Федералното истражно биро (ФБИ) истражува јавно објавување на строго доверливи разузнавачки документи кои ги опишуваат подготовките на Израел за одмазднички напад врз Иран, соопшти денеска Бирото.

ФБИ ги истражува наводите за протекување на доверливи документи и тесно соработува со нашите партнери во Министерството за одбрана и разузнавачките агенции, се вели во соопштението.

Портпаролот на Белата куќа, Џон Кирби, вчера изјави дека не е утврдено дали станува збор за хакирање или протекување информации, и дека претседателот Џо Бајден го следи развојот на истрагата.

Не сме сигурни како овие документи се нашле во јавноста. Претседателот е длабоко загрижен поради било какво протекување на доверливи информации. Тоа не треба да се случи, а неприфатливо е кога ќе се случи, рече Кирби.

Според американски медиуми, документите ги подготвила Националната агенција за геопросторно разузнавање и се однесуваат на планирањето на израелската авијација и морнарицата според сателитски снимки од 15 и 16 октомври. Информациите минатата недела се појавија на социјалната мрежа Телеграм.

The post ФБИ истражува протекување информации за израелскиот план за напад врз Иран appeared first on Република.

Американската влада вчера објави нови санкции против Иран како одговор на нападот на Техеран врз Израел на 1 октомври, пренесе ДПА.

Американскиот државен секретар Ентони Блинкен рече дека мерките имаат за цел да го нарушат „протокот на приходи што иранскиот режим го користи за финансирање на својата нуклеарна програма и ракетен развој, поддршка на терористичките полномошници и партнери и траење до бескрај на конфликтот низ Блискиот Исток“.

Блинкен рече дека санкциите се насочени кон „шест субјекти ангажирани во иранската трговија со нафта и идентификување на шест бродови како блокирана сопственост“.

Во меѓувреме, американското Министерство за финансии санкционираше „десет ентитети и идентификуваше 17 бродови како блокирана сопственост за нивна вмешаност во пратките на ирански нафтени и петрохемиски производи за поддршка на National Iranian Oil Company или Triliance Petrochemical Co. Limited“.

Министерството за финансии, исто така, работеше на воведување санкции „против секое лице решено да работи во нафтените или петрохемиските сектори на иранската економија“, рече Блинкен.

- Се додека Иран ги посветува своите енергетски приходи за финансирање напади врз нашите сојузници, поддршка на тероризмот ширум светот и продолжување на други дестабилизирачки акции, ние ќе продолжиме да ги користиме сите алатки што ни стојат на располагање за да го повикаме на одговорност, рече Блинкен.

Иран на 1 октомври, истрела околу 200 проектили кон Израел како одмазда за убиствата на лидерот на палестинската милитантна организација Хамас Исмаил Ханија и шефот на Хезболах, Хасан Насралах.

Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху се закани дека Иран ќе „плати“ за големиот ракетен напад.

The post САД воведоа нови санкции кон Иран поради ракетниот напад врз Израел appeared first on Република.

Иранскиот претседател Масуд Пезешкијан синоќа го поздрави „одлучниот“ одговор против агресијата на Израел, по ракетниот напад врз Тел Авив како одговор на убиството на водачите на Хамас и Хезболах.

Во согласност со легитимните права и со цел да се воспостави мир и безбедност во Иран и во регионот, беше даден одлучен одговор на агресијата на ционистичкиот режим, напиша Пезешкијан на Х и повика да не се влегува во конфликт со Иран.

Иранските Чувари на револуцијата, идеолошката армија на Иран, соопшти дека ракетниот напад што Иран го изврши врз Израел е одговор на убиствата на лидерите на Хамас и Хезболах.

Според соопштението, Израел бил нападнат како одговор на убиството на Исмаил Хание и Хасан Насралах, како и на Абас Нилфорушан, помошникот лидер на Чуварите на револуцијата, кој беше убиен во нападот на лидерот на Хезболах, Насралах.

