Претседателот на Владата на Република Македонија, Христијан Мицкоски денеска одговарајќи на новинарско прашање за тоа кои се условите што треба да ги исполнуваат компаниите за банкарски кредити за стопанството обезбедени од страна на Владата и како ќе се врши исплатата, изјави:

Ја поминавме на владина седница одлука, во вторникот. Со тоа практично го овластивме Министерството за финансии да ги префрли средствата на сметка на Македонската банка за поддршка на развојот, а таа потоа да комуницира со комерцијалните банки. Таа комуникација очекувам веќе да се случи во текот на следната недела и официјално да започне овој проект. Секоја компанија ќе може да аплицира до 10 милиони евра, тоа е еден од условите. Вториот услов е да има 20 проценти сопствено учество, најмалку, минимум. Опфатени се сите оние проекти коишто ќе значат набавка, монтажа на основни средства за работа, софтвер и така натаму, производни капацитети од обновлива енергија коишто ќе произведуваат енергија од обновливи извори на енергија.

Понатаму, исто така се опфатени сите оние компании коишто сакааат да инвестираат во административен простор, во магацински простор и така натаму, бидејќи еден производен погон вие мора градежно да го затворите, мора тоа да го изградите. Така што очекувам најмалку 300 милиони евра инвестициски циклус. И заедно со оние 500 милиони евра коишто ги реалоцираме кон општините, ќе дојдеме до вкупна бројка од 800 милиони евра или тоа е 5 проценти од Бруто-домашниот производ, ако го проектираме на 16 милијарди евра, изјави претседателот на Владата, Мицкоски.

The post Мицкоски: Утврдени се условите за унгарскиот кредит, очекувам 800 милиони евра инвестициски циклус, тоа е 5 проценти од Бруто-домашниот производ appeared first on Република.

Постигнат е договор со банките и средствата од унгарскиот кредит ќе го придвижат стопанството, информира портпаролката на Владата, Марија Митева.

На седница на Влада се донесе заклучок во врска со предлогот на Министерството за финансии за условите за кредитната линија од унгарскиот кредит, а во однос на користење на средствата од кредитната линија за финансирање на инвестиции и развој на приватни трговски друштва.

Владата го задолжи Министерството за финансии во соработка со Развојната банка да преземат активности околу операционализација на средствата од кредитната линија под следните услови: минимален износ по корисник до 10 милиони евра, рок на отплата од страна на крајниот корисник до 15 години со вклучен грејс-период до 3 години и квартална отплата по завршување на грејс-периодот. Фиксна каматна стапка од 1,95% без надомест за одобрување, сопствено учество на крајниот корисник од минимум 20% од вкупната вредност на инвестицијата, посочи Митева.

Дополнително, средствата од кредитната линија за финансирање на инвестициите и развојот на приватните трговски друштва, ќе бидат наменети за финансирање на дејност производство и истите ќе можат да се користат за следните намени: инвестиции во опрема, недвижности, погони, фабрики, деловни објекти за сопствена употреба, транспортни средства поврзани со производствениот процес, обновливи извори на енергија наменети за производство на енергија и нематеријални средства како што се инвестиции во развојот и софтвери.

Исплатата ќе биде извршена врз основа на доставени фактури од страна на крајниот корисник со цел обезбедување на соодветна контрола на искористувањето на средствата. Имајќи предвид дека БДП е проектиран на 16 милијарди, станува збор за 5% од БДП, средства кои што очекуваме да бидат инвестирани оваа и следната година. Тоа е алатка со која што ќе се бориме против евентуалната економска криза и со која ќе ја придвижиме економијата во целост, посочи Митева.

The post Митева: Владата и банките постигнаа договор: Средствата од унгарскиот кредит ќе го придвижат стопанството appeared first on Република.

Министерството за финансии имаше состаноци со секоја банка поединечно и денеска тие ќе имаат завршен состанок да ги додефинираат работите, за парите од унгарскиот заем, изјави министерката за финансии Гордана Димитриеска Кочоска, појаснувајќи дека се чека конечен одговор од банките за каматата што ќе биде понизок од 3,25 проценти, додека рокот останува и оти голем дел од банките кажале дека нема проблем за давање до три години грејс период и до 15 години отплата.

Во однос на каматната стапка, секоја од нив имаше свои предлози. Ги замолив денеска да се договорат и дадат конечен предлог што ќе биде понизок од 3,25 проценти, изјави Кочоска, изјави Димитриеска Кочоска, одговарајќи на новинарски прашања по отворањето на настанот „Фискалната политика на крстопат: Патот кон стабилност и одржливи јавни финансии“, во организација на Фискалниот Совет на Република Македонија и Finance Think.

Прашана колку точно ќе платат компаниите кон банките, Кочоска, повтори дека тоа ќе го кажат банките кога конечно ќе ги пласираат средствата.

