НУ Народен театар, Битола оваа година ја одбележува 80-годишнината од неговото формирање. Македонскиот народен театар на 7 ноември во чест на одбележувањето на овој голем јубилеј ќе ја одигра претставата „Бели ноќи“ според делото на Ф. М. Достоевски, а во адаптација и режија на Звездана Ангеловска. Во овој копродукциски проект играат Ана Јовановска и Дамјан Цветановски. Како сценограф се потпишува Мартин Манев, костимограф е Роза Трајческа-Ристовска, а музиката е на Марјан Неќак.

Претстава „Бели ноќи“ својата премиера ја имаше на 17 октомври на малата сцена во МНТ и наиде на многу позитивни коментари од страна на публиката. Следните изведби во МНТ, на оваа љубовна драма, се закажани на 15 и 28 ноември со почеток во 20:00 часот, а билетите се веќе пуштени во продажба.

The post МНТ со „Бели ноќи“ ќе учествува во одбележувањето на 80- годишнината на Битолскиот Народен театар appeared first on Република.

Премиера на претставата „Пикник на фронтот“ вечерва ќе се одржи во Драмскиот театар – Скопје, со почеток во 20 часот. Претставата е работена по текст на Фернандо Арабал, а режијата е на Андреј Цветановски. Сценографијата е на Сергеј Светозарев, костимограф е Раде Василев, а изборот на музиката го направи Димитар Андоновски.

Во претставата играат: Биљана Драгиќевиќ – Пројковска, Филип Трајковиќ, Дамјан Цветановски, Стефан Вујисиќ, Соња Стамболџиоска.

„Пикник на фронтот“ е претстава е за луѓе, поточно едни „лушпи“ од луѓе кои ја преживуваат војната и секој ден низ своите игри се обидуваат да избегаат од неа, но се подлабоко и подлабоко влегуваат во неа, вели режисерот Цветановски.

Војната е чудовиште кое голта се пред себе, земји, градови, населби, квартови, згради, фамилии, луѓе … И не застанува пред ништо. Од тој момент сите амбиции, желби, соништа стануваат далечни и нормалниот живот како и да не постоел, само потребата да се преживее. Оваа претстава е за такви луѓе, на кои им е смачено да живеат по правилата на преживување, туку сакаат да си играат со животот и да се обидат од војната да направат своја игра која ќе им биде терапија, додава Цветановски.

[caption id="attachment_715895" align="alignnone" width="600"] фото: Драмски театар[/caption]

Бидејќи нашата држава ја има честа да биде домаќин на Самитот на ОБСЕ на 29 ноември, државниците од нашиот „цивилизиран“ свет имаат шанса да присуствуваат на премиера на претставата. Би сакал да ги поканам и со тоа можеби ќе има „лушпа“ од човек помалку на нашата планета Земја, вели Цветановски.

Актерката Билјана Драгиќевиќ – Пројковска, која го игра ликот на госпоѓа Тепан, мајка на момче кое е во војна, се надева дека после претставата она што ќе прозвучи надвор од оваа сцена, ќе биде пораката за мир и благостојба.

Мислам дека одамна на проби не сме се смееле толку, а во исто време и не сме плачеле. Доколку тоа го доживее и публиката, ние ќе бидеме многу среќни и ќе имаме производ кој ќе се игра многу долго време, изјави Драгиќевиќ – Пројковска пред премиерата.

Актерот Дамјан Цветановски објасни дека неговиот лик и ликот на Стефан Вујисиќ се всушност војници кои се во војна но немаат мотив за истата. Како што кажа, двајцата се довлечкани со сила да се борат, а имаат детска наивност која проникнува низ најсериозните моменти.

Филип Трајковиќ потенцираше оти конечно игра улога на лик кој многу го поистоветува со она што се случува денес во светот.

Тој наоѓа начин да биде среќен во тешки и страшни моменти. Всушност, тоа е нешто што поголемиот дел од нас го живеат затоа што секој ден е борба за опстанок на некаков начин. Ако не почнеме да се смееме и радуваме па дури и во тешките моменти кои се случуваат во нас, немаме начин како да продолжиме понатаму, изјави Трајковиќ.

The post Претставата за „лушпи“ од луѓе „Пикник на фронтот“ на Андреј Цветановски вечерва премиерно во Драмски театар appeared first on Република.

Само со љубов беше направено ова што го наградивте. Татка, џам свиткавме! – рече синоќа Дамјан Цветановски, актерот на Драмски театар Скопје кој за ликот на Кристофер, во претставата „Чудна случка со кучето во ноќта“ ја доби наградата најдобар актер на штотуку завршниото 57. издание на Македонскиот тетарски фестивал (МТФ) „Војдан Чернодрински“ во Прилеп.

Радосни, емотивни и благодарни беа сите наградени театарски уметници кои дојдоа во Прилеп по своите признанија. Најбурни аплаузи и овации од публиката во салата доби Цветановски.

Цветановски им се заблагодари на фестивалот, на жири комисијата, на неговата матична куќа.

