Инфлацијата во Европската унија благо забрзала во октомври, објави во вторникот европската статистичка служба, потврдувајќи ја во исто време прелиминарната проценка за еврозоната која покажува и посилен раст на потрошувачките цени.

На ниво на целата ЕУ, годишната стапка на инфлација, мерена преку усогласениот индекс на потрошувачки цени (HIPC), кој овозможува споредба меѓу земјите-членки, во октомври се зголемила на 2,3 отсто, од 2,1 отсто во претходниот месец.

Во еврозоната цените во октомври биле за 2 отсто повисоки во однос на истиот месец лани, ја потврди прелиминарната проценка објавена на крајот на октомври Eurostat. Во септември беа зголемени за 1,7 отсто.

Во октомври минатата година годишната стапка на инфлација во ЕУ изнесуваше 3,6 отсто, а во еврозоната 2,9 отсто, покажуваат табелите на Eurostat.

Во октомври цената на услугите пораснала најмногу во еврозоната, за 4 отсто во однос на ланскиот октомври. Во септември поскапеа за 3,9 отсто.

Потоа следува свежата храна која поскапела за 3 отсто, речиси двојно повеќе од септември.

Енергенсите најмногу поевтиниле, за 4,6 отсто во однос на истиот месец лани, иако многу поблагo од септември, кога на годишно ниво поевтини за 6,1 отсто.

Базичната инфлација, кога ќе се исклучат цените на енергијата и свежата храна, се задржала на септемвриското ниво и изнесува 2,7 отсто.

На месечно ниво, потрошувачките цени во ЕУ се зголемени за 0,4 отсто, а во еврозоната за 0,3 отсто, покажуваат табелите на Европската статистичка служба.

Убедливо највисока годишна стапка на инфлација во ЕУ во октомври забележала и Романија, од 5 проценти, што ја потврдува позицијата на земјата со највисока стапка на инфлација во ЕУ, која ја „држи“ од крајот на минатата година.

Следат Белгија и Естонија, со раст на потрошувачките цени на годишно ниво со стапка од 4,5 отсто, објави Евростат.

Според новите пресметки на Eurostat, потрошувачките цени во Хрватска која од почетокот на годинава стана последната членка на еврозината, мерени со HICP, во октомври биле за 3,6 отсто повисоки во однос на истиот месец лани, што би значело дека тие пораснале најсилно од мај. Прелиминарната проценка покажа дека тие се зголемени за 3,5 отсто. Во септември тие се зголемија за 3,1 отсто, утврди Eurostat.

Словачка беше најблиску до Хрватска по годишен раст на цените во октомври, со стапка на инфлација од 3,5 отсто.

Годишната споредба покажува и дека потрошувачките цени во Словенија се непроменети на годишна основа во октомври. Убедливо најблаги зголемувања имало во Литванија и Ирска, за само 0,1 отсто, според извештајот.

The post Инфлацијата во ЕУ забрзала во октомври appeared first on Република.

Просечната инфлацијата годинава значително ќе забави и од 9,4 отсто минатата година ќе се сведе на 3,5 отсто, а трендот на намалување ќе биде карактеристичен и за следните години, додека економскиот раст постепено ќе забрзува, при претежно стабилна платнобилансна позиција, посочила гувернерката Анита Ангеловска-Бежоска, која ги претстави најновите макроекономски проекции на Народната банка за периодот 2024 ‒ 2027 година пред дипломатскиот кор и пред претставниците на меѓународните институции.

На настанот, којшто се организира редовно, по секој нов циклус макроекономски проекции на Народната банка, присуствувале претставници на Светската банка (СБ), Делегацијата на ЕУ (ДЕУ), Обединетите нации (ОН), како и на дипломатските претставништва на Албанија, Бугарија, Германија, Грција, Италија, Казахстан, Кина, САД, Словачка, Словенија, Турција, Унгарија, Холандија, Швајцарија, Шведска.

Во презентацијата беше наведено дека благодарение на надолното приспособување на инфлацијата и поволниот девизен пазар, Народната банка почна претпазливо да ја нормализира поставеноста на монетарната политика. Се очекува дека инфлацијата и натаму ќе се стабилизира и во просек ќе изнесува 3,5% и 2,5% во 2024 година и 2025 година, соодветно. На среден рок се оценува дека таа ќе се врати на историскиот просек од 2%. И покрај значителното забавување на инфлацијата, и понатаму постојат неизвесности, главно поврзани со цените на примарните производи на светските пазари, но и со домашните политики коишто влијаат на агрегатната побарувачка. Оттаму, потребна е внимателност во овој домен и во иднина. Во рамките на есенскиот циклус проекции се предвидува умерено забрзување на растот на економијата, односно закрепнување на економската активност од 2,3% и 3,3% во 2024 година и 2025 година, соодветно, но побавно во споредба со априлските проекции. Економијата ќе биде поддржана и од кредитната активност, чијшто просечен раст би се движел над 7%, поддржан од натамошното проширување на депозитната база и стабилниот банкарски систем, соопшти Народната банка.

Очекувањата за надворешната позиција на економијата, како клучен сегмент во услови на стратегија на стабилен девизен курс, како што велат од Народната банка, упатуваат на поволна и претежно стабилна позиција на тековната сметка на платниот биланс на среден рок.

Во целиот период на проекцијата се очекуваат солидни нето-приливи во финансиската сметка, поддржани од директните инвестиции и задолжувањето на државата, со што девизните резерви и натаму ќе растат и ќе се задржат на ниво коешто е соодветно за задржување на стабилноста на домашната валута, се наведува во соопштението.

