институт за национална историја
Проф. д-р Горѓи Чакарјаневски, Институт за национална историја
Проф. д-р Марјан Димитриевски, Институт за национална историја
Проф. д-р Ѓорги Малковски, Институт за национална историја
Проф. д-р Новица Велјановски, Институт за национална историја
Проф. д-р Александар Манојловски, Институт за национална историја
Проф. д-р Лилјана Гушевска, Институт за национална историја
Проф. д-р Нада Јурукова, Институт за национална историја, Скопје
Проф. д-р Наташа Котлар – Трајкова, Институт за национална историја
Д-р Симона Груевска, научен советник, Институт за македонски јазик „Крсте Мисирков“
Д-р Александра Ѓуркова, научен советник, Институт за македонски јазик „Крсте
Мисирков“- Скопје, УКИМ

Д-р Елка Јачева-Улчар, научен советник, Институтот за македонски јазик „Крсте
Мисирков“, Скопје, УКИМ
Проф. д-р Јасна Котеска, Филолошки факултет „Блаже Конески“ – УКИМ
Проф. д-р Ѓоко Ѓорѓевски, декан на Православниот богословски факултет „Свети Климент
Охридски“, Скопје
Проф. д-р Дарија Андовска, декан на Факултетот за музичка уметност – Скопје, УКИМ
Д-р Велика Стојкова Серафимовска, виш научен соработник, ЈНУ Институт за фолклор
„Марко Цепенков“, УКИМ
Проф. д-р Иванка Василевска, Правен Факултет „Јустинијан Први“, Скопје, УКИМ
Проф. д-р Стојко Стојков, УГД, Штип
Проф. д-р Тодор Чепреганов, УГД, Штип
Д-р Катица Топлиска-Евроска, виш научен соработник, Институт за македонски јазик
„Крсте Мисирков“, Скопје, УКИМ
Д-р Олгица Додевска-Михајловска, научен советник, Институт за македонски јазик ,,Крсте
Мисирков"
Д-р Гоце Цветановски, научен советник/редовен професор, Институт за македонски јазик
„Крсте Мисирков“
Проф. д-р Сузана Миовска – Спасева, Филозофски факултет – Скопје, УКИМ
Д-р Катица Трајкова, научен советник, Институт за македонски јазик "Крсте Мисирков",
Д-р Снежана Петрова-Џамбазова, виш научен соработник, Институт за македонски јазик
"Крсте Мисирков"
Д-р Наталија Андријевска, научен советник, ЈНУ Институт за македонски јазик „Крсте
Мисирков“ – Скопје, УКИМ
Проф. д-р Весна Миовска, научен советник, Институт за македонски јазик „Крсте
Мисирков“
Проф. д-р Љубица Станковска, Институт за македонски јазик
Проф. д-р Елеонора Серафимовска, научен советник, Институт за социолошки и политичко
правни истражувања – Скопје, УКИМ
Проф. д-р Маријана Марковиќ, научен советник, Институт за социолошки и политичко
правни истражувања – Скопје, УКИМ
Проф. д-р Марија Топузовска Латковиќ, научен советник, Институт за социолошки и
политичко правни истражувања – Скопје, УКИМ
Проф. д-р Наташа Аврамовска, раководител на Институтот за македонска литература,
УКИМ
Проф. д-р Маја Јакимовска - Тошиќ, Институт за македонска литература, УКИМ
Проф. д-р Илија Велев, Институт за македонска литература, УКИМ
Проф. д-р Валентина Христовска-Миронска, Институт за македонска литература
Проф. д-р Славчо Ковиловски, научен советник, Институт за македонска литература
Д-р Билјана Рајчинова Николова, соработник истражувач, Институт за македонска
литература
м-р Ема Лакинска, соработник истражувач, Институт за македонска литература
м-р Жарко Иванов, соработник истражувач, Институт за македонска литература
м-р Славица Петровска Ѓорѓевска, соработник истражувач, Институт за македонска
литература
Д-р Иван Иванов, Меѓународен балкански универзитет, Скопје
Проф. д-р. Антоанела Петковска, Филозофски факултет - Скопје, УКИМ
Проф. д-р Ило Трајковски, Филозофски факултет - Скопје, УКИМ
Проф. д-р Константин Миноски, Филозофски факултет - Скопје, УКИМ
Проф. д-р Солза Грчева, редовен професор во пензија, УГД – Штип
Проф. д-р  Мимоза Серафимова, УГД, Штип
Проф Ѓорѓи Серафимов, УГД, Штип
Д-р Бранислав Светозаревиќ, Архив на Р. Македонија
М-р Александар Јорданоски, лингвист и специјалист за културно наследство
Проф. д-р Мишо Нетков, ЕСРА, Скопје
Проф. д-р Слоботка Алексовска, ПМФ, УКИМ