Да оставиме денеска да се договорат, затоа што ви кажувам имаше банки кои што предлагаа одреден ранг. Јас сега што и да кажам е несериозно, изјави Кочоска.

Секоја компанија, посочи Кочоска, ќе може да отиде кај банка каде што сака и ако и биде одобрено, Развојната банка потоа ќе трансферира пари до таа одредена банка.

Кочоска, исто така, нагласи дека немале проблем со банките, односно дека проблем бил начинот на кој ќе се дефинира рокот и ништо повеќе од тоа.

The post Димитриеска-Кочоска: Денеска завршен состанок на банките за парите од унгарскиот заем appeared first on Република.

Владата и банките продолжуваат со преговорите околу условите за пласманот на унгарскиот заем за македонските компании. Начелно постои договор околу роковите за исплата, но не и околу каматата што ќе треба да се исплаќа, за која од двете страни има волја за доближување на ставовите.

Премиерот Христијан Мицкоски вчера по средбата со Македонската банкарска асоцијација, на која требаше да се прецизираат условите под кои бизнис секторот ќе може да ги користи 250-те милиони евра од унгарскиот заем, во однос на каматата, рече дека уште ќе се преговара.

- Во делот на каматата ќе се преговара уште оваа недела и очекувам дека до крајот на следата недела, во втората половина веќе би имале некаков став поврзан со тоа прашање и на тој начин би го заокружиле сето ова за конечно да почнеме сето ова да го аплицираме и да се пренесе на стопанството. Во моментов се доближуваат ставовите. Не би зборувал сега за проценти, би зборувал повеќе за изразена волја од двете страни за доближување на ставовите, рече Мицкоски.

Целта, е како што рече, каматата што ќе ја понудат банките да биде што е можно пониска, за да може стопанството да ги добие парите по пониска камата.

- Можеби за некоја година би издале еврообврзница со која предвреме би го вратиле овој кредит, бидејќи знаеме дека немаме таму каматна стапка. Може ќе се одлучиме и за други механизми, во зависност од интересот на државата. Целта е каматата што ќе ја понудат банките да биде што е можно пониска, за да може стопанството да добие пониска камата. Реално има трошоци што ги имаат банките, но да видиме што може од тие трошоци да се намали, зависи тука и од политиките на централната банка. Затоа велам, да не зборуваме се уште за проценти, да ги доближиме ставовите, и тогаш официјално ќе излеземе со позиција, рече Мицкоски.

Според него, банките изразиле желба и подготвеност да бидат дел од овој процес, а во однос на рочноста заземен е заеднички став тоа да биде до три години грејс период и до 15 години рок на отплата.

- Во делот на рочноста земавме заеднички став дека во зависност од барањата на клиентите ќе ја користиме формулацијата - до три години грејс период и до 15 години рок на отплата, бидејќи членките кажаа дека имаат одделни клиенти кои сакаат можеби и пократок рок итн. Затоа велиме до три години и до 15 години рок на отплата, рече Мицкоски.

За премиерот Мицкоски, важно е преговорите со банките да завршат успешно за конечно компаниите да ги добијат парите наменети за нив. Со унгарскиот заем, смета тој, ќе и се помогне на македонската економија со оглед на информациите дека автомобилската индустрија запаѓа во сериозна криза, а голем број компании во земјава произведуваат за автомобилската индустрија.

- За волја на вистината лично разговарам со некои од нив, велат дека немаат намалување на нарачките, досега нема таква најава дека ќе има намалување на нарачките, што значи дека останува истиот волумен, истите парчиња кои што од претходно се нарачани. Но ако има намалување на побарувачката единствен начин да се борите, а да ја одржите економијата е со инвестиции. Ние преку овој кредит со минимум 20 проценти сопствено учество ќе обезбедиме бран од 300 милиони инвестиции. Кога на тоа ќе се додадат капиталните инвестиции што ги прави Владата во вредност од околу половина милијарда евра доаѓаме до отприлика 800 милиони евра инвестиоциски бран кој што треба да резултира со околу 4-5 проценти од нашиот БДП. Само така можеме да се одбраниме од овој предизвик, изјави Мицкоски во саботата.

Претседателот на Стопанската комора Бранко Азески очекува дека ќе се најде решение во интерес на бизнисот. Aпелира тоа да оди во пакет со прашањето за капитализацијата на Македонската банка за поддршка на развојот затоа што таква институција е потребна за бизнисот. Во неговата најнова колумна, Азески, побара парите веднаш да бидат ставени во функција со што, според него, власта ќе и покаже на јавноста и на меѓународната заедница дека покрај способноста за договор, има и способност за поддршка на бизнисот.

-Намерата на премиерот да помогне на бизнисот е чесна како и настојувањата на банкарите да го одбранат своето. Но, чесно е барањето на бизнисот, имплементација одма. Тоа ќе овозможи заедно со другите инвестициони активности што ги најавува Владата на РСМ и оние што ги планираат компаниите ,да внесеме доза на оптимизам дека работите одат кон посакуваната цел, а тоа подразбира раст на економијата поголем од 1.8% што беше просек во изминатиот период, пишува Азески во својата колумна.