Им благодарам на целиот тим на Драмски театар што сакавме да направиме нешто значајно и мислам дека во некој дел од тоа успеавме. И благодарам на режисерката Зоја Бузалковска што ми ја даде оваа одговорност и имаше храброст да ми ја укаже оваа прилика и да не се плаши за тоа што ќе направиме заедно. Да се заблагодарам на мајка ми, брат ми и на крајот да му се заблагодарам на човекот кому ја посветувам оваа награда – Владе Цветановски – Каначката, човекот што ме вдахнови со оваа љубов што ја имам за театарот, само со љубов беше направено ова што го наградивте. Татка, џам свиткавме!, рече Цветановски.

За наградите одлучуваше меѓународното жири во состав на: Јанко Љумовиќ, претседател, Милош Латиновиќ и Мирослав Мики Радоњиќ, членови.

Наградата за најдобро остварување на фестивалот ја доби Народниот театар од Битола за „My Name is Medeja“ во режија на Себастијан Хорват. Наградата ја прими Иван Јерчиќ, актер и директор на театарот.

Ви благодарам за сите. Во Битола многу сакаме награди, се трудиме и работиме многу. Благодарам на жирито, кое беше составено од вистински театарски „тешкаши“ во вистинска смисла на зборот кое ја препозна идејата дека ние сакаме да работиме современ театар што ќе кореспондира со денешницата, ќе биде свеж, ќе поставува прашања – рече Јерчиќ.

За истата претстава, актерката Илина Чоревска ја доби наградата за најдобра женска улога за ликот на Медеја.

[caption id="attachment_652460" align="alignnone" width="1067"] Илина Чоревска: Оваа Медеја е млад човек во странска земја кој се соочува со денешни реални проблеми/Фото: МТФ „Војдан Чернодрински“[/caption]

Медеја го има само насловот и сите референци што ги носи текстот на Еврипид, но оваа Медеја е млад човек во странска земја кој се соочува со денешни реални проблеми и токму поради тоа е големината на оваа претстава. Среќна сум што ја добив наградата која доаѓа во мој тежок животен период - рече Чоревска.

Осум дена, многу изодени километри, многу нови пријателства, неколку ситни предизвици и полни срца љубов е билансов на годинешниов фестивал.

Се надевам дека ви беше на сите убаво и дека се почувствувавте добредојдени. Ќе ми простите за сите ненамерни грешки имајте ја предвид големата слика, а тоа е успешен фестивал. Се надевам дека ќе имате разбирање дека оваа работа ја учам и дека од срце сакам, навистина, Прилеп да е град театар! – рече Ана Стојаноска, уметнички директор на фестивалот „Војдан Чернодрински“ синоќа на доделувањето на наградите на 57. издание во Центарот за култура „Марко Цепенков“ во Прилеп.

[caption id="attachment_652461" align="alignnone" width="1067"] Ана Стојаноски: Од срце сакам, навистина, Прилеп да е град театар! /Фото: МТФ „Војдан Чернодрински“[/caption]

Во чест на наградените, Српското народно позозиште од Нови Сад ја изведе претставата „Последниот балкански вампир“ од Дејан Дуковски, во режија на Александар Поповски.

57. издание на фестивалот годинава понуди богата програма со претстави во официјална програма, проследивме пет претстави од независната продукција што игра домашен автор, дипломски претстави, многу разговори, дискусии за претставите, промоции на книги.

Покровители на 57. МТФ „Војдан Чернодрински“ беа: Министерството за култура и Општина Прилеп.

The post Само со љубов беше направено ова што го наградивте, рече Дамјан Цветановски, кој беше избран за најдобар актер на Фестивалот „Војдан Чернодрински“ appeared first on Република.

Илина Чоревска, за улогата на Медеја во претставата „My name id Medeja“ на Народен театар Битола и Дамјан Цветановски за улогата на Кристофер во „Чудна случка со кучето во ноќта“ на Драмски театар Скопје се добитници на наградите за најдобра главна женска и машка улога на 57. Македонски театарски фестивал (МТФ) „Војдан Чернодрински“ кој вечерва завршува во Прилеп.

Претставата на битолскиот театар „My name is Medeja“ е најдобра претстава на годинашниов Фестивал во Прилеп.  Оваа претстава освои вкупно пет награди меѓу кои и за најдобра режија, за режисерот Себастијан Хорват и за главна женска улога на Чоревска, потоа за рекламен материјал на претставата кој го изработи Сашо Илковски, за музика на Драго Ивануша и за уметничко остварување во целина.

Уметничкиот директор Љумовиќ истакна дека „My Name is Medeja“ и „Чудна случка со кучето во ноќта“ се издвојуваа по својата естетика и по истражувачкиот театар што во нив го има. Жирито се согласи дека македонскиот театар треба да продолжи да истражува, дека актерската игра била најдоброто во сите претстави. Тие порачаа театарските менаџери повеќе да се фокусираат на домашната драма.