Ова беше втор напад на Иран врз Израел во последните шест месеци, по нападот во април кога Техеран тврдеше дека дејствува во „легитимна самоодбрана“ по нападот во кој беше уништен конзулатот на Иран во Дамаск и убиени седум воени функционери, а кој му се припишува на Израел.

Чуварите на револуцијата соопштија дека истрелале десетици балистички ракети и биле насочени кон важни безбедносни и воени цели во Израел, прецизирајќи дека тие биле насочени кон три воени бази околу Тел Авив за време на операцијата.

По тие напади, Иран го затвори аеродромот во Техеран за цивилната авијација.

Иран се закануваше дека ќе му врати на Израел по атентатот на лидерот на Хамас Исмаил Хание на крајот на јули во Техеран, што му се припишува на Израел.

Чуварите на револуцијата соопштија дека постапиле во согласност со Повелбата на ОН и по „период на воздржаност“ откако беше нарушен суверенитетот на Иран по атентатот на Хание во Техеран.

Водачот на Хезболах Хасан Насралах беше убиен во петокот во израелски напад врз јужните предградија на Бејрут, упориште на шиитското движење финансирано од Иран. Во тој напад беше убиен и иранскиот генерал Абас Нилфорушан.

https://republika.mk/vesti/svet/netanjahu-iran-napravi-golema-greshka-i-ke-plati-za-toa/

The post „Имаме право да се браниме“ велат од Иран, додавајќи дека нападот е резултат на израелската агресија appeared first on Република.

Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху синоќа изјави дека нападот на Иран врз неговата земја не успеал и вети дека ќе возврати.

Иран вчера истрела околу 200 балистички ракети кон Израел како одмазда за израелската кампања против сојузниците на Техеран Хезболах во Либан.

Иран направи голема грешка вечерва - и тие ќе платат за тоа, рече Нетанјаху на почетокот на состанокот на политичко-безбедносниот врв на земјата.

https://republika.mk/vesti/svet/zavrshi-napadot-vrz-izrael/

Режимот во Иран не ја разбира нашата решеност да се браниме и нашата решеност да возвратиме на нашите непријатели, додаде тоj.

Портпаролот на израелските одбранбени сили (ИДФ) Даниел Хагари изјави дека Израел ќе избере како и кога ќе одговори на вечерашниот ирански напад.

Хагари рече дека има „мал број на удари“ од 180 балистички проектили истрелани кон Израел, објави „Тајмс оф Израел“.

Повеќето од ракетите беа пресретнати од Израел и одбранбената коалиција предводена од САД, посочи тој.

Од друга страна, иранската Револуционерна гарда соопшти дека 90 отсто од ракетите што Иран ги лансираше кон Израел успешно ги погодија нивните цели.

Иранските вооружени сили соопштија дека ќе ги гаѓаат „базите и интересите“ на поддржувачите на Израел во регионот, доколку директно интервенираат против Техеран, додавајќи дека секој одговор на Израел на неговиот ракетен напад ќе биде дочекан со „големо уништување“ на израелската инфраструктура.

Американскиот претседател Џо Бајден изјави дека во тек се разговори меѓу американските и израелските претставници за тоа како треба да изгледа израелскиот одговор на ракетниот напад од Иран.

Бајден повтори дека Вашингтон „целосно го поддржува“ Израел по нападот од Иран и ги повика сите народи во светот да им се придружат во осудата на иранскиот напад.

The post Нетанјаху: Иран направи голема грешка и ќе плати за тоа appeared first on Република.

Тројца ирански претставници објавија дека врховниот лидер на земјата, ајатолахот Али Хамнеи, наредил директен напад врз Израел поради убиството на водачот на милитантната група Хамас, Исмаил Ханија.

Ајатолахот Хамнеи денеска во Техеран ќе ја предводи погребната церемонија на лидерот на политичкото крило на Хамас.