Потпретседателот на Коморскиот инвестициски форум (КИФ) и претседател на Стопанската комора на Македонија, Бранко Азески, денеска и утре ќе престојува во работна посета на Бугарија.

Унгарскиот заем од половина милијарда евра го договорија премиерот Мицкоски и унгарскиот премиер Виктор Орбан за време на Самитот на НАТО во Вашингтон. Законот за унгарскиот заем беше донесен во Собранието на 17 септември, а на 8 октомври во Будимпешта министерката за финансии го потпиша договорот.

Условите под кои е земен кредитот, како што информираше неколкупати досега премиерот, се поволни - 3,25 проценти со три години грејс период и 12 години рок на отплата. Половина од парите се наменети за општините за реализација на капитални проекти, а половина за бизнис секторот.

The post Владата и банките продолжуваат со преговорите околу унгарскиот заем appeared first on Република.

Премиерот Христијан Мицкоски посочи дека не е сигурен дали утре ќе ги убеди банките да субвенционираат дел од трошоците за кредити за фирмите кои ќе дојдат од унгарскиот кредит.

- Знам, сигурно, дека корисниците ќе ги имаат оние услови за кои не зборувавме, но морам да напоменам дека и во минатото, во овие 3 децении, државата секогаш субвенционирала ваков тип на кредити и огромна сума на средствата завршиле во банките по камата или што позајмувате - вели премиерот

Премиерот очекува утре на средбата со банките да има отворена дискусија за состојбите, но не е сигурен дали средбата ќе вроди со плод и дали ќе успее да ги убеди банкарите да субвенционираат дел од трошоците за кредитите што ќе им бидат распределени на компаниите од Унгарија.

- Очекувам да се видиме, отворено да разговараме и очекувам до крајот на утрешниот ден да ја завршам целата работа и од наредната недела да започнеме со подготовките за реализација на кредитот. Зошто добивам повици на дневна основа од заинтересирани економски оператори кои сакаат да бидат корисници на оваа линија за да можат да ги подобрат инвестициските перформанси на вашата компанија - изјави денеска премиерот Мицкоски.

Засега е познато дека само една банка покажала подготвеност да субвенционира дел од трошоците, додека другите се помалку расположени.

Премиерот денеска ги повика банките да покажат, како што вели, општествена одговорност во ситуација на глобални предизвици.

- Како Влада ќе се дадеме и цениме дека во овие предизвикувачки услови во светот ова е најмалку што можеме заедно со банките... Како влада, со сите компании со кои соработуваме, сакаме да видиме општествена одговорност. Нормално е некој да користи средства од граѓаните за да им врати нешто на граѓаните, тоа не е нешто ненормално. Ако некој ја банализира таа општествена одговорност, се грижам дека сум тргнал на погрешна траекторија - вели Мицкоски.

Ако нема договор со банките ќе се прилагоди во зависност од тоа каков ќе биде договорот утре.

-Но сигурно ќе биде најмалку два пати помалку отколку ако излеговме на отворен пазар и преку еврообврзници да молиме пари, зошто да не вратиме една таква Еврообврзница на 25 јануари, зошто на таа истекува седумгодишна еврообврзница од половина милијарда злоти во 2018. Не можеме да добиеме ниту еврообврзница, ниту заем додека излегуваме на отворен пазар со камата од 6 до 6,5 отсто - дополни Мицкоски.

За потсетување договорот за заем од 500 милиони евра со каматна стапка од 3,25 отсто, со рок на отплата од 15 години, односно вклучен грејс период од три години. Тие пари ќе влезат како средства во буџетот, од кои 250 милиони евра ќе се насочат кон Банката за развој, а таа преку деловните банки треба да ги пласира во приватниот сектор за инвестиции, а останатите 250 милиони евра се наменети за инфраструктурни проекти. главно за финансирање на општински проекти.

The post Мицкоски: Како влада, со сите компании со кои соработуваме, сакаме да видиме општествена одговорност appeared first on Република.

Министерството за финансии и комерцијалните банки разговараат за рокот на отплата на кредитите за приватниот сектор, откако е постигнат е договор за дефинирање на каматната стапка и нејзиното субвенционирање од страна на државата која се јавува како посредник со цел да се охрабрат компаниите да инвестираат во земјава, информираше денеска министерката за финансии Гордана Димитриеска-Кочоска по брифингот со новинарите.