Естетските и уметничките квалитети на претставата на Битолскиот театар, и ставот на режисерот Хорват кој влегува во проблемите на современоста се нешто импресивно кои ја означуваат мисијата на театарот денес. Денешниот театар ја промислува современоста преку стварноста. Очигледно има две претстави кои се издвојуваат. Тие претстави покажуваат високо постигнат уметнички резултат, ансамблите исклучително го изнесоа режисерскиот концепт – истакна Љумовиќ.

„Чудна случка со кучето во ноќта“ на Драмски театар, е наградена за кореографија и сценски движења (Симон Симоновски), потоа за костимографија (Елена Вангеловска и Раде Василев), за сценографија (Константин Трпеноски), а Емилија Мицевска ја доби наградата за женска епизодна улога за улогата на Џуди.

Наградата за современа сценска драматизација е доделена на Лидија Митоска – Ѓорѓиевска за драматизацијата на „Мистерија Буфо“ според Дарио Фо, во претставата „Мистерија буфо“ во изведба на театар „Војдан Чернодрински“ – Прилеп.

Награда за текст не беше доделена.

Наградата за млад актер „Трајко Чоревски“ ја доби Хакан Даци за улогата на Катуриан во претставата „Човек перница“, во изведба на Турски театар – Скопје, во копродукција со Машина продакшн и Пик продукција.

Матеа Јанковска ја доби наградата за млада актерка за улогата на Роња во претставата „Роња, ќерката на ограбувачот“, во изведба на Театар за деца и младинци – Скопје.

Наградата за машка епизодна улога „Димче Трајковски“ ја доби Дин Ибрахим за улогата на Микаил во претставата „Човек перница“ во изведба на Турски театар - Скопје, во копродукција со Машина продакшн и Пик продукција.

Годинашново жири што одлучуваше за наградите на фестивалот е во состав: Јанко Љумовиќ, Милош Латиновиќ и Мирослав Мики Радолиќ.

На сцената од Центарот за култура „Марко Цепенков“ вечер од 20 часот свечено ќе бидат доделени наградите, а во чест на наградените ќе биде изведена претставата „Последниот балкански вампир“ ,со која гостува Српско народно позориште од Нови Сад. Со ова ќе биде затворен годинашниов 57 МТФ „Војдан Чернодрински“.

The post Дамјан Цветановски и Илина Чоревска добитници на наградите за најдобри актери на МТФ „Војдан Чернодрински“ appeared first on Република.

Со претставата „Балконот“, Албанскиот театар од Скопје вечерва во 19.30 часот ќе гостува во Прилеп, на официјалната програма на 57. МТФ „Војдан Чернодрински“. Терминот од 22 часот на шестиот ден на фестивалот е резервиран за Театар Комедија од Скопје, кој ќе ја изведе „Женска гардероба“ на сцената на Театарот „Војдан Чернодрински“.

И денеска во 10 часот во киното „Мис Стон“, во рамките на програмата „Чернодрински за деца“, поддржана од Фондацијата за образовни и културни иницијативи „Чекор по чекор“ во соработка со Театарскиот фестивал за деца „Силјан Штркот“, со свое видување на драмата „Вејка на ветрот“ ќе се претстават учениците од СОУ „Ѓорче Петров“ од Прилеп – Вања Младеновски, Теодора Велкоска, Бојана Најдоска и Исидора Николоска, под менторство на наставничката Билјана Тинтоска и асистентот Филип Стојаноски.

На пладне следуваат вообичаените разговори на тркалезната маса овој пат со екипите на претставите „Циркус Пирандело“ од Струмица и на турската претстава „Човек перница“.

[caption id="attachment_651117" align="alignnone" width="2560"] Театар Комедија од Скопје ќе ја изведе „Женска гардероба“[/caption]

„Македонскиот театар низ визурата на меѓународната јавност“ беше темата на која вчера се дискутираше на меѓународната конференција што ја организираше фестивалот. Ова се први чекори за да развиеме меѓународна програма на фестивалот, рече уметничкиот директор на фестивалот, Ана Стојаноска.

Сакаме да се обидеме, не да споредиме, туку да видиме каков е македонскиот театар во очите на луѓето што доаѓаат од страна да го гледаат. Убаво е да се види да кажат како функционираме, дали можеме да зборуваме за еден тип на естетика. Ова е само вовед во една поголема програма што ќе следува во наредните години. Ги поставуваме прашањата: Дали можеме за кој било театар да поставиме естетска категоризација? Дали постои препознавање каква е претставата, македонска или од друго поднебје? Или најбитна е естетиката – посочи Стојаноска.

Според Мирослав Мики Радоњиќ, директор на „Стериино позорје“ од Нови Сад и член на жирито на фестивалот, „театарот не може да се гледа изолирано од поднебјето. Но, многу ми е драго што македонскиот театар е присутен во регионот. присутен е во Србија, ги имаме македонските режисери и автори.