„Њујорк Тајмс“ пишува дека тројцата официјални претставници, вклучително и двајца членови на Револуционерната гарда, кои побараа имињата да не им се објавуваат затоа што не биле овластени да зборуваат јавно, посочиле дека иранскиот лидер ја издадал наредбата на вонредниот состанок на Врховниот совет за национална безбедност, одржан вчераутро, непосредно откако Иран соопшти дека Ханија е убиен.

Иран и Хамас го обвинија Израел за атентатот.

Политичкиот лидер на Хамас, Исмаил Ханија, беше убиен вчераутро во Техеран, каде што присуствуваше на инаугурацијата на иранскиот претседател Масуд Пезешкијан.

Засега никој не ја презеде одговорноста за атентатот, но се сомнева дека зад убиството стои Израел, кој претходно вети дека ќе ги убие лидерите на Хамас поради нападот на групата на 7 октомври.

Поради убиството на Ханија иранската Влада за денови на жалост во земјата ги прогласи среда, како и 1 и 2 август.

Ханија ќе биде погребан утре во главниот град на Катар, Доха, каде живееше во прогонство од 2019 година.

The post Хамнеи нареди директен напад врз Израел поради убиството на Ханија appeared first on Република.

Иран лансираше беспилотни летала и проектили кон Израел откако вети одмазда за смртоносниот напад врз неговиот конзулат во сирискиот главен град Дамаск. Израел не соопшти дека го извршил нападот на конзулатот, но се верува дека стои зад него. Тоа е првпат Иран директно да го нападне Израел.

Претходно Израел и Иран беа вклучени во долгогодишна војна во сенка - напаѓајќи се без да ја признаат одговорноста. Тие напади значително се засилија за време на актуелната војна во Газа, предизвикана од нападот на палестинската група Хамас врз блиските израелски заедници минатиот октомври.

Зошто Израел и Иран се непријатели?

Двете земји беа сојузници до исламската револуција во Иран во 1979 година, која донесе режим кој го користеше спротивставениот Израел како клучен дел од својата идеологија.Иран не го признава правото на Израел да постои.

Врховниот лидер на земјата, ајатолахот Али Хамнеи, претходно го нарече Израел „канцероген тумор“ кој „несомнено ќе биде откорнат и уништен“.

Израел верува дека Иран претставува егзистенцијална закана како што е потврдено од реториката на Техеран, неговото зголемување на прокси сили заколнати на уништување на Израел, неговото финансирање и вооружување на палестинските групи вклучувајќи го Хамас и либанската шиитска милитантна група Хезболах, и она што тој верува дека е Иран во тајна потрага по нуклеарно оружје, иако Иран негира дека сака да изгради нуклеарна бомба.

Иран сакаше да возврати по нападот на конзулатот

Иран вели дека бомбардирањето на Израел во саботата навечер е одговор на воздушниот напад на 1 април врз зградата на иранскиот конзулат во сирискиот главен град Дамаск, во кој загинаа високи ирански команданти.

Иран го обвинува Израел за воздушниот напад, кој го смета за кршење на неговиот суверенитет. Израел не објави дека го извршил, но се претпоставува дека го сторил тоа.

Убиени се 13 лица, меѓу кои и бриганскиот генерал Мохамад Реза Захеди - висок командант во силите Кудс, прекуокеанскиот огранок на елитната иранска Републиканска гарда. Тој беше клучна фигура во иранската операција за вооружување на либанската шиитска вооружена група Хезболах. Нападот на конзулатот го следи моделот на воздушни напади врз ирански цели кои нашироко му се припишуваат на Израел. Неколку високи команданти на ИРГЦ беа убиени во воздушни напади во Сирија во последните месеци. ИРГЦ испраќа оружје и опрема, вклучително и ракети со висока прецизност, преку Сирија до Хезболах. Израел се обидува да ги запре овие испораки, како и да го спречи Иран да го зајакне своето воено присуство во Сирија.