Од Народната банка велат дека внимателно, на дневна основа, ќе ги следиат макроекономските податоци и ризиците коишто сѐ уште постојат и како и досега и ќе ги презема сите неопходни мерки, користејќи ги сите расположливи инструменти, заради задржување на стабилноста на девизниот курс и стабилизирање на инфлацијата на среден рок.

The post Народна банка очекува забавување на инфлацијата и во следните години appeared first on Република.

Премиерот Христијан Мицкоски денеска од Кавадарци истакна дека индикаторите во економијата во изминатите неколку месеци се позитивни, и дека очекува платите на граѓаните и натаму да растат.

Очекувам и понатаму да растат, затоа што првите индикатори во делот на екомонијата се изненадувачки позитивни. Расте БДП, се намалува инфлацијата. И тоа охрабрува. Што се однесува до платите, имаше една теза од поранешната влада на СДСМ и ДУИ, дека со нив платите растеле, а со ВМРО-ДПМНЕ платите нема да растат. Веднаш државниот завод за статистика, не само што ги демантираше, туку испорача две контра тези. Прво видовме дека платите во јули месец продолжија да растат со забрзано темпо. Разликата е што тогаш кога се ограбуваше буџетот, инфлацијата беше двоцифрена, и стигнуваше 20%, па платата која ја добиваа граѓаните беше обезвреднувана. Платата расте и сега, но инфлацијата е најниска, изјави Мицкоски.

The post Платите на граѓаните растат, инфлацијата паѓа, се очекува тој тренд да продолжи appeared first on Република.

The post ДЗС: Инфлацијата расте, зголемени цените на храната и безалкохолните пијалоци appeared first on Република.

Германскиот министер за труд Хубертус Хајл денеска изјави дека бенефициите за невработеност ќе бидат замрзнати во 2025 година, бидејќи инфлацијата ќе се врати на нормално ниво.

Хејл за РТЛ изјави дека никакво зголемување на Бургергелд – или приходот на граѓаните – не е планирано за следната година според постоечката формула за пресметување на покачувањата.

Новиот германски систем за бенефиции за невработеност беше договорен кон крајот на 2022 година од страна на коалициската влада на канцеларот Олаф Шолц и воведен во 2023 година.

Во услови на високи стапки на инфлација, месечната исплата за самохрани невработени возрасни лица се зголеми на 563 евра (622 американски долари) во 2024 година, што претставува зголемување од 61 евра, пренесе ДПА.

Хејл, од Социјалдемократите (СПД) на Шолц, рече дека системот обезбедува безбедносна мрежа за оние што бараат работа во Германија.

- Ова е минимална егзистенција, ни повеќе, но и ни помалку, изјави тој.

Со падот на инфлацијата на 1,9 проценти во август, Хејл тврди дека замрзнувањето на бенефициите е „вистинската работа“.

Министерот, исто така, рече дека треба да се заострат санкциите за луѓето кои одбиваат да работат или оние кои не пријавиле дополнителни приходи.

Невработените луѓе не треба да се сметаат за мрзливи, тврди Хејл, но рече дека секој што нема да присуствува на состаноци или да ги искористи можностите за вработување треба да се соочи со ограничувања.

Министерството за труд на Германија уште во јули најави замрзнување на бенефициите.

The post Германија ќе ги замрзне бенефициите за невработеност поради пад на инфлацијата appeared first on Република.

Потрошувачите во еврозоната очекуваат просечната инфлација во следните три години да биде 2,4 отсто, додека во истражувањето во јуни процентот изнесуваше 2,3, се наведува во заклучокот од истражувањето на Европската централна банка (ЕЦБ) за јули.

Инфлациските очекувања за следните 12 месеци се непроменети бидејќи потрошувачите очекуваат инфлација од 2,8 отсто, исто како и во јуни.

Според истражувањето на ЕЦБ, потрошувачите се попесимистички за економијата бидејќи очекуваат економијата да се намали за еден отсто во следните 12 месеци, во однос на 0,9 проценти во јуни.

The post Потрошувачите во еврозоната очекуваат повисока инфлација во следните три години appeared first on Република.

Трошоците на животот во јули годинава, во однос на јули лани, бележат зголемување за 3.0 %, а цените на мало за 3.9 %, соопшти Државниот завод за статистика.

Инфлацијата мерена преку индексот на трошоците на животот во јули во однос на јуни 2024 година, изнесува 0.7 %. Цените на мало, пак, во јули во споредба со претходниот месец забележал раст од 1.5%.

Зголемувањето на инфлацијата е резултат на растото на трошоците на животот во групите: ресторани и хотели за 5.8 %, транспорт за 4.9 %, рекреација и култура за 1.2 %, здравје, разновидни стоки и услуги за 0.6 %, домување, вода, електрика, гас и други горива за 0.3 %, алкохолни пијалаци, тутун и наркотици за 0.1 %.

Во јули 2024 година, во однос на јуни 2024 година, намалување на трошоците на животот е забележано во групите: облека и обувки за 0.5 %, храна и безалкохолни пијалаци за 0.2 %, комуникации за 0.1 %.

Трошоците на животот во групите: мебел, поќукнина и одржување на домаќинствата и образование останале на исто ниво како и во претходниот месец.

The post Ништо не го запира растот на цените: Трошоците на живот во јули повисоки за 3.0 %, а цените на мало за 3.9 % appeared first on Република.