Она што се театарски теми и естетика на овие македонски куќи, се случува на поширокиот простор во регионот. Македонскиот театар е на добар пат не само да го сочува оној ореол кој го имаше од порано како еден од значајните театри на бившите ЈУ-простори, туку и да го подобри во многу сегменти. Само, жал ми е, што нема претстави на националните театри од македонски автори – вели Радоњиќ.

За Милош Латиновиќ, директор на „Битеф“ и член на жирито, не треба да има драстични разлики и театарот не може да се ограничи само на одреден простор.

Театарот не може просторно да се ограничи. Ја има таа мисија спецификата од одреден простор да ја пренесува општо. Тоа е добро. театарот е место на последното единство. Македонските автори се често присутни на сцените на српските театри и тоа за македонската драматургија е значајно. Секако, постои таа интеракција овде да се играат српските и автори од други земји, и, поради тоа, мислам дека таа симбиоза, соработка со српското театарско милје, е добра и што се користи за презентација на македонската уметност и во Европа, а македонската продукција има потенцијал.

Татјана Дешко, театарска уметница од Русија и коосновач на „АртАктУм“, го пофали фестивалот, особено за неговата атмосфера.

Мило ми е што во Прилеп театарската атмосфера ја чувствуваат сите. И ние, и целиот град. Кога си на претстава како да влегуваш дома. Тоа е силен и среќен впечаток – истакна таа.

Претседателот на жирито, Јанко Љумовиќ, професор на ФДУ во Цетиње, Црна Гора навлезе подлабоко во концептот на националните театри, истакнувајќи дека секоја земја има некој свој национален концепт, а начинот како ќе допре до другите, надвор од земјата, тоа е белег на големите достигнувања во театарската уметност.

Битно е дали фестивалот е платформа за соработка или само за национална верификација. Разлики има во македонскиот, во словенечкиот, во театарот во Црна Гора. Инсистирам на разликите, а тие отвораат можност за развој, размена, компарирање. За мене битно е да им се обрне внимание на специфичностите – истакна тој.

Режисерот Иван Поповски, кој е гостин на фестивалот истакна дека за подобар театар треба да се работи со младите, како што тоа го прави фестивалот.

Многу е значајна едукацијата на младите да одат во театар, да се создава љубовта спрема театарот. А тоа фестивалот почна да го прави – рече тој.

За режисерката Софија Ристевска, ваквите средби се исклучително важни за македонскиот театар и само преку интернационални средби, се отвораат националните театарски средини.
Вчера се разговараше и за претставата „Роња, ќерката на ограбувачот“, на Театарот за деца и младинци.

Полетна, енергична, креативна… вака беше оценета претставата на Театарот за деца и младинци, која ја одушеви публиката и критиката во Прилеп. Режисерот- гостин од Чешка имал јасен концепт уште пред да дојде во Скопје и затоа процесот на работа течел многу едноставно.

Кога режисерот има цел концепт, многу е полесно да се обликува претставата. Сценографијата (дрвените столчиња кои значеа сѐ) беше уникатна – рече актерката Катерина Илиевска-Силјановска и директорка на Театарот.

Идејата на режисерот беше магијата да се создава на сцената. Наше беше како од столчињата да создаваме сцена, сподели актерката Матеа Јанковска, што ја толкува насловната улога.

Режисерот Јакуб Максимов е млад, ултракреативен и ги скрши правилата за тоа како се игра куклена претстава, истакна нејзиниот колега Никола Наковски.

– Само првата проба беше „читачка“. На втората, веднаш бевме на сцената. Имавме готови кукли. Немаше правила, туку многу креативен начин. Еден нов правец во правење куклена претстава – рече Наковски.

За Ангела Димитрова било посебно провокативно што истражувале и што сите движења ги работеле на лице место.

Заеднички беше заклучокот на присутните на тркалезната маса дека претставата „Роња, ќерката на ограбувачот“ постави нови стандарди, не само за Театарот за деца, но и за сите други театри во земјава.

На фестивалот вчера се одржа и тркалезна маса со екипата на „Чудна случка со кучето во ноќта“ на Драмски.

Задржувајќи го концептот радоста на играта и пркосот на креацијата, на прашањето дали режисерката Зоја Бузалковска работела според франшиза за претставата, таа објасни дека морала да изгледа најмалку стотина клипови, музички и филмски и е среќна што не ја работеле претставата според строго пропишани правила.

Ова е претстава во која секој го погледнува своето преку Кристофер, со специфики, форми и бои, да останеме свои, но да бидеме Кристофер. Пробите ги започнавме пред ковид пандемијата. Создадов тим што ја прифати претставата од многу аспекти. Игра цел тим за еден свет и секојдневно се надминуваа лимитите. Има филмски јазик, брзи промени на сцена, но при тоа има и удобност – рече Бузалковска.

Специфичниот лик во претставата, кој е присутен цело време на сцената, го игра Дамјан Цветановски, кој го исчитал текстот и романот и откако ги разбрал се поистоветил со ликот.