Разговорите со банките ги почнавме некаде од месец август и од тогаш до денес сме имале состаноци, пред две недели го постигнавме договорот во насока на дефинирање на каматната стапка и нејзиното субвенционирање од страна на државата, како што било впрочем и во минатото. Од 2011 година навака има многу кредитни линии коишто се поминати преку Владата, односно Министерството за финансии, дадени на приватниот сектор каде што субвенционирањето било од страна на државата. Ние пробавме да направиме обид со банките, барем да го поделиме тој трошок, но тие сметаат дека ризикот го преземаат, и тоа е така, ризикот го преземаат банките и за сметка на тоа нормално може да се појави некој ризичен кредит, затоа тие инсистираа каматата да ја покриеме комплетно ние и на крајот се согласивме - рече Димитриеска-Кочоска во изјава за медиумите.

Отворено е, додаде министерката, прашањето за рокот на отплата на кредитите, каде државата бара продолжување на роковите од седум на петнаесет години.

Она што е како отворено прашање по кое што се уште разговараме, тоа е рокот на отплата. Ние баравме рокот на отплата да биде 15 години со вклучени 3 години грејс период, согласно интерни процедури и политики на банките. Тие имаат рокови на отплата од 7 до 10 години и оставивме простор тука да видиме како ќе се договориме во насока на тоа дали може да го продолжат рокот за отплата на кредитите, затоа што целата оваа суштина и ова учество на државата во одобрување на кредитите е токму насочено кон тоа да се одобрат кредити на приватниот сектор на еден подолг период, односно подолг период на отплата да има, затоа што сметаме дека така ќе се охрабрат уште повеќе кога ќе знаат дека во годината оптоварувањето е помало, ќе се охрабрат повеќе да инвестираат, тоа беше нашата идеја - посочи Димитреска-Кочоска.

Како што изјави претходно премиерот Христијан Мицкоски, половина од средствата од унгарскиот кредит од половина милијарда евра кои веќе се легнати на сметката на Народната банка ќе бидат за компаниите, односно кредити за компаниите, а останатите средства за капитални инвестиции, дел за општините, дел за централната Влада.

Веќе сме во преговори со банките како овој процес ќе функционира во пракса за да останат истите услови. Морам да кажам дека почетоците на овие преговори не се онакви какви што ние очекувавме, но тоа што е. Ќе разговараме со банките па ќе видиме до каде ќе стигнеме. Но, во секој случај компаниите ќе ги имаат истите услови коишто ги имаше оној заем, односно 3,25 проценти камата, 3 години грејс период и период на отплата до 12 години - појасни Мицкоски на новинарско прашање пред почетокот на конференцијата на „Блумберг Адрија“ на 29. минатиот месец.

The post Се бара решение: Државата и банките преговараат за рокот на отплата на кредитите за приватниот сектор appeared first on Република.

Столбовите за спроведување на политиките за справување со глобалните економски шокови се независноста и кредибилитетот на централните банки, кои во регионот на Југоисточна Европа за само една година имаат придонесено да се намали најголемата инфлација во изминатите пет децении на едноцифрени стапки, беше посочено на денешната Десетта меѓународна конференција во организација на Народната банка.

Директорот на ММФ за Европа, Алфред Камер смета дека независноста на централните банки може да биде основа на модерното централно банкарство, но дека транспарентноста и отчетноста се она што ја балансира независноста на централната банка со принципите на демократијата.

Македонија е импресивен пример. Создавањето независна централна банка во 1992 година беше клучно за да се намали хиперинфлацијата од раните 1990-ти. Народната банка е рангирана многу високо во новиот Индекс на независност на Централната банка на ММФ, посочи Камер.

Според директорот на КПБВ, Марк Узан, довербата што централните банки ја уживаа ширум светот, во текот на многу години, можела да се изгуби доколку општеството почнело да се сомнева во нивната посветеност на стабилноста на цените.

Некои генерации за првпат го доживеаја ризикот од транзиција на економијата кон режим со висока инфлација. Затоа, за да се врати ценовната стабилност, беше неопходно и соодветно централните банки решително да ја заострат политиката преку повисоки каматни стапки, посочи Узан.

Гувернерката на Народната банка Анита Ангеловска – Бежоска, наведувајќи ја Народната банка како пример за независна централна банка, посочи дека одредбите за независност се вградени во Уставот и Законот за Народната банка и истите се оценети дека имаат високо ниво на усогласеност со правото на ЕУ.

Деглобализацијата, стареењето на населението и климатските закани, би можеле да ги намалат производните капацитети, правејќи ја понудата помалку еластична и на тој начин создавајќи „свет со поголема склоност кон инфлација“. Од друга страна, брзиот напредок во технологијата, како вештачката интелигенција, не само што може да го ублажи влијанието на горенаведените негативни сили, туку и да го подигне потенцијалот за раст. Овие трансформации бараат добро поставени реформи со цел да се зголеми отпорноста на економиите и да се намалат среднорочните инфлациски притисоци, порача Ангеловска – Бежоска.

На конференцијата се обрати и претседателката на државата Гордана Сиљановска – Давкова, според која за да можат банките да ја реализираат својата важна улога треба да бидат независни од централната власт и отпорни на политички притисоци.