Финансиска поддршка од 140 денари дневно или, 840 денари неделно, добиваат студентите како субвенциониран студентски оброк што можат да ги искористат од понеделник до сабота. Мерката е наменета како поддршка за покривање на дел од трошоците за исхрана на студентите и за неа се одвојуваат средства од Буџетот на државата. Студентите генерално се задоволни од мерката, но сметаат дека треба да се смени концептот и да се зголеми висината на финансиската поддршка.

Студентите велат дека и покрај зголемувањето на износот на финансиските средства од 120 на 140 денари дневно потребно е овие средства да се зголемат. Од Универзитетското студенско собрание имаат предлог-концепт и очекуваат за тоа да разговараат со новиот министер за образование и наука.

Од Министерството за образование и наука (МОН) велат дека станува збор за мерка за субвенционирање, односно поддршка за покривање на дел од трошоците за исхрана на студентите, а не за покривање на сите трошоци за храна.

Користењето на мерката е регулирано со законско решение кое во два наврати е надградено на барање на студентите, преку претставниците на универзитетските студентски собранија. Измените предвидоа зголемување на износот од 120 на 140 денари дневно и исплата на неделна основа, наместо на дневна. МОН на почетокот на секој месец објавува повик за пријавување на студентите кои претходно го немаат остварено ова право поради разни причини. Согласно условите, апликантот треба да е редовен студент, да не е регистриран како индивидуален земјоделец, да не е во работен однос и да нема приход по кој било основ повисок од износот на минималната нето плата во тековната година“, појаснуваат од МОН.

Во анкета студентите посочуваат дека средствата од субвенционираниот студентски оброк донекаде им помагаат да купат прехранбени производи, но со зголемувањето на животниот стандард, бараат да се зголеми износот.

Меѓу студентите има и размислувања дека висината на субвенцијата треба да биде зголемена барем до 200 денари.

Најновите статистички податоци за мај покажуваат дека цените на мало се зголемени за 1,3 процент во споредба со април, а за 5,8 проценти во однос на мај лани. Инфлацијата во однос на април е зголемена за 0,9 проценти, а во споредба со мај лани за 4,5 проценти. Во делот храна и безалкохолни пијалоци има зголемување за 0,7 проценти. Најголем пораст има кај овошјето за 2,6 проценти и кај лебот и житата за 0,5 проценти.

Оваа сума е релативно мала и најверојатно не може целосно да ги покрие основните трошоци за оброк на студентите. Имајќи предвид дека просечниот оброк во локални ресторани и мензи може да чини повеќе од оваа сума, студентите би можеле да се соочат со финансиски предизвици во обидот да обезбедат здрав и разновиден оброк. Доколку се земе предвид и растот на цените на храната и инфлацијата, оваа сума станува уште понедоволна“, вели економскиот аналитичар, професорот Абил Бауш.

Зголемувањето на студентскиот субвенциониран оброк, според него, изгледа како потребна мерка со оглед на растечките трошоци за живот и инфлацијата, а смета дека можеби треба да се размисли и за промена на концептот како на пример: вклучување на повеќе опции за храна за студентите, вклучувајќи здрави и нутритивно балансирани оброци, со цел подобрување на нутритивната вредност на храната која студентите ја консумираат.

Според истражувања, околу 30 проценти од студентите во земјата пријавиле дека не можат да си дозволат здрави оброци на дневна основа. Овозможување на ваучери кои можат да се користат во различни продавници и ресторани, наместо фиксна парична сума, би обезбедило поголема флексибилност и избор за студентите, што би можело да ги намали дневните трошоци за храна за околу 15-20 проценти. Интеграција на дигитални платформи кои би овозможиле полесен пристап до субвенционираните оброци може дополнително да ја подобри ефикасноста на програмата. Според податоците, дигиталните платформи можат да го намалат административниот трошок за управување со субвенциите за околу 5-10 проценти, овозможувајќи поголем дел од средствата да се искористат директно за студентите“, посочува професорот Бауш.

Евентуалното зголемување на средствата за субвенциониран студентски оброк ќе повлече финансиски импликации врз Буџетот во зависност од бројот на студенти и процентот на зголемување.

Професорот Бауш вели дека дополнителните трошоци би можеле да бидат значителни, па така на пример ако се работи за околу 50 илјади студенти и секој добива дополнителни 500 денари неделно, тоа би резултирало со дополнителен трошок од околу 1,3 милијарди денари. Сепак, додава тој, инвестицијата во здравјето на студентите може да има долгорочни придобивки за општеството и пред да се донесе конечна одлука треба да се направи детална финансиска анализа и да се разгледаат можните извори на финансирање за мерката да биде одржлива.

„Истражувањата покажуваат дека подобрата исхрана може да ги подобри академските резултати за околу 10-15 проценти, што би можело да резултира со подобра вработливост и продуктивност на студентите по завршувањето на студиите. Дополнително, здравите навики за исхрана можат да ги намалат здравствените трошоци на државата на долг рок. Затоа, пред да се донесе конечна одлука, потребно е да се направи детална финансиска анализа и да се разгледаат можните извори на финансирање за да се обезбеди одржливост на мерката. На пример, може да се разгледаат алтернативни извори на финансирање како што се јавни и приватни партнерства, грантови од меѓународни организации или пренасочување на средства од други буџетски ставки кои имаат помал приоритет“, нагласува професорот Бауш.

Александар Ристоски, потпретседател на Универзитетското студентско собрание (УСС) при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, вели дека како студентско тело сметаат дека треба да се зголеми износот на финансиски средства, но и да се смени постојниот концепт. Предлагаат, без разлика на цената, да има посебни оброци наменети за студенти и купони со кои ќе можат да ги купуваат тие оброци. На ваков начин, сметаат дека нема да има злоупотреба од ничија страна.