[caption id="attachment_651118" align="alignnone" width="1067"] Дамјан Цветановски/Фото: МТФ Војдан Чернодрински[/caption]

Непресудно е тоа што текстот во себе содржеше низа скали… Во романот има доста правила како се разбира и како функционира Кристофер и откако ги разбрав, се состоеше да се разбират правилата… Радоста дојде попатно. Најважното за претставата е дека е преземена од тоа дете, на кое што му е потребно се тука… – рече Дамјан.

Според драматургот Александра Бошковска, во претставата актерите создаваат повеќе ликови, но сите со поддршка на Кристофер.

Процесот се случуваше спонтано, пробите беа со маски. Од многу комплицирани елементи, процесот можам да речам дека беше спокоен, прецизен и отворен – рече Бошковска.

The post „Балконот“ на Албански театар и „Женска гардероба“ на Театар Комедија вечерва на „Војдан Чернодрински“ appeared first on Република.

Вечерва, на 18 март, во 20 часот, на малата сцената на Драмски театар Скопје премиерно ќе биде изведена преставата „Емигранти“ на славниот полски драматург и сатиричар Славомир Мрожек, а во режија на Зоја Бузалковска. Во дуодрамата играат актерите Дамјан Цветановски и Григор Јовановски.

„Емигранти“ премиерно во Македонија била изведена на 20 март 1992 година, во подрумскиот дел на поранешниот Македонски народен театар (МНТ), сега Национална опера и балет (НОБ). Режисер на претставата бил Владо Цветановски, а играле тогаш младите и невработени актери Сенко Велинов и Ѓорѓи Јолевски. И тогаш, оваа претстава почнала на независна сцена, па била префрлена на сцената на Драмски театар каде што се играла три години.

„Емигранти“ на Бузалковска премиерно била прикажана на 29 декември 2022 година во круг на пријатели. Бузалковска е благодарна на КСП „Јадро“ иницијален носител на проектот и место каде што првпат била прикажана дуодрамата и до Младински културен центар (МКЦ) кој овозможил континуитет на развој и проби на патот до Драмски театар.

Според Бузалковска, големината на автор каков што е Мрожек е дека на многу тешки, сериозни теми, тој зборува на еден многу духовит, приемчив јазик.

Во суштина ова е претстава која отвора многу тешки теми, но на многу лесен, забавен начин. Можеби најблиску е до трагикомедија, во смисла ако се изнасмеете, во следниот момент ќе добиете по муцка. И ако се расплачете, во следниот момент некој ќе ве освести и ќе ви каже не е сè така лошо и ќе почнете да смеете. Вистинскиот клуч е да се зборува за овие теми, да не се заглавиме во некаков ламент, каде што плачеме над својата судбина, над судбината на ликовите, туку да се обидеме да раскажеме нешто што секој да може да се пронајде, а малку и да се и се насмееме на судбината на овие ликови, а можеби и на нашата сопствена, вели Бузалковска.

Бузалковска во проектот влегла многу случајно. На една проба на преставата „Чудна случка со кучето во ноќта“ Дамјан Цветановски ѝ понудил да работи со него и Григор Јовановски на „Емигранти“.

Многу се израдував, бидејќи се работи за Мрожек, за „Емигранти“, за мене беше чест. Ние ја гледавме на студии, во 1995 година, а јас првпат ја гледав во 1992 година, во дискотеката МНТ. На час по режија потоа ги имавме како гости Јолевски и Велинов, кои раскажуваа како ги правеле улогите, како работеле, како двајца актери со тотално различен сензибилитет. Кога Дамјан кажа дека сакаат со Григор да ја работат, за мене беше голема радост. Текстот е актуелен бидејќи живееме во време во кое секој од нас, барем трипати помислил дека и тој треба да стане емигрант, да фати магла. Но, од некоја причина уште сме тука и зборуваме на прес-конференција, рече Бузалквоска.

Актерот Дамјан Цветановски е син на сега веќе починатиот режисер и професор на Факултетот за драмски уметности (ФДУ) Владо Цветановски и вели дека никогаш не бил толку возбуден за некоја престава како што е сега.

Отсекогаш ‘висела’ во мојата глава таа дуодрама, бидејќи сум слушал за нејзиниот успех, сум ја читал, некако во животот ми се појавувала постојано. Најважно од сè беше потребата јас и Григор да соработуваме во некоја драма, ама имавме потреба од режисер кој ни ги познава сензибилитетите, а Зоја Бузалковска беше единствениот режисер со кој и двајцата сакавме да работиме. Сигурно има значење дека тоа е престава која ја работел татко ми. Се надевам дека ќе сме блиску до таа суштина, бидејќи таа била успешна престава. Не се споредуваме, ова е наша престава и е посебна, рече Цветановски.

Григор Јовановски вели дека и тој бил емигрант во обид во еден момент и дека една случајна средба со Дамјан го натерала да се врати во Македонија.