Живееме во време на парадокси, длабока меѓузависност на земјите, економиите, луѓето и природата. Социјалните, половите и дигиталните нееднаквости меѓу државите внатре и меѓу државите се во пораст. Помалку развиените економии, како што е македонската економија, зависни од други, непропорционално ги чувствуваат ефектите од геополитичките ривалства, воените конфликти, испреплетените конфликти поврзани со безбедноста и екологијата. Неопходно е да се најде нов модел за стабилизирање на шоковите во постојано менување на економската средина. Еден од столбовите на стабилноста во непредвидливо време се централните банки, посочи Сиљановска – Давкова

The post Независноста на централните банки во регионот на ЈИЕ овозможи намалување на инфлацијата на едноцифрени стапки appeared first on Република.

Европските банки платиле три пати повеќе даноци на Руската Федерација отколку пред војната во Украина, пишува Фајненшл тајмс (ФТ).

Изданието пресметало дека во 2023 година, западните банки, кои останаа во Русија, придонеле повеќе од 78 милијарди рубљи (околу 800 милиони евра) во буџетот на земјата. Ова е три пати повеќе отколку во 2021 година.

Повеќе од половина од оваа сума е платена од Рајфајзен банка, а остатокот го обезбедиле УниКредит, ИНГ, Комерцбанк, Дојче банк, Интеса Санпаоло и ОТП.

Високите профити на западните банки во Руската Федерација покажуваат дека странските компании сè уште работат во Русија и помагаат на земјата да ја одржи финансиската стабилност во услови на санкции, забележува ФТ

The post Европските банки платиле три пати повеќе даноци во Русија отколку пред војната appeared first on Република.

Вкупните кредити, во февруари, се зголемија за 0,9% споредено со минатиот месец, поради повисоките кредити на двата сектора, со поголем придонес на корпоративниот сектор. На годишна основа, вкупните кредити бележат раст од 6,5% којшто произлегува од зголеменото кредитирање на двата сектора, со поизразен придонес на секторот „домаќинства“, информираат денеска од Народната банка.

Според податоците на банката, анализирано според намената на кредитите одобрени на физичките лица, во февруари, потрошувачките кредити, како најзастапена категорија, бележат месечно и годишно зголемување од 0,7 и 6,3%.

Овој месец, станбените кредити остварија месечен и годишен раст од 0,6% и 10,3%. Автомобилските кредити, во февруари се намалија за 2,1% на месечна основа, при годишен раст од 10,6 %, додека кредитите одобрени на кредитни картички се пониски за 1,8% на месечно ниво и 5,7% на годишно ниво, соодветно. Во февруари, кај негативните салда на тековните сметки е забележан месечен пад од 0,4%, додека на годишна основа растат за 4,2%. Кредитите одобрени врз други основи остварија месечно и годишно намалување од 2,3% односно 21,5%,  соопшти Народната банка.

Според НБ, во февруари, вкупните депозити бележат месечно зголемување од 0,3%, што, како што велат, во целост се објаснува со растот на депозитите на секторот „домаќинства“, а депозитите на корпоративниот сектор се намалени. Анализирано на годишно ниво, вкупните депозити забележале раст од 9,3%, поради повисоките депозити на двата сектора, со поголем придонес на депозитите на секторот „домаќинства“.

Вкупните депозити на корпоративниот сектор, во февруари бележат месечен пад од 2,6%. Падот, во најголем дел се објаснува со намалените депозитни пари, а во помал дел и на краткорочните депозити, додека долгорочните депозити остварија раст. Во споредба со февруари претходната година, кај депозитите на корпоративниот сектор е забележан раст од 12,3%, во поголем дел поради повисоките депозитни пари и краткорочните депозити во странска валута, при дополнително позитивно влијание и на останатите компоненти. Во февруари, кредитите на корпоративниот сектор остварија месечно и годишно зголемување од 1,4% и 5,9%, во целост поради зголеменото кредитирање во денари, во услови на минимален пад на кредитите во странска валута,  велат од НБ.

Вкупните депозити на домаќинствата, во февруари, се зголемени за 1,7% во однос на претходниот месец.

Месечното зголемување во поголем дел е одраз на растот на депозитните пари и долгорочните депозити, при помал раст и на краткорочните депозити во денари, додека краткорочните депозити во странска валута се намалија. На годишна основа, растот изнесува 8,6% и е резултат на зголемените долгорочни депозити и депозитните пари, додека краткорочните депозити остварија пад, велат од Банката.

Во февруари, кредитите на домаќинствата, бележат раст од 0,6% споредено на месечно ниво, којшто во поголем дел се должи на зголемените кредити во денари, при раст и на кредитите во странска валута. Годишното зголемување од 7,2% на кредитите на домаќинствата произлегува од повисокото кредитирање во денари и во странска валута, со поизразен придонес на кредитите во странска валута, нагласуваат од Народната банка.