Кои се сојузниците на Иран?

Иран изгради мрежа на сојузници и прокси сили на Блискиот Исток за кои вели дека се дел од „оската на отпорот“ што ги предизвикува американските и израелските интереси во регионот. Ги поддржува во различен степен.

Сирија е најважниот сојузник на Иран. Иран, заедно со Русија и помогнаа на сириската влада на Башар ал Асад да ја преживее децениската граѓанска војна во земјата.

Хезболах во Либан е најмоќната од вооружените групи што Иран ги поддржува. Речиси секојдневно тргуваше прекугранични оган со Израел откако избувна војната меѓу Израел и Хамас. Десетици илјади цивили од двете страни на границата беа принудени да ги напуштат своите домови. Иран поддржува неколку шиитски милиции во Ирак кои со ракетен оган ги нападнаа американските бази во Ирак, Сирија и Јордан. САД возвратија откако тројца нивни војници беа убиени во воена станица во Јордан.

Во Јемен, Иран му дава поддршка на движењето Хути, кое ги контролира најнаселените области во земјата. За да покажат поддршка за Хамас во Газа, Хутите истрелаа проектили и беспилотни летала кон Израел и исто така напаѓаа трговски бродови во близина на неговите брегови, уништувајќи најмалку еден брод. САД и Обединетото Кралство погодија цели на Хутите како одговор.

Иран, исто така, обезбедува оружје и обука за палестинските вооружени групи, вклучително и Хамас, кој го нападна Израел на 7 октомври минатата година, предизвикувајќи ја актуелната војна во Газа и конфронтациите што ги предизвика Иран, неговите полномошници и сојузниците на Израел на поширокиот Блиски Исток. Сепак, Иран негира каква било улога во самиот напад на 7 октомври.

Како се споредуваат воените капацитети на Иран и Израел?

Иран е многу поголем од Израел географски и има население од скоро 90 милиони, речиси десет пати поголемо од Израел - но тоа не значи поголема воена моќ. Иран инвестираше многу во ракети и беспилотни летала. Таа има огромен сопствен арсенал, но исто така обезбедува значителни количини на своите полномошници - Хутите во Јемен и Хезболах во Либан. Она што му недостига се модерни системи за противвоздушна одбрана и борбени авиони. Се верува дека Русија соработува со Иран за да ги подобри оние во замена за воената поддршка што Техеран и ја даде на Москва во војната со Украина - Иран обезбеди нападни беспилотни летала Шахед и Русија, наводно, сега сака да ги произведе самата.

Спротивно на тоа, Израел има една од најнапредните воздушни сили во светот. Според извештајот за воената рамнотежа на IISS, Израел има најмалку 14 ескадрили на авиони - вклучувајќи F-15, F-16 и најновиот стелт-млаз Ф-35. Израел, исто така, има искуство со изведување напади длабоко во непријателска територија.

Дали Иран и Израел имаат нуклеарно оружје?

Се претпоставува дека Израел има сопствено нуклеарно оружје, но одржува официјална политика на намерна двосмисленост. Иран нема нуклеарно оружје и исто така негира дека се обидува да ја искористи својата цивилна нуклеарна програма за да стане нуклеарна вооружена држава. Минатата година глобалниот нуклеарен чувар откри ураниумски честички збогатени до 83,7% чистота - многу блиску до степенот на оружје - во иранскиот подземен Фордо сајт. Иран рече дека можеби се случиле „ненамерни флуктуации“ во нивото на збогатување.

Иран отворено збогатува ураниум до 60% чистота повеќе од две години, прекршувајќи го нуклеарниот договор со светските сили од 2015 година.

Сепак, тој договор беше блиску до пропаст откако американскиот претседател Доналд Трамп еднострано се повлече и ги врати осакатувачките санкции кон Иран во 2018 година. Израел на прво место се спротивстави на нуклеарниот договор.