Проф. д-р Верица Јосимовска, УГД Штип
Проф. д-р Михајло Марковиќ, Универзитет во Тетово
Проф. д-р Благица Петковска, Педагошки факултет, УКЛО
Проф. д-р Игор Улчар, Факултет за ветеринарна медицина – УКИМ
Проф. д-р Богдан Богданов, ПМФ – Скопје, УКИМ
Проф. д-р Јане Богданов, ПМФ – Скопје, УКИМ
Проф. д-р Гордана Богоева-Гацева, Технолошко-металуршки факултет, УКИМ
Доц. д-р Соња Николова, историчар
Д-р Мирјана Нинчовска, Музеј на Македонија
Д-р Јасмина Дамјановска, Архив на Македонија
Проф. д-р Марина Цветковска, Универзитет на Отава, Канада
Д-р Ведрана Цветковска, МекГил Универзитет
Проф. д-р Игор Јанев, научен советник, Институт за политички науки Белград
Проф. д-р Гоце Андревски, Квинс Универзитет, Канада
Проф. д-р Марјан Попов, Технолошки Универзитет - Делфт, Холандија
Д-р Александар Шулевски, научен соработник, Лајден Универзитет, Холандија
Проф. д-р Каланоски Димитрија, Универзитет на Манчестер, Велика Британија
Проф. д-р Тихомир Стојановски, Факултет за драмски уметности
Проф. д-р Валентина Божиновска, Факултет за драмски уметности
Д-р Ник Анастасовски, историчар, македонска заедница од Мелбурн
Д-р Ивица Баковиќ, доцент, Филозофски факултет, Загреб, Хрватска
Д-р Марјан Патлиџанковски
Д-р Зоран Богоевски, историчар
Д-р Ицо Најдовски, историчар
М-р Марјан Гијовски, Архив на Р. Македонија
М-р Цуте Крајчевски, Архив на Р. Македонија
М-р Филип Марковски, историчар
М-р Игорче Дунимаглоски, историчар
Јулија Митревска, историчар
Слободан Ников, историчар
Кирил Јордановски, историчар
Филип Аџиевски, историчар
Васко Гичевски, историчар

Нови потписници:

Проф. д-р Зоран Хаџи-Велков, дописен член на МАНУ
Проф. д-р Тања Каракамишева, Правен Факултет „Јустинијана Прима“, УКИМ
Академик Сибила Петлевски, редовен професор, ХАЗУ, Загреб
Проф. д-р Сњежана Бановиќ, универзитетски професор, Загреб
Д-р Гоце Панговски, независен истражувач, Вашингтон Стејт Универзитет, САД
Проф. д-р Надежда Апостолова, Медицински факултет, Универзитет на Валенсија,
Шпанија
Д-р Горан Тренчовски, Велика Британија
Д-р Софија Тренчовски, Велика Британија
Проф. д-р Ристо Солунчев, Институтот по философија, Филозофски факултет, Скопје
Д-р Игор Радев, самостоен истражувач, лингвист, теоретичар, синолог
Проф. д-р Сузана Миовска-Спасева, Институт за педагогија, Филозофски факултет, УКИМ,
Проф. д-р Ангелина Бановиќ, Филолошки факултет „Блаже Конески“
Д-р Бошко Караџов, професор по филозофија и научен истражувач
Проф. д-р Снежана Филипова, Институт за историја на уметноста со археологија, ФЗФ
Доц. д-р Мерсиха Исмајлоска, УИНТ "Св. Апостол Павле", Охрид
Проф. д-р Александар Прокопиев, научен советник во пензија, Институт за македонска
литература, Скопје