Од податоците со кои располагаат во Народната банка, паричната маса (монетарниот агрегат М31,2), во февруари 2024 година, остварил раст од 0,1% на месечна основа, како резултат на зголемувањето на долгорочните депозити до две години и готовите пари во оптек, во услови на забележан пад на депозитните пари, а во помала мера и на краткорочните депозити. Годишниот раст на паричната маса изнесува 6,5% и пред сè, како што велат, произлегува од повисоките депозитни пари, при помал позитивен придонес и на останатите компоненти.

The post Граѓаните се повеќе се задолжуваат во банкa: Вкупните кредити за една година пораснале за 6,5% appeared first on Република.

Според податоците објавени од Народната банка за банкарскиот сектор за 2023 година, македонските граѓани им должат на македонските банки 244 милијарди 790 милиони денари или 3,97 милијарди евра, што е за 14,6 милијарди денари повеќе во однос на 2022 година.

Најголемиот износ македонските граѓани го должат по основ на потрошувачки кредити – 122 милијарди 700 милиони денари или 1,99 милијарди евра.

Потоа следуваат станбените кредити со износ од 83,17 милијарди денари или околу 1,35 милијарди евра.

На кредитните картички граѓаните се задолжиле 19,96 милијарди денари, а на трансакциските сметки негативните салда изнесувале 14,20 милијарди денари.

За реновирање на деловен простор должат 1,03 милијарди денари.

Износот на автомобилските кредити е 403 милиони денари.

За кредити по други основи граѓаните должат 3,33 милијарди денари.

The post Македонските граѓани лани им должеле 3,97 милијарди евра на банките appeared first on Република.

Банките се должни, на граѓаните, пред да пристапат кон користење на платежните услуги, да им дадат т.н. информативен документ со стандардизирана структура, поими, термини и дефиниции, за надоместоците коишто им ги наплаќаат. Целта е на граѓаните да им се даде поширока информација и можност за споредба на надоместоците, пред да донесат одлука од која банка ќе користат платежни услуги, посочува заменик-директорката на Дирекцијата за платни системи, при Народната банка, Биљана Доновска-Гечева, во гостување на телевизија Канал 5.

Законот за платежни услуги и платни системи има за цел да ја осигури транспарентноста и заштитата на потрошувачите. Во согласност со Законот, Народната банка пропиша единаесет најрепрезентативни услуги коишто се поврзани со платежната сметка и овозможуваат споредба на надоместоците. Од септември минатата година, на веб-страницата на Народната банка е поставена алатка преку која граѓаните може да ги споредат надоместоците коишто ги наплаќаат давателите на платежните услуги, според банката или според видот на услугата. Алатката е едноставна за користење, но доколку на граѓаните им се потребни дополнителни информации, исто така содржи и објаснувања - вели Доновска-Гечева.

Заменик-директорката посочува и дека банките се должни, на почетокот на годината, да им достават извештај на своите корисници за надоместоците коишто им ги наплатиле во текот на изминатата година.

Доновска-Гечева истакнува дека рамковниот договор помеѓу банката и корисниците на платежните услуги е клучен документ, со кој се уредуваат правата и обврските за двете страни. „Законот за првпат ја определува содржината на рамковниот договор и во таа смисла, сите одредби коишто ги пропишува Законот за поголема заштита на потрошувачите важат и за договорите коишто граѓаните ги исклучиле пред стапувањето во сила на овој закон, односно пред 1 јануари 2023 година. Секако, доколку граѓаните не се задоволни од обезбедувањето одредена платежна услуга во согласност со договорот, тие имаат право да поднесат приговор до банката од која ја користат таа услуга, а понатаму и поплака до Народната банка. Ние соодветно постапуваме според поплаките на граѓаните - вели Доновска-Гечева.

The post Банките се должни да им дадат на граѓаните информативен документ за надоместоците коишто ги наплаќаат appeared first on Република.

Преку информативен документ за надоместоците за платежни услуги, со податоци во стандардизирана форма, банките и штедилниците, односно сите даватели на платежните услуги, се должни да ги информираат граѓаните за трошоците коишто им ги наплаќаат. Ова е пропишано со новиот Закон за платежни услуги и платни системи, како и со подзаконските акти, со кои значително се зајакнува заштитата на потрошувачите и транспарентноста кон нив, посочува Биљана Доновска-Гечева, самостојна советничка во Дирекцијата за платни системи при Народната банка, во гостување на националниот сервис МТВ.

Доновска-Гечева истакнува дека со новата регулатива јасно и прецизно се пропишуваат дури и навидум неважните елементи во обраќањето на банките кон граѓаните. Исто така, секогаш кога има промена во некој од условите, давателите на платежните услуги мораат да ги информираат граѓаните на соодветен начин.

Од информативниот документ, којшто е стандардизиран, граѓанинот ќе ги дознае сите услови поврзани со платежните услуги и ќе одлучи со која банка ќе склучи договор, според сопствените потреби - вели Доновска-Гечева.