Живеев надвор од Македонија и кога поради некои обврски се вратив на една недела, се сретнав со Дамјан. Ми рече: Што правиш? Дојди си, ќе си работиме престава! И Зоја ми кажа нешто слично. ‘Григор, штета би било луѓето што треба да се бават со оваа професија да не се занимаваат со неа’. Темата која ја работиме, за жал е многу блиску до нашето општество. Секојденвно сведочиме за млади луѓе кои си заминуваат од државата. Некои од финансиски, некои од политички причини, некои заминуваат за да добијат подобро образование. Сето тоа ни е премногу блиско. За жал, Македонија станува држава на старци и некомпетени луѓе, но нам ни останува да се бориме, да ја менуваме средината на подобро. Ова е нашиот начин, ова е она што ние знаеме да го работиме, рече Јовановски.

Сценскиот дизајн за претставата е на Мартин Манев. Продукцијата, како и дизајнот на плакатот и програмата се на Павле Игновски.

The post Премиера на дуодрмата „Емигранти“ вечерва во Драмски театар appeared first on Република.

В сабота, на 18 март, во 20 часот, на малата сцената на Драмски театар Скопје премиерно ќе биде изведена преставата „Емигранти“ на славниот полски драматург и сатиричар Славомир Мрожек, а во режија на Зоја Бузалковска. Во претставата играат актерите Дамјан Цветановски и Григор Јовановски.

Дуодрамата „Емигранти“ премиерно во Македонија била изведена на 20 март 1992 година, во подрумскиот дел на поранешниот Македонски народен театар (МНТ), сега Национална опера и балет (НОБ). Режисер на претставата бил Владо Цветановски, а играле тогаш младите и невработени актери Сенко Велинов и Ѓорѓи Јолевски. И тогаш, оваа претстава почнала на независна сцена, па била префрлена на сцената на Драмски театар каде што се играла три години.

„Емигранти“ на Бузалковска премиерно била прикажана на 29 декември 2022 година во круг на пријатели. Бузалковска искажа благодарност до КСП „Јадро“ иницијален носител на проектот и место каде што првпат била прикажана дуодрамата и до Младински културен центар (МКЦ) кој овозможил континуитет на развој и проби на патот до Драмски театар.

Драго ми е што ова мое претставување како в.д. директорка на Драмски театар е на прес-конфернцијата по повод претставата „Емиграни“. Бев дел од уметничкиот совет на Драмски и веќе ја гледав преставата и се радувам што ќе се најде на нашиот репертоар. Ова е независен проект за кој било аплицирано во 2022 година, во продукција на „Јадро“. Ние го преземаме бидејќи такви се околносите, нема простор за независната сцена кај нас. Сакаме да биде дел од нашиот репертоар, нам ни преставува голема чест и задоволство, рече на денешната прес-конференција новата в.д. директорка на Драмски театар Маја Вељковиќ - Пановска.

Режисерката Бузалковска, кажа дека во проектот влегла многу случајно. На една проба на преставата „Чудна случка со кучето во ноќта“ Дамјан Цветановски ѝ понудил да работи со него и Григор Јовановски на „Емигранти“.

Многу се израдував, бидејќи се работи за Мрожек, за „Емигранти“, за мене беше чест. Ние ја гледавме на студии, во 1995 година, а јас првпат ја гледав во 1992 година, во дискотеката МНТ. На час по режија потоа ги имавме како гости Јолевски и Велинов, кои раскажуваа како ги правеле улогите, како работеле, како двајца актери со тотално различен сензибилитет. Кога Дамјан кажа дека сакаат со Григор да ја работат, за мене беше голема радост. Текстот е актуелен бидејќи живееме во време во кое секој од нас, барем трипати помислил дека и тој треба да стане емигрант, да фати магла. Но, од некоја причина уште сме тука и зборуваме на прес-конференција. Да работиш дуодрама е еден предизвик, бидејќи нема многу керефеки, нема егизбиции, бегање, рече Бузалквоска.

Режисерката објасни дека големината на автор каков што е Мрожек е дека на многу тешки, сериозни теми, тој зборува на еден многу духовит, приемчив јазик.

Во суштина ова е претстава која отвора многу тешки теми, но на многу лесен, забавен начин. Можеби најблиску е до трагикомедија, во смисла ако се изнасмеете, во следниот момент ќе добиете по муцка. И ако се расплачете, во следниот момент некој ќе ве освести и ќе ви каже не е сè така лошо и ќе почнете да смеете. Вистинскиот клуч е да се зборува за овие теми, да не се заглавиме во некаков ламент, каде што плачеме над својата судбина, над судбината на ликовите, туку да се обидеме да раскажеме нешто што секој да може да се пронајде, а малку и да се и се насмееме на судбината на овие ликови, а можеби и на нашата сопствена, кажа Бузалковска.

Режисерката кажа дека претставата добила буџет од скромни 147 илјади денари, а во реализацијата биле вклучени петмина. Од нив, само двајца се вработени.

Сакав тогашната комисија да ја викнам да дојде на час кај мене и да им предава на студентите по театарска режија како се работи претстава, макар и независна продукција за 2.200 ерва. Мене тоа баш и не ми е најјасно, рече Бузалковска.