Проф. д-р Кирил Пенушлиски, Факултет за театарски уметности, Универзитет Еуропа
Прима,
Проф. д-р Томислав Таневски, редовен професор, Факултет за театарски уметности,
проректор за настава, Универзитет Еуропа Прима, Скопје
Ред. проф. Роберт Вељановски, Факултет за театарски уметности, Универзитет Еуропа
Прима,
Проф. д-р Мимоза Рајл, Факултет за театарски уметности, Универзитет Еуропа Прима,
Скопје
М-р Миле Петковски, Магистер по Култулорошки студии, редовен професор во пензија,
Претседател на сенатот на Интернационалниоѕ универзитет Еуропа Прима, Скопје
Доц. д-р. Јани Бојаџи, Факултет за театарски уметности, Универзитет Еуропа Прима -
Скопје
М-р Јордан Плевнеш, екс амбасадор на Р. Македонија и ректор на ЕСРА
Проф. д-р Луси Караниколова-Чочоровска, Катедра за македонски јазик и книжевност,
УГД
Проф. д-р Ранко Младеноски (редовен професор), Катедра за македонски јазик и
книжевност, Филолошки факултет, УГД, Штип
Проф. д-р Ана Витанова-Рингачева, Катедра за македонски јазик и книжевност,
Филолошки факултет, УГД, Штип
Проф. д-р Татјана Атанасова - Пачемска, редовен професор, УГД, Штип
Проф. д-р Јованка Денкова, Катедра за македонски јазик и книжевност, УГД, Штип
Доц. д-р Марија Гркова-Беадер, Филолошки факултет, УГД, Штип
Доц. д-р Христина Серафимовска, Факултет за туризам и бизнис логистика, УГД, Штип
Д-р Јасминка Ристовска Пиличкова, професор/научен советник, Институт за Фолклор
"Марко Цепенкoв", Скопје
Д-р Лидија Стојановиќ Лафазановска, професор /научен советник, Институт за
фолклор  "Марко Цепенкoв", Скопје
Д-р Кристина Димовска, доцент/ научен соработник, Институт за Фолклор "Марко
Цепенкoв"
Д-р Емилија Апостолова Чаловска, научен соработник, ЈНУ Институт за фолклор "Марко
Цепенков", Скопје
Д-р Александра Кузман, доцент / научен соработник, Институт за фолклор "Марко
Цепенкoв"
Проф. д-р Весна Јаневска, редовен професор, Медицински факултет, Универзитет „Св.
Кирил и Методиј“
Проф. д-р Ристо Малчески, редовен професор во пензија
Проф. д-р Самоил Малчески, вонреден професор, Меѓународен Славјански Универзитет
Проф. д-р Зоран Мисајлески, Градежен факултет
Проф.  д-р Томе Димовски, вонреден професор, Универзитет Св. Климент Охридски,
Битола
Проф. д-р Марина Спасовска, вонреден професор, Универзитет во Тетово
Проф. д-р Марина Даниловска, вонреден професор, Универзитет во Тетово
Проф. д-р Михајло Поповски, Филозофски факултет – Скопје, УКИМ
Проф. д-р Благица Сековска, Факултет за ветеринарна медицина- Скопје, УКИМ
Проф. д-р Виолета Мирчевска, Институт за Земјотресно Инженерство-ИЗИИС, УКИМ
Проф. д-р Јована Стефановска, Факултет за ветеринарна медицина - Скопје, УКИМ
Доц. д-р Викторија Трајков, Универзитет за туризам и менаџмент, Скопје
Доц. д-р Ана Чучкова, Факултет по психологија, Славјански Универзитет, Св. Николе

The post Се зголемува бројката на потписници против препораките на историската комисија appeared first on Република.

Академик Катица Ќулавкова, објавува реакција за препораките на Историската Комисија за промените што треба да се направат во учебниците за шесто одделение.

Реакцијата на академик Ќулафкова го пренесуваме во целост.

„Македонците се емпатичен народ, секогаш работеле за доброто на другите народи, нема веќе никакво сомнение (!)

Ќе ви наведам еден пример земен од најновите Препораки на Комисијата за историски теми, а во врска со учебниците за шесто одделение, каде што се кажува нешто навистина битно за евроинтеграциските процеси на Македонија (!). Сега нема да иронизирам, ќе цитирам:

„1. Поголема застапеност на проблематика поврзана со античка Тракија и Тракијците ќе придонесе за подобро запознавање на културно-историското наследство во регионот.

2. Сугестиите за континуитет меѓу античка Македонија и современата македонска држава содржат историски анахронизам.

3. Сугестиите за институционален континуитет меѓу мисијата на апостол Павле и средновековните црковни структури што постоеле на територијата на денешна Република Македонија се неосновани.