Како студенско тело имаме направено група за комуникација меѓу студентите и таму ни испраќаат забелешки и ние во директна комуникација со МОН или банката, зависи каде е проблемот, ги решаваме ад-хок сите проблеми што ни пристигнуваат“, нагласува Ристоски.

За да се смени концептот, Ристоски вели дека чекаат да се формира новата влада по што со новиот министер за образование и наука ќе преговараат за новините да стартуваат од следната академска година.

На иницијатива на Универзитетското студентско собрание при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ (УСС УКИМ), пратениците во февруари ги изгласаа измените на Законот за субвенциониран студентски оброк, според кој од први март годинава средствата наместо на дневно ниво им се исплаќаат на неделно ниво.

Доколку корисникот на субвенциониран студентски оброк во наведениот период не го искористи правото на субвенционирање студентски оброк, износот од субвенциониран студентски оброк не му се префрла во наредниот ден. Правото за субвенциониран студентски оброк корисникот не може да го остварува во периодот од 1 јули до 1 октомври во годината во која се стекнал со правото на субвенционирање студентски оброк, како и за време на државните празници и неработните денови.

Субвенционираниот студентски оброк, како што посочуваат од МОН, се исплаќа од буџетска ставка преку која се надоместуваат повеќе други права на студентите, како стипендии за студирање во земјата и во странство и партиципација за сместување во студентски домови, која годинава изнесува 1,21 милијарди денари.

За оваа мерка, МОН има склучено договор со Шпаркасе банка АД Скопје. Сите студенти кои ќе се стекнат со правото на субвенциониран студентски оброк, треба да потпишат договор со Шпаркасе банка за отворање на посебна сметка, поврзана со наменска платежна картичка за субвенциониран студентски оброк, независно од тоа дали претходно биле клиенти на Шпаркасе банка. За отворањето на сметката и издавањето на платежната картичка студентот не сноси никакви трошоци.

Текст и фотографии: МИА

The post Инфлацијата го јаде субвенционираниот студентски оброк appeared first on Република.

Годишната инфлацијата мај 2024 – мај 2023 година е зголемена за 4,5 %, а цените на мало во истиот период пораснаа за 5,8 %. Во однос на април инфлацијата во мај е повисока за  0,9 %, а цените на мало пораснаа за 1,3%, објави Државниот завод за статистика.

Во споредбениот период мај годинава мај лани највисок пораст на цените има кај услугите од 8,4% и кај земјоделските производи од 7,4%. Прехранбените производи, пак, поскапеле за 5,3%, а индустриско прехранбените производи за 4,7%

Во однос на април инфлацијата во мај е повисока за  0,9 %, а цените на мало пораснаа за 1,3%.

Зголемувањето на инфлацијата во мај во однос на април е резултат на зголемувањето на трошоците на животот во следните групи: ресторани и хотели за 3,1 %, рекреација и култура за 2,1 %, транспорт за 1,9 %, облека и обувки за 1,5 %, мебел, покуќнина и одржување на домаќинствата за 1 %, храна и безалкохолни пијалаци за 0,7 %, разновидни стоки и услуги за 0,4 %, домување, вода, електрика, гас и други горива, здравје за 0,1 %.

Во овој период се намалиле трошоците на животот во групата комуникации за 0,3 %, додека трошоците на животот во групите: алкохолни пијалаци, тутун и наркотици и образование остануваат на исто ниво како и во претходниот месец.

The post Инфлацијата во мај е зголемена за 4,5 %, а цените на мало во истиот период пораснаа за 5,8 % appeared first on Република.

Цените во Аргентина пораснаа толку драматично во последните месеци што владата на претседателот Хавиер Милеи беше принудена петкратно да го зголеми износот на најголемата аргентинска банкнота, и таа сега изнесува 10.000 пезоси, што е приближно десет американски долари.

Централната банка во вчерашното соопштение вети дека ќе им го олесни товарот на многу Аргентинци, буквално, кои мораат да носат огромни торби, понекогаш дури и куфери, со голема сума готовина за мали трансакции.

Годишната стапка на инфлација во Аргентина во март достигна 287 отсто и е меѓу највисоките во светот.

Новата банкнота треба да излезе следниот месец „за да се олеснат трансакциите меѓу корисниците“, соопшти централната банка.

Во моментов 10.000 пезоси, на колку што ќе гласи банкнотата, официјално вредат 11 американски долари, а на црниот пазар 9 долари.

Во цела Аргентина, готовината, особено банкнотата од 1.000 пезоси, останува најпопуларниот начин на плаќање.

Кога се појави во оптек во 2017 година, банкнотата од 1.000 пезоси имаше вредност од 58 американски долари на црниот пазар. Сега вреди еден долар.

Со оглед на најтешката финансиска криза во Аргентина во последните две децении и нестабилноста што ја предизвика, продавачите ја фаворизираат „готовината“ пред безготовинското плаќање и нудат големи попусти за оние кои плаќаат во готово.

Милеи дојде на власт како политички аутсајдер минатиот декември, ветувајќи дека ќе ја намали инфлацијата и ќе го стабилизира пезосот со промена на политиките на претходните левичарски влади, кои печатеа пари за да ја финансираат јавната потрошувачка.

Но, острите мерки за штедење на владата на Милеи ги ставија цените на американско и европско ниво, што тешко ги погоди обичните Аргентинци, а закажан е и голем национален штрајк.