Актерот Дамјан Цветановски е син на сега веќе починатиот режисер Владо Цветановски и рече дека никогаш не бил толку возбуден за некоја престава како што е сега.

Отсекогаш 'висела' во мојата глава таа дуодрама, бидејќи сум слушал за нејзиниот успех, сум ја читал, некако во животот ми се појавувала постојано. Најважно од сè беше потребата јас и Григор да соработуваме во некоја драма, ама имавме потреба од режисер кој ни ги познава сензибилитетите, а Зоја Бузалковска беше единствениот режисер со кој и двајцата сакавме да работиме. Сигурно има значење дека тоа е престава која ја работел татко ми. Се надевам дека ќе сме блиску до таа суштина, бидејќи таа била успешна престава. Не се споредуваме, ова е наша престава и е посебна, рече Цветановски.

Тој се надева дека преставата ќе има долг живот, дека ќе ја играат барем три години колку што ја играле нивните колеги и дека ќе има публика.

Ова е првпат да соработуваме со Григор Јовановски заедно. Секогаш кога сме работеле на некои проекти, не сме имале заеднички сцени, па оттаму многу се радувам. Имам чувство дека се надополнувме многу, во креативна смисла и лесно ни оди работата. Се надевам дека не е последен ваков проект, рече Цветановски.

Григор Јовановски кажа дека и тој бил емигрант во обид во еден момент и дека една случајна средба со Дамјан го натерала да се врати во Македонија.

Живеев надвор од Македонија и кога поради некои обврски се вратив на една недела, се сретнав со Дамјан. Ми рече: Што правиш? Дојди си, ќе си работиме престава! И Зоја ми кажа нешто слично. 'Григор, штета би било луѓето што треба да се бават со оваа професија да не се занимаваат со неа'. Темата која ја работиме, за жал е многу блиску до нашето општество. Секојденвно сведочиме за млади луѓе кои си заминуваат од државата. Некои од финансиски, некои од политички причини, некои заминуваат за да добијат подобро образование. Сето тоа ни е премногу блиско. За жал, Македонија станува држава на старци и некомпетени луѓе, но нам ни останува да се бориме, да ја менуваме средината на подобро. Ова е нашиот начин, ова е она што ние знаеме да го работиме, рече Јовановски.

Сценографијата не им беше потребна ниту на режисерката, ниту на актерите. Затоа што и во првата проба која јас ја гледав, каде што тие имаа нешто ставено колку да одбележува простор, тие беа добри. Проектот одекнуваше со суштина уште од почеткот, вели Мартин Манев кој го работеше сценскиот дизајн и сценографија на „Емигранти“.

Сценографијата е само тука да кога ќе дојде публиката да не ѝ падне жал па да помислат: 'Леле види ги децава, нели им е ладно, леле ќе се исечат на тоа'. Публиката да може да ужива во преставата, во дејството на приказната без да има моменти што ќе ја изведат од магијата на театарот, вели Манев.

Пикнати во една импровизирана соба во сутеренот на една зграда во голем европски град, двајцата емигранти АА, интелектуалец со политичка предисторија, и ХХ, простодушен човек од село, физички работник, се сокриле од светот, заринкани во сопствените стравови, комплекси, наталожени сеќавања, проекции за самите себеси и претпоставки за себе како туѓи проекции, очекувања што не смеат да ги изневерат.

Во претставата се анализираат два аспекта од животот на ликовите: емигранти во туѓина и емигранти во својата сопствена земја.

Во целина претставата „Емигранти“ е пресек на едно општество во распад, општество на изгубени души. Сценскиот дизајн за претставата е на Мартин Манев. Продукцијата, како и дизајнот на плакатот и програмата се на Павле Игновски.

The post Живееме во време во кое секој од нас, барем трипати помислил дека треба да стане емигрант, да фати магла, вели режисерката на „Емигранти“ Зоја Бузалковска appeared first on Република.

Претставата „Сите сме птици“ е приказна за една битка помеѓу идентитетот на групата и искрената потреба за индивидуалност. Ова е претстава за меѓуетничка толеранција и недостатокот на истата, вели актерот Дамјан Цветановски (28) кој ја толкува главната улога во „Сите сме птици“ чија премиера е закажана за в сабота, 17 декември (20 часот), на големата сцена на Македонскиот народен театар (МНТ).

Автор на текстот е либанско-канадскиот автор Важди Муавад, а режијата е на реномираниот Слободан Унковски, кој по пауза од девет години повторно режира во Националниот театар.

[caption id="attachment_586472" align="alignnone" width="2000"] Дамјан Цветановски и Сара Климовска[/caption]

Ова е претстава за етикетите што нè одредуваат кои сме и што сме уште пред да ја добиеме потребата за нешто ново и поинакво, вели Цветановски, кој го толкува ликот на Еитан.