Каква порака испраќа Иран преку својот напад?

„Блокиравме. Пресретнавме. Заедно ќе победиме“, вака ги оцени работите израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху. Но, Том Флечер, советник за надворешна политика на неколку премиери на ОК и поранешен амбасадор на ОК во Либан, рече дека иранското салво е „застрашувачки сигнал за способноста и досегот на Иран“.

Раководствата и во Иран и во Израел беа „под притисок дома, соочени со меѓународна критика и очигледно се подготвени да си играат со оган“, предупреди тој.

Но, тој за Би-Би-Си изјави дека се чини дека нападот без преседан на Иран бил внимателно калибриран. „Иран ги спроведе тие напади однапред, што го олесни нивното одвраќање“, рече тој, споредувајќи го со размена на оган што ги виде додека беше амбасадор во Либан, каде што „намерата е да се покаже способноста, но не мора да ескалира“.

Тој, исто така, рече дека е „позитивно“ што Иран избра да одговори директно наместо преку Хезболах. Некои Израелци ја повикаа војската да ја прошири својата конфронтација со либанската вооружена група за да ја потисне од границата.

Санам Вакил од тинк-тенкот Чатам Хаус рече дека нападот бил успешен од гледна точка на Иран и дека Техеран „нарече блеф на Израел“.

„Ова е првпат Иран директно да го прекрши и прекрши суверенитетот на Израел“, изјави таа за Би-Би-Си.

„Нападите секако беа калибрирани, насочени кон воени инсталации со цел да не се нанесе преголема штета или да се повреди некого.

Извор: Би-Би-Си

The post Зошто Иран го нападна Израел? appeared first on Република.

Ситуацијата на Блискиот Исток ја поскапе нафтата на светките берзи, а претседателот на Регулаторната комисија за енергетика, Марко Бислимоски за ТВ Телма вели дека следната недела ќе има појасна слика што ќе се случува со цените на горивата, но не очекува денеска да има сериозно поскапување.

А дали тоа би се случило понатаму, ќе зависи од тоа каква ќе биде состојбата со Израел и Иран во следните неколку дена.

Јас очекувам, ако оваа ескалација се зголеми, сировата нафта да отиде и над 100 долари, но тоа се случувања на кои никој не може да влијае. Не верувам дека ќе има драматични промени, големи. Но, клучна ќе биде следната недела што ни претстои, имајќи предвид дека и во Русија се погодени неколку рафинерии кои произведуваат дизел кои имаат осум до девет проценти во вкупната потрошувачката во Европа. Така да следната недела ќе биде клучна, во која насока ќе се движат цените на нафтените деривати, смета Бислимоски.

Познавачите на оваа проблематика предупредуваат дека пред нас е нов ценовен шок ако продолжи овој раст.

Aко остане оваа цена подолго време како што е, 90 долари за барел, иако има некои прогнози дека може да оди и до 100 долари за барел, тоа би можело да предизвика нови инфлаторни притисоци, но тоа глобално, вели Бојан Цветковски – претседател на АЦИ Македонија.

Од почетокот на годинава досега, цената на нафтата е зголемена за околу десет отсто. Паралелно расте и доларот. Надлежните во земјава велат дека ова се состојби на кои не може да се дејствува освен да се следат.

The post Ќе скокне ли цената на горивата поради случувањата на Блискиот Исток? appeared first on Република.

Високиот претставник на Европска Унија за надворешна политика и безбедност, Жозеп Борел соопшти дека на 16 април ќе се одржи вонреден видео состанок на министрите за надворешни работи на ЕУ поради синоќешните ирански напади врз Израел.

Нашата цел е да придонесеме за деескалација и безбедност во регионот, објави Борел на мрежата Икс.

Поради ирански напади врз Израел, за денеска е закажана видеосредба на Г-7, како и вонреден состанок на Советот за безбедност на ОН.