Милеи, и покрај високата инфлација, вели дека неговиот план функционира.

Аргентина исто така најавува банкнота од 20.000 пезоси, но подоцна годинава.

The post Инфлација во Аргентина достигна околу 290 отсто appeared first on Република.

Инфлацијата мерена преку индексот на трошоците на животот во април во однос на март изнесува 0,7 проценти, а цените на мало се зголемени за 1,1 процент, објави денеска Државниот завод за статистика.

Зголемувањето на инфлацијата е резултат на зголемувањето на трошоците на животот во транспортот за 2,8 проценти, комуникации за 1,6 проценти, храна и безалкохолни пијалаци, облека и обувки за 0,9 проценти, рекреација и култура, ресторани и хотели за 0,6 проценти, разновидни стоки и услуги за 0,4 проценти и здравје за 0,2 проценти.

Намалување на трошоците на животот е забележано во групите мебел, покуќнина и одржување на домаќинствата за 0,5 проценти и домување, вода, електрика, гас и други горива за 0,2 проценти.

На исто ниво останале трошоците на животот во групите алкохолни пијалаци, тутун и наркотици и образование.

Цените на мало во април во однос на март се зголемени за 1,1 процент.

Во однос на април лани, трошоците на живот се зголемени за четири проценти, а цените на мало за 3,5 проценти.

The post Цените на мало во април во однос на март се зголемени за 1,1 процент appeared first on Република.

Годишната стапка на инфлација во Еврозоната во март годинава изнесуваше 2,4 отсто, што претставува намалување за 0,2 процентни поени во однос на претходниот месец, кога таа изнесуваше 2,6 проценти.

И на ниво на цела ЕУ, годишната стапка на инфлација минатиот месец се намали за 0,2 процентни поени на 2,6 отсто од 2,8 проценти колку што изнесуваше во февруари 2024 година.

Според податоците на Европската статистичка агенција – Евростат, во март 2023 година годишната стапка на инфлација во Еврозоната изнесуваше 6,9 отсто, а во цела ЕУ – 8,3 проценти.

Гледано по земји членки, минатиот месец најниска годишната стапка на инфлација имала Литванија од 0,4 отсто, по што следуваат Финска со 0,6 и Данска со 0,8 проценти.

Од друга страна, највисока годишна инфлаторна стапка во март е регистрирана во Романија од 6,7 отсто, пред Хрватска со 4,9 и Естонија и Австрија со по 4,1 проценти.

Во споредба со февруари 2024, годишната инфлација е намалена во 13 земји членки на ЕУ, во четири останала непроменета, а во останатите десет бележи раст.

Најголем удел во нивото на годишната стапка на инфлација во март имале растот на цените на услугите за 1,76 процентни поени, на храната, алкохолот и тутунот за 0,53 процентни поени и на неенергетските индустриски стоки за 0,30 процентни поени. Енергијата, пак, во март во ЕУ поевтинила за 0,16 процентни поени.

The post Пад на инфлацијата во ЕУ во март за 0,2 процентни поени appeared first on Република.

Наспроти криењето на владата на СДСМ и ДУИ вистина ја објави кредит рејтинг агенцијата „Фич“. Агенцијата потврди дека економскиот раст во 2023 година е само 1%, пониско од очекувањата на сите меѓународни институции, на Владата и на НБРМ. И покрај кажувања од домашните власти, а со тоа пренесено во соопштението од „Фич“, за технички прашања околу пресметката на БДП, растот и со наредните ревизии ќе биде низок и недоволен да ја скрие расипничката политика на владата во заминување, коменитра „пари.ком.мк“.

Како една од главните причини за нискиот економски раст, „Фич“ потврдува дека е побавниот почеток на проектот за коридорот 8/10д од очекувадното и лошите земјоделски перформанси.

„Фич“ со ова потврдува дека Коридор 8/10д е во застој. Ова отвара прашање: за што се потрошија 236 милиони евра од буџетот кои беа префрлени за проектот? „Фич“ исто констатира дека нема зголемено производство на храна, наспроти тврдењата на владата дека го помагаат системски земјоделството и тоа со многу пари. И тука, нема раст на производство, ама се даваат пари.

Во соопштението на „Фич“, буџетскиот дефицит во 2023 година е 4,9% од БДП, што е далеку од планираниот 4,6%, и далеку како што во континуитет алармиравме од 3% од БДП, што е пропишано во Закон. Главен фискален ризик според Фич е изградбата на Коридорот 8/10д, којшто се оценува дека ќе зема 2% од БДП годишно во наредните пет години. Овој проект е главниот фискален ризик поради потенцијалните пречекорувања на трошоците и недостатокот на конечна проценка на трошоците за проектот. Потврдено дека нема конечна проценка.

Без многу помпа и фалење на носителите на политиките, „Фич“ едноставно заклучува дека инфлацијата падна на 3% во февруари, од врвот од 19,8% во октомври 2022 година, како одраз на базните ефекти (односно високата споредбена основа), построгата монетарна политика и од неодамна привременото замрзнување на некои цени, кое е укинато и ќе се пренесе во повисоки бројки за инфлацијата во март. Фич заклучува дека базичната инфлација исто се намалила, како и инфлациските очекувања. Но, не заклучува дека базичната инфлација од 4,7% во февруари е повисока од вкупната инфлација (од 3%) што значи и не така смирени инфлациски очекувања.

Повеќе на „пари.ком.мк“.

The post „Фич“ потврди дека економскиот раст во Македонија е само 1% во 2023 година – помалку од очекуваното, а буџетскиот дефицит е 4,9% од БДП – поголем од планираното appeared first on Република.