4. Историските карти на античката македонска држава ќе бидат попрецизни доколку соодветствуваат на конкретен временски период.“

Коментар: Прво, Комисијата препорачува дека е неопходно да се „запознае подобро културно-историското наследство во регионот“ поврзано со античката Тракија и Тракијците (територијата на Бугарија), ама затоа - второ - препорачува експлицитно да се изостави било каква назнака за поврзаноста на современа Македонија со античка Македонија и античките Македонци, оти тоа бил, според нив, „анахронизам“; трето, Комисијата тврди дека нема никаква поврзаност меѓу мисијата на апостол Павле на територијата на Македонија и средновековните црковни структури на територијата на денешната македонска држава, па имплицитно не смее да има наставни содржини кои би создавале такви претстави кај младите, и - четврто - според Комисијата, треба да се бираат многу внимателно мапите на античка Македонија, за не дај Боже да се добие впечаток кај учениците дека постои било каква поврзаност на територијата на античка Македонија со територијата на современата македонска држава.

Испаѓа, според кредибилната Комисија дека за образованието на Македонците, античка Тракија е многу поважна од самата Македонија!

Ете во тој стил се македонско - бугарските образовни препораки, да го наречеме 'позитивно дискриминаторски' стил!

Не може за едната територија и држава да инсистирате дека постои историска поврзаност (континуитет) со антиката, а за другата обратно, да барате да се избрише секоја трага од антиката (а траги имало и ќе има уште многу).

Направено е селективно прикажувањето на историската стварност, за да се создаде искривена слика на современата (стварност).

Зар е можно до тој степен Македонците да ги имаат изгубено своите идеали? Без идеали нема чувство на национална припадност и тогаш навистина сѐ е можно!“

The post Ќулавкова за учебниците: Селективно прикажувањето на историската стварност, за да се создаде искривена слика на современата (стварност) appeared first on Република.

Имало само една фуснота дека македонскиот јазик е дијалект на бугарскиот. Па колку пати треба да повторат за да биде уверливо дека според Бугарија, а сега и според ЕУ, македонскиот јазик не е природојазичен систем, туку дијалект на друг јазик, бугарскиот јазик, прашува академик Катица Ќулавкова.

Од 2017 го пишуваат истото во сите официјални документи, но вие се правите дека не е напишано, не читате, не реплицирате, не осудувате, не се повикувате на наука, не се повикувате на меѓународни конвенции. Штама.

 

Тврдат дека цела македонска средновековна историја е бугарска, пак ги затворате очите, ушите и устата. Тврдат дека сме вештачка творба, вие пак се правите недугави.

 

Последиците ќе бидат огромни, спротивни на поимот цивилизација, придобивките никакви, вие го уверувате народот и светот дека предлогот е одличен, подобар не може да биде! Има ли крај агонијава?

 

Не смее да помине овој акт на самонегација и негација, на самопонижување и понижување. Ред вето, ред лага, ред вето, ред лага и така до бескрај, етноцидна, културоцидна стратегија против македонскиот народ! - реагира академик Ќулавкова.

The post Ќулавкова: Не смее да помине овој акт на самонегација и негација, на самопонижување и понижување, ред вето, ред лага appeared first on Република.

Kaтица Ќулавкова на Фејсбук потсетува дека ако една држава покажува историски, културни и јазични аспирации спрема историското, културното и јазичното наследство на друга држава, тоа значи дека таа има територијални аспирации.

Културно-историските аспирации се другото лице на територијалните аспирации;
- Негацијата на идентитетот на едно културно-историско наследство е, де факто, негација на националниот идентитет;
-Негацијата на националниот идентитет е негација на правото на државотворност и сувереност.Вклучувањето на едно невидливо малцинство (бугарското) во македонскиот Устав како државотворно, значи релативизирање на државотворната улога и статус на мнозинскиот народ (македонскиот);
-Невклучувањето на многубројното македонско малцинство во бугарскиот Устав не само што не е цивилизиран потег, туку е потврда на еден константен политички и културен хегемонизам;

Според неа, не може меѓународно нелегитимни и културоцидни критериуми да бидат предуслов за добивање државјанство.

Етничкото потекло е само еден можен, но не и еднинствен, ниту пресуден чинител за добивање нечие државјанство. Етничката припадност е прашање на лична, колективна и суверена волја, свест и традиција, а не последица на административни притисоци. Но, и таквите административни притисоци се показател за еден опсесивен сон...- Националистичките платформи и негаторските рамковни позиции се облик на политички колонијализам. Тие се ѓаволски круг од којшто може да се излезе само со соодветна терапија, а не со продлабочување на патолошката состојба.

The post Ќулавкова: Aко една држава покажува историски, културни и јазични аспирации тоа значи дека таа има и територијални аспирации appeared first on Република.