Во драмата, додека во светот се случува израелско-палестинскиот конфликт и нападите, едно семејство е во теснец и е принудено да се соочи со сето она што го знаат за својот идентитет. Поради терористичкиот напад во Ерусалим младиот израелско-германски генетски истражувач Еитан паѓа во кома, додека неговата девојка Вахида (Американка со арапско потекло) е оставена да ја открие неговата семејна тајна…

Ликот на Еитан е младо момче од еврејска фамилија кој го посветува животот на изучување и истражување на генетиката. Момче кое сè во својот живот перцепира низ својата научна леќа, вистината за него е секогаш практична и аргументирана со факти. Но кога птиците на случајноста ќе го втурнат во еден поинаков свет, исполнет со магија, религија и љубов, тој мора да научи да го гледа животот на еден нов, поинаков начин, вели Цветановски.

[caption id="attachment_586474" align="alignnone" width="980"] Звездана Ангеловска, Емил Рубен, Дамјан Цветановски, Никола Ристановски и Николина Кујача во „Сите сме птици“[/caption]

Како завршува приказната и што има на тој пат?

Не би било фер да кажам како завршува таа приказна, но можам да кажам дека тој пат е исполнет со многу јаки ставови и чувства, неизбежно испреплетен со драмите и животните приказни на сите членови од фамилијата на Еитан, објаснува Цветановски.

Тој е дел од ансбамлот на Драмски театар, а во МНТ гостува по четврти пат, по „Разговор во четири очи“, „Галеб“ и „Еден месец на село“.

Овој пат радоста е поголема, бидејќи улогата е насловна, но и притисокот и одговорноста сразмерно се поголеми. Се надевам на успех и задоволна публика, вели Цветановски.

Го прашавме Цветановски дали секоја генерација го става товарот на следната и додава по уште еден камен за да биде потешко?

[caption id="attachment_586473" align="alignnone" width="700"] Сè што досега ми се случило во кариерата го чувствувам како последица на претходниот проект, вели Цветановски[/caption]

Мој личен став е дека секоја следна генерација има обврска да препознае што од тоа што го правела претходната генерација е вредно за чување и негување. Исто така, нивна обврска е да препознаат што е веќе старо и непотребно во денешницата и полека да се ослободуваат од работите кои нè држат во место или во полош случај, не уназадуваат, вели Цветановски.

Младиот и надежен актер во досегашната кариера, меѓудругото има работено со Нина Николиќ („Галеб“), со Паоло Маџели („Еден месец на село“), со Доналд Ворен Мофет („Несоодветно за на работа“), со Зоја Бузалковска („Чудна случка со кучето во ноќта“).

Сè што досега ми се случило во кариерата го чувствувам како последица на претходниот проект. Имам чувство дека ако продолжам да имам љубов и волја за оваа работа, причински-последично ќе се нижат нови и нови проекти. За сега тоа е сè што сакам од мојата кариера. Можеби, еден ден ќе сакам малку да забавам со темпото кое моментално го држам, но засега таа желба се нема појавено. Би сакал малку повеќе работа на филм, тоа е еден простор кој сè уште го немам доволно истражено и освоено, вели Цветановски.

Цветановски е дел и од импрув групата НАСТАП.

Драмски е мојата матична куќа, местото каде што можам да го развивам мојот актерски израз без да го чуствувам стравот дека тој проект ми е последен. Тоа ми носи едно чувство на сигурност кое е опасно исто колку што е убаво. Не смеам да се „улежам" во сопствената удобност. Импров групата НАСТАП е мојата фамилија, тоа е еден склоп на прекрасни луѓе и актери со кои сум втурнат да го истражувам помалку и страшниот простор наречен импровизирање пред публика. Тоа е една исклучително храбра група на актери и ми е чест да ја делам сцената со секој од нив. Иднината ќе донесе тоа што ќе донесе, јас имам контрола колку што можам, другото е на птиците на случајноста..., завшрува Цветановски.

[caption id="attachment_586475" align="alignnone" width="2000"] Цветановски: Иднината ќе донесе тоа што ќе донесе, јас имам контрола колку што можам, другото е на птиците на случајноста...,[/caption]

Освен Цветановски, во претставата уште играат и Сара Климоска, Тина Трпкоска, Звездана Ангеловска, Николина Кујача, Емил Рубен, Никола Ристановски, Петре Арсовски, Сашка Димитровска и Драгана Костадиновска.

Текстот од француски на македонски јазик го преведе Калиопа Петрушевска, а драматург е Јелена Мијовиќ. Сценографијата на претставата е на Бранко Хојник, костимограф е Роза Трајческа-Ристовска и композитор е Ирена Поповиќ-Драговиќ.

Следните изведби се закажани на 20 и 21 декември, како и на 30 и 31 јануари со почеток во 20 часот.

Разговараше: Александра М. Бундалевска

фото: Кире Галевски

The post „Сите сме птици“ е претстава за етикетите што нè одредуваат кои сме уште пред да ја добиеме потребата за нешто ново и поинакво appeared first on Република.