Соодветната монетарна политика, стабилизирањето на цените на храната на светските берзи, како и временото замрзнување на цените на храната кај нас придонесоа за намалување на инфлацијата“, ги посочува агенцијата за кредитен рејтинг „Фич“, во својот последен извештај за земјава, во кој го потврдува кредитниот рејтинг од „ББ+“ со стабилен изглед - велат од Народна Банка.

Оттаму додаваат:

Во извештајот на „Фич“ се наведува дека поради затегнатата монетарна политика, инфлацијата се намали на три % во февруари оваа година, во споредба со 19,8% во октомври 2022 година, кога го достигна највисокото ниво. Базичната инфлација исто така се намали на 4,7% во февруари, од највисокото ниво во декември 2022 година од 11,1%, за што придонесува и стабилизирањето на инфлациските очекувања. „Фич“ прогнозира дека просечната стапка на инфлација ќе се намалува и во 2024 и 2025 година. Според нив, брзиот раст на платите претставува нагорен ризик за инфлацијата. Сепак, посочуваат дека зголемените профитни маржи во последниве години можат да неутрализираат дел од повисоките трошоци и да придонесат за намалување на ризикот од повисока инфлација.

Банкарскиот сектор и натаму е стабилен и профитабилен, а адекватноста на капиталот од 18,1% е на највисоко ниво во последните 17 години. Кредитната активност забави сведувајќи се на 5,1% во декември 2023 година, а забавуваат и цените на недвижностите како резултат на затегнатата монетарна политика и преземените макропрудентни мерки.

Агенцијата ги нагласува и поволните трендови кај денаризацијата, којашто е зголемена и го достигна нивото од 49,8% на крајот на 2023 година, со што се надминаа негативните ефекти забележани од почетокот на војната во Украина. За ова придонесуваат и последните остварувања кај депозитите коишто упатуваат на зголемено учество на денарските и долгорочните депозити на населението.

The post ФИЧ: Инфлацијата и натаму ќе забавува appeared first on Република.

Да се сведе главното предизборно ветување од страна на СДСМ на зголемување на просечната и на минималната плата на 1.100 и 600 евра, соодветно, до 2028 година, е индикација за целосна безидејност во квалитетна понуда кон граѓаните за наредните парламентарни избори, пишува Трајко Славески во колумна на Плусинфо.

Среќна околност е што СДСМ ќе нема шанса и понатаму да ги залажува македонските граѓани со нереални ветувања, затоа што се предодредени за опозиција по 8. мај оваа година.

Нивното очајничко ветување е неодржливо и претставува гол популизам од следниве причини:

Прво, ретко кој политички субјект пред граѓаните настапува со ветување за зголемување на платите во номинален износ. Тоа е ексклузивна одлика на СДСМ, а од неодамна и на српскиот претседател Вучиќ, што наликува на некоја „Отворен Балкан“ стратегија.

Сериозни политички субјекти ветуваат издржан економски модел, базиран на зголемување на приватните и јавни инвестиции и пораст на продуктивноста; владеење на правото; сериозна борба против корупцијата; јакнење на институциите на пазарната економија; поддршка на ранливите категории граѓани и достоинствен животен стандард за пензионерите и сл.

Второ, оперирањето со просечен износ на нето-платата е погрешно. Многу порелевантен показател за куповната моќ на вработените е медијалната (средна) плата. Кај нас околу 3/4 од вработените примаат плата пониска од просечната. Час поскоро нашите институции, пред сè Државниот завод за статистика, треба да почнат да го објавуваат износот на медијалната (средна) плата, што претставува стандардна практика во меѓународната статистика на пазарот на труд.

Трето, за куповната моќ на доходите релевантна е реалната плата, односно номиналната плата коригирана со стапката на инфлација. Во изминатиот период на владеење на владата предводена од ДУИ/СДСМ поради високата стапка на инфлација (25% кумулативно за 2023 и 2024 година) целокупниот номинален пораст на платите го „изеде“ инфлацијата. Тоа го чувствуваат и граѓаните кои се екстремно незадоволни и покрај номиналниот раст на платите.

Четврто, секое зголемување на платите со политички притисок, преку пораст на минималната плата, ќе води истовремено до повисока стапка на инфлација. Трошоците за труд во голем број сектори и претпријатија се значителна ставка и на работодавачите не им преостанува ништо друго освен таквиот пораст кој го надминува растот на продуктивноста да го префрлат врз цените, што само по себе ја подгрева инфлацијата.

Платите реално може да се зголемуваат само со реален раст на економијата и на продуктивноста на трудот. Во спротивно и понатаму ќе бидеме сведоци на спиралата цени-плати.

Петто, секое зголемување на минималната плата не може а да не биде вкалкулирано во зголемување и на останатите плати во економијата, во приватниот и во јавниот сектор. Во изминатиот период бевме сведоци на бројни протести и штрајкови на вработени во јавниот сектор поради неусогласувањето на нивните плати со зголемувањето на минималната плата, а некои протести, како тој во здравството се најавени за во скоро време. Не може владата да се фали со зголемување на минималната плата, и одредено усогласување кај некои дејности или установи кои преку разни форми на притисок издејствувале повисоки плати за своите вработени, а да им го ускратува правото на усогласување на платите на илјадници други вработени на кои таа самата им е работодавач.

Шесто, секое зголемување на платите што не е резултат на реален раст на додадената вредност на економијата и на продуктивноста води до сериозни макроекономски нерамнотежи. На ова во своите извештаи укажуваат и меѓународните финансиски институции, пред сè ММФ.