За на граѓаните да им е полесно да ги споредат надоместоците за платежните услуги од различни банки, банките се обврзани да ги доставуваат информативните документи за надоместоците и до Народната банка, којашто, пак, изработи алатка којашто овозможува лесен пристап и споредба на сите информативни документи на едно место.

Алатката може да ја најдете на воведното мени на веб-страницата на Народната банка, како и во делот којшто го наменивме за заштитата на потрошувачите. Алатката е исклучително лесна за употреба, а има и куси објаснувања за начинот на користење. Подготвуваме и краток видеозапис, за да може граѓанинот полесно да се информира за оваа мошне корисна алатка - посочува Доновска-Гечева и објаснува дека на тој начин им се олеснува на граѓаните, како потрошувачи, при изборот на банката и на услугите коишто најмногу им одговараат ним.

The post Доновска-Гечева: Банките се обврзани да ги информираат граѓаните за надоместоците за платежните услуги appeared first on Република.

Четири месеци е заглавен Предлогот на закон за изменување и дополнување на Законот за платежни услуги и платни системи во Собранието, во рамки на 120-тата седница, вели претседателката од ЛДП Моника Зајкова.

На 12 јули пратениците на Либерално-Демократска партија и Левица, поднесовме предлог за изменување на овој закон. Предлогот треба да биде разгледан во Комисија па да следи дебата на пленарната седница. Токму затоа испраќам порака до сите пратеници да одлучат на чија страна се, на граѓаните или на банките. Во нашиот стремеж за правична финансиска иднина за сите граѓани, ги повикуваме и останатите пратеници и партии да ја дадат својата поддршка на овој предлог-закон и да ги разгледаат овие измени. Сите сме сведоци на високите трошоци и провизии како на пример за одобрување кредити, одржување на сметки, провизиите за проверка на трансакциска сметка, па дури и повлекувањето пари од друга банка, доколку е различна од банката депонент на граѓаните. Од друга страна сведочиме и на енормните профити на банките, посочува лидерката и пратеничка Зајкова.

Таа додава дека иако овие прашања се дел од интерната политика на банките, сепак потребно е законска регулираност бидејќи станува збор за остварување на огромен профит. Со предложениот закон не се обезбедува само финансиска праведност, туку и поправедно и урамнотежено општество во целост.

Банката не смее да наплаќа надоместоци за затворање на платежната сметка, ниту, пак, надоместоци за затворање дебитни или кредитни картички, доколку рамковниот договор којшто го има граѓанинот со банката е постар од шест месеци. Банката е должна веднаш да ја затвори сметката на барање на граѓанинот, појаснува таа.

Според Зајкова со Измените на Законот за платежни услуги и платни системи се воведува уште едно системско решение, поточно да не се наплаќа услугата за онлајн плаќања, проверка на состојба на трансакциска сметка, намалена провизија за повлекување пари од банкомат на друга банка, блокирање и деблокирање на сметка по основ на извршни решенија, намалување на трошоците за административни трошоци за одобрување кредити, картички итн. Исто така кога една сметка ќе биде прогласена за неактивна од страна на Банката, тогаш банката не смее понатаму да наплатува никакви надоместоци од таа сметка, односно паричните средства се заштитени, а банката е должна да пресметува камата на позитивното салдо во согласност со договорот.

The post Зајкова: Пратениците да одлучат на чија страна се, на граѓаните или Банките? -Итно да се донесат измените на Законот за платежни услуги appeared first on Република.

Народна банка направи алатка со која граѓаните многу лесно може да направат споредба за
висината на надоместоците кои ги наплаќаат банките во земјава за отворање и одржување платежна сметка.

На ОБЈАВАТА на НБРМ, ги има податоците за секоја банка посебно, па може да се види која
банка наплаќа највисоки, а која најниски надоместоци.

„Споредба на надоместоците помеѓу давателите на платежните услуги“ преставува алатка која им овозможува на потрошувачите едноставно и брзо да ги споредат надоместоците за најчесто користените услуги поврзани со платежната сметка, односно најрепрезентативните услуги, кои ги изложуваат на најголем вкупен или поединечен надоместок.

 

Потрошувачите можат да ги споредат надоместоците за услугата за која се заинтересирани според давателот на платежната услуга или според услугата, земајќи го предвид и каналот на користење на услугата, се вели во известувањето од Народната банка.

The post Проверете која банка во Македонија наплаќа највисоки надоместоци за вашата банкарска сметка appeared first on Република.