Светот стравува од ескалација на конфликтот во регионот, каде војната помеѓу Израел и Хамас во Појасот Газа трае повеќе од шест месеци, со зголемени судири меѓу Хезболах и израелската армија. Иран ги поддржува и Хамас и Хезболах.

The post Во вторник вонредна средба на министрите за надворешни работи на ЕУ иранскиот напад врз Израел appeared first on Република.

Откако на 1 април беше нападнат Конзулатот на Иран во Сирија, при што загинаа најмалку 13 лица, меѓу кои седуммина високи членови на Иранската револуционерна гарда, не престануваат обвинувањата и заканите од Техеран кон Израел.

Иран за нападот го обвинува Израел и вети дека ќе возврати за смртоносниот напад, но Ерусалим не го коментираше инцидентот.

Претседателот на САД, Џо Бајден синоќа изјави дека наскоро очекува Иран да преземе воена акција против Израел.

- Не сакам да давам доверливи информации, но очекувам тоа да биде наскоро, истакна Бајден.

Тој одговарајќи на новинарско прашање што би му порачал на Техеран, истакна „немојте“.

Бајден потенцира дека САД ќе му помогне на Израел да се одбрани и оти Иран ќе изгуби.

Претходно, британското Министерство за надворешни работи ги советуваше своите граѓани да не патуваат во окупираниот Западен Брег и Појасот Газа и некои делови на Израел поради „можен ирански напад“.

Ова предупредување на Министерството, вклучува препорака да не се патува на либанско-сириската граница во северен Израел, регионот околу Појасот Газа и окупираниот палестински Западен Брег и Газа, како и во Источен Ерусалим и автопатот меѓу Ерусалим и Тел Авив. Во предупредувањето се истакнува дека влегувањето во Газа по море, дури и со флота хуманитарна помош, носи ризици и дека постои можност Иран да изврши напад врз Израел.

И Германија и Австрија им препорачаа на своите државјани да го напуштат Иран поради ескалација на тензиите помеѓу Иран и Израел.

Германската авиокомпанија „Луфтханза“ и нејзината австриска подружница „Аустриан ерлајнс“ синоќа објавија дека ги прекинуваат летовите до и од Техеран до 18 април и додадоа дека повеќе не го користат иранскиот воздушен простор поради тензиите на Блискиот Исток.

Шефот на италијанската дипломатија Антонио Тајани синоќа телефонски разговараше со неговиот ирански колега Хосеин Амир Абдолахиан поради зголемените  тензии на Блискиот Исток по нападот врз иранскиот конзулат во Дамаск.

Тајани упати „силен апел“ до Иран на воздржаност, нагласувајќи дека одмаздата против Израел ќе предизвика контрареакција од еврејската држава. А тоа може да предизвика уште поширок и поопасен конфликт за сите земји во регионот.

Од почетокот на војната во Газа, Израел ги интензивираше нападите врз сојузниците на Техеран во Либан и Сирија. Иран, Сирија и Русија го обвинуваат Израел за нападот.

Непријателствата помеѓу Иран и Израел траат со децении. Техеран го оспорува правото на Израел да постои и се заканува дека ќе го уништи „ционистичкиот режим“. Иран за Израел е главен непријател.

Иран ги поддржува и Хутите во Јемен кои од почетокот на војната во Појасот Газа ги напаѓаат израелските, американските и бродовите на други држави во Црвено Море, со цел да се стави крај на израелските напади врз енклавата. Поради континуираните напади на Хутите, големите бродски компании сè повеќе ја избегнуваат најкратката поморска рута меѓу Азија и Европа. Неколку западни земји, вклучително и САД и Велика Британија, почнаа операции за заштита на бродовите во регионот како одговор на нападите на Хутите. Европска Унија, исто така, почна воена операција за обезбедување на трговските бродови во Црвено Море.

The post Сè поверојатно е дека Иран ќе го нападне Израел appeared first on Република.