Не треба да чуди фактот што во услови на раст на платите кај нас домашната инфлација во изминатите неколку години беше двојно повисока од стапката на инфлација во Еврозоната. Овој сооднос е битен поради фактот што де факто фиксниот курс на денарот е врзан со еврото. Заради оваа разлика во стапките на инфлација во периодот 2015-2023 година, реалниот ефективен курс на денарот, што е најрелевантен показател за конкурентноста на домашната економија, има апрецирано за околу 11-12%, односно за толку е ослабната надворешната конкурентност на домашната економија.

Кога сме кај конкурентноста, илустративна е споредбата со соседна Бугарија, земја-членка на ЕУ. Република Македонија има двојно понизок БДП по глава на жител од Бугарија, а во јануари оваа (2024) година просечната исплатена бруто-плата по вработен беше речиси идентична во двете земји, нешто на 1.000 евра.

Минималната плата во бруто износ, изразена во евра, во моментов во Македонија достигна 540 евра и се изедначи со таа во Србија, го надмина износот што се исплаќа во Црна Гора и е далеку повисока од минималната бруто-плата во Бугарија каде од почетокот на 2024 година изнесува 477 евра.

Седмо, минатата 2023 година македонската економија стагнираше и оствари најниска стапка на раст во регионот од само околу 1%. Во истиот период просечната плата номинално порасна за над 16% и не треба да чуди високата инфлација истата година од над 9% и вградениот потенцијал за висок раст на цените во иднина.

The post Со СДСМ на власт целокупниот раст на платите го „изеде“ инфлацијата appeared first on Република.

Зголемувањето на температурите и екстремните временски настани се очекува да имаат глобално влијание на земјоделството. Според новата студија на Институтот за истражување на климатските влијанија во Потсдам (ПИК), зголемените просечни температури би можеле да ја зголемат годишната инфлација на храната до 3,2 отсто годишно, а вкупната инфлација до 1,18 отсто годишно до 2035 година.

Во студијата, истражувачите наведуваат дека климатските фактори, како што се високите температури и екстремните врнежи, влијаеле на инфлацијата во историски контекст, но не направиле посебна анализа за тоа кои прехранбени производи најверојатно ќе бидат најмногу погодени.

„Откривме дека зголемувањето на температурите може да доведе до повисоки цени на храната, особено во топлите региони и годишните времиња“, рече д-р Макс Коц, еден од авторите на студијата.

„Во идните климатски услови, овие влијанија би можеле да станат големи - проценети на 1-3 процентни поени годишно врз инфлацијата на храната до 2035 година, загрозувајќи ги целите за стабилност на цените на централните банки, како што е ЕЦБ, која има за цел да ја задржи инфлацијата под 2 отсто“, додаде Коц.

Во исто време, вкупната инфлација може да расте во просек за 0,32-1,18 процентни поени секоја година на глобално ниво, се вели во студијата.

Зголемените или нестабилните цени ја загрозуваат економската и човечката благосостојба, како и политичката стабилност, се наведува во извештајот, цитирајќи податоци на ОН дека кризата на трошоците за живот во 2021-2022 година турна во сиромаштија дополнително 71 милион луѓе ширум светот.

Инфлацијата предизвикана од климата влијае подеднакво и на богатите и на сиромашните земји. Се очекува глобалното затоплување да влијае на инфлацијата на храната и на вкупната инфлација и во земјите со високи и со ниски приходи.

Инфлацијата расте како што растат температурите, а најсилно се јавува во лето и во топлите региони на пониски географски широчини, каде што ќе се задржи во текот на целата година. Поради оваа причина, според студијата, глобалниот југ, особено Африка и Јужна Америка, ќе бидат погодени во поголема мера.

Студијата внимателно го разгледува исклучително топлото европско лето во 2022 година, кога жештината и сушата имаа големо влијание врз земјоделството и економијата.

„Проценуваме дека исклучително топлото лето во 2022 година ја зголеми инфлацијата на храната во Европа за околу 0,6 отсто. Идното затоплување, прогнозирано за 2035 година, би го зголемило влијанието на ваквите екстремни настани до 50 отсто“, додаде Коц.

The post Климатските промени ќе ја зголемат инфлацијата на храната appeared first on Република.

„Сакам да истакнам дека ВМРО-ДПМНЕ ставот го кажа уште во моментов кога беа отворени овие проблеми, и за кои што Владата презеде концесии во однос на промена на Уставот. И тој став до денес не е сменет. ВМРО-ДПМНЕ останува на ставот дека нема уставни измени кои што се донесени на ваков начин“, истакна генералниот секретар на ВМРО-ДПМНЕ, Ѓорѓија Сајкоски во изјава за вестите на Сител телевизија.

Ние кажуваме дека ЕУ треба да даде гаранции кон нас како Македонија за уставните измени и исто така укажуваме дека концесиите кои што ги имаше преземено претходната Влада, за нив може да се разговара во моментот кога ние како Македонија ќе влеземе во ЕУ“, рече тој.

Сајкоски додаде дека ВМРО-ДПМНЕ укажува дека Бугарија треба да си преземе и обврски, да ги почитува меѓународните права, да ги почитува одлуките од Судот за човекови права и да ги реализира оние судски одлуки кои што се донесени од Европскиот суд за човекови права во Стразбур.

Во текот на својата изјава Сајкоски се осврна и на економските теми.

Изминатиот период направивме повеќе средби, направивме исто така и средби со Стопанска комора, и со граѓани, и внатрешни средби во партијата со економскиот тим. И од средбите заклучивме дека периодот што следи во следните четири години ние гарантираме дека ќе направиме инфлацијата да биде под 3%, исто така гарантираме дека ќе имаме економски раст над 5%, ќе ја намалиме невработеноста до 7 ипол проценти, ќе донесеме најголем број на инвестиции странски во нашата држава. И исто така кажуваме дека ќе имаме реализација на капитални проекти во висина од три милијарди евра од кои што милијарда евра ќе одат до општините и локалната самоуправа, вети Сајкоски.

Тој посочи дека на ваков начин ВМРО-ДПМНЕ сака да покаже дека во Македонија може да се има економски раст и развој. ВМРО-ДПМНЕ ќе покаже дека има надеж да се живее и да се работи во Македонија.

The post Сајкоски: Идната Влада на ВМРО-ДПМНЕ гарантира дека инфлацијата ќе биде под 3%, а економскиот раст ќе биде над 5% appeared first on Република.

Во четвртокот, црногорската влада донесе одлука за ограничување на трговските маржи за повеќе од 500 артикли во големите супермаркети, додека малите продавници не подлежат на оваа одлука.

Одлуката ќе стапи на сила на почетокот на април а ќе важи до крајот на мај, кога се очекува да започне летната туристичка сезона.

Како што изјави премиерот Милојко Спајиќ по состанокот на црногорската влада, целта на оваа одлука е да се намали инфлацискиот притисок врз граѓаните, бидејќи, како што рече, инфлацијата во Црна Гора е „увозена инфлација“.

„Со ова не само што се запира поскапувањето, туку и се намалуваат цените на 500 артикли кои се најсуштински за животот на граѓаните на Црна Гора“, рече Спајиќ.

Пред да ја донесе оваа одлука, црногорскиот премиер имаше средби со претставниците на Стопанската комора на Црна Гора, при што беше договорено оваа акција да не се спроведува во мали продавници и трговски синџири чии капацитети во Црна Гора не ја надминуваат површината на 600 квадратни метри.

Инфлацијата во Црна Гора во 2023 година изнесувала 8,6 отсто. Просечната плата во Црна Гора е 814 евра, а минималната 450 евра.

The post Црногорската влада привремено ги ограничи маржите за основните прехранбени производи appeared first on Република.

Инфлацијата се намали на 3 проценти, обвјави вечерва вицепремиерот за економски прашања, Фатмир Битиќи на социјалните мрежи.

Според него, ова е доказ за успешноста на мерките и политиките на Влада во насока на запирање на растот на цените.

„Во месец февруари 2024 официјалните бројки на ДЗС бележат раст на трошоците на живот (инфлацијата) од 3,0% споредено со истиот месец од минатата година, што е најниско ниво на инфлација од јуни 2021, кога полека започнуваме да го чувствуваме влијанието на инфлаторните притисоци кои беа предизвикани како последица на неколку кризи: енергетската криза, војната во Украина, како и нарушените синџири на снабдување. Ова е потврда дека сите мерки на Владата во доменот на зауздување на растот на цените го даваат својот резултат. Во исто време се бележи раст на просечната плата на околу 540.000 илјади вработени, која достигна 40.000 денари во декември 2023 година. За една година имаме раст од околу 16% или 5.634 денари. Овој раст на платите секогаш е чекор пред трошоците, затоа успеавме реалната куповна моќ да ја зголемиме за 13% во истиот период“ пишува Битиќи.

The post Битиќи: Инфлацијата во февруари е 3% и е на најниско ниво од јуни 2021 година appeared first on Република.

Од ВМРо-ДПМНЕ реагираат дека над 600.000 луѓе живеат со само 150 денари на ден! Секој трет граѓанин живее со само 150 денари на ден! Македонија е најсиромашна држава во Европа и со најголема инфлација!

Инфлацијата во Македонија е 50% поголема од таа во Еврозоната!

Растот на БДП по глава на жител од 2017 до 2023 во Македонија е само 20%, додека во земјите од регионот Србија, БИХ, Албанија, Црна Гора над 50%!

Јавниот долг за 7 години е зголемен за скоро 4 милијарди евра!

Власта го задолжила секој граѓанин за 2.000 евра!

Заради СДС и ДУИ секое четиричлено семејство должи по 8.000 евра!, се вели во реакцијата на ВМРО-ДПМНЕ

Оттаму додаваат дека Македонија е меѓу 10-те земји со најголема стапка на криминал во Европа!

Власта ја зголеми цената на струјата за 70% од 2020 до сега!

Сметка за струја од 2.000 денари во 2020 година, сега е 3.400 денари!

Власта плати веќе над 200 милиони евра кон „Бехтел и Енка“, а почеток на градба на автопатите не е ни на повидок!

Македонија е на врвот на листата во Европа според индексот на мизерија! Помалку мизерни од Македонија се Алжир, Тунис и Нигерија!

Mакедонија е земја со најниски плати и пензии во Европа последниве 6 години!

Македонија тоне во корупција, тоа го нотираат извештаи на ЕК, Стејт Департмент, Германски стопанственици и странски претставници!

Со оваа власт довербата во судството е само 2%!

Европски фронт на ДУИ и СДС нема затоа што внукот на Афмети, Дрин ја купи „Соравија“ од 30 милиони без да вложи денар!, се наведува во реакцијата на ВМРО-ДПМНЕ

The post ВМРО-ДПМНЕ: Над 600.000 луѓе живеат со само 150 денари на ден, Македонија е најсиромашна држава со највисока инфлација appeared first on Република.