Народната банка на својата интернет-страница до крајот на овој месец ќе започне да објавува споредбени податоци за видот и висината на надоместоците за најрепрезентативните услуги поврзани со платежните сметки, по поединечен давател на платежни услуги (по банка). Овие активности на централната банка се преземаат за натамошно зајакнување на заштитата на граѓаните како потрошувачи на овие услуги и се овозможени со новиот Закон за платежни услуги и платни системи. Со пристапот до овие податоци, граѓаните ќе можат да споредат и да проценат кои услуги и производи соодветствуваат најмногу на нивните потреби. Покрај транспарентноста, се очекува дека оваа мерка ќе придонесе и кон повисока конкуренција помеѓу давателите на платежни услуги, а со тоа и кон понуда на поповолни услови.

За оваа цел, Народната банка подготви листа од 11 најрепрезентативни услуги поврзани со платежната сметка за кои редовно, на воедначен начин, ќе прибира податоци за надоместоците од секој давател на платежни услуги, коишто за граѓаните ќе бидат достапни преку посебна платформа за споредба на надоместоците, што веќе ја изработија стручните служби на централната банка. Платформата ќе им овозможи на граѓаните на прегледен начин да прават споредби на надоместоците за одделен производ или услуга, кога одлучуваат кај кој давател да користат платежни услуги.

Новиот Закон за платежни услуги и платни системи, којшто стапи на сила на почетокот на годинава, обезбедува добра правна рамка за заштита на правата на граѓаните како потрошувачи на платежни услуги. За првпат во историјата на користењето на платежните услуги во нашата земја се воведува законска обврска за давателот да ги уреди правата и обврските на потрошувачите со рамковен договор во стандардизирана форма, во којшто треба да биде содржан и задолжителен сет информации, вклучително и за можностите и условите под кои може да биде изменет или раскинат. Притоа, од посебно значење за заштитата на потрошувачот е законската обврска за давателот на платежните услуги да му даде информативен документ за надоместоците, пред потрошувачот да се обврзе да ги користи неговите платежни услуги со рамковниот договор. Информативниот документ за надоместоците е стандардизиран и има за цел да им обезбеди на потрошувачите споредливи информации за надоместоците за најчесто користените платежни услуги во Република Македонија, или т.н. најрепрезентативни услуги. Давателот има законска обврска да доставува извештај за наплатените надоместоци до потрошувачот, најмалку еднаш годишно, соопштија од Народна банка.

The post Граѓаните ќе имаат увид која банка колку наплаќа за услугите appeared first on Република.

Италијанската влада пред неколку дена одобри оданочување на 40 отсто од заработката на банките од разликите во каматите на заштедите (екстра добивка), но по острите критики и незадоволството на засегнатите страни, мораше дополнително да го допрецизира овој закон.

Банките кои веќе ги зголемија каматните стапки на депозитите на клиентите „нема да почувствуваат значително влијание како резултат на правилото објавено вчера“, се вели во соопштението на италијанското Министерство за финансии објавено во вторник.

Данокот од 40 отсто ќе се подели на повисокиот од двете мерки: разликата помеѓу нето-приходите од камати во 2022 и 2021 година што надминува пет отсто раст, или разликата помеѓу нето каматниот период помеѓу 2023 и 2021 година што надминува 10 отсто раст, рече тој во соопштението.

Заменикот на италијанскиот премиер Мелони, Матео Салвини, на прес-конференција го оправда овој данок со образложение дека тоа е мерка за „општествена правда“ која ќе компензира низа зголемувања на каматните стапки од страна на Европската централна банка.

Најголемите италијански банки, Интеза Санпаоло и Уникредит, забележаа силен пораст на нето приходите од камати оваа година, па проценките на аналитичарите за целата 2023 година покажуваат дека новиот данок најверојатно ќе ја надмине границата од 0,1 отсто од активата.

Потегот на италијанската влада не е единствениот, туку е само уште еден во низата обиди да се спречи дополнителен профит од банките низ Европа. Додека владите се соочуваат со притисок да ги поддржат граѓаните кои се борат со зголемените животни трошоци, заемодавачите кои уживаат огромни профити од зголемувањето на каматните стапки на централната банка се сметаат за лесни цели за даноците.

Италијанскиот данок од 40 отсто на нето каматниот приход следи по слични потези на владите на ЕУ во Шпанија, Унгарија, Чешка и Литванија во изминатата година.

Кога шпанската влада предводена од социјалистите минатото лето објави данок на добивката на банките, акциите на некои од најголемите кредитори паднаа за дури 10 отсто. Шпанската давачка, воведена претходно оваа година, имаше за цел да собере три милијарди евра за да го ублажи растот на цените на енергијата со наметнување данок од 4,8 отсто на приходите од камати и провизии на банките во текот на две години.

Минатата година Унгарија воведе двегодишна давачка со цел да собере околу 4,6 милијарди евра во различни сектори, а нешто повеќе од една четвртина доаѓа од банките. Данокот ги таргетира долните приходи, а не профитот, со давачка од десет проценти на нето приходите во Унгарија во 2022 година и осум проценти во 2023 година.

Чешката Република и Литванија, исто така, ги таргетираа банките со даноци, иако тие беа дизајнирани, како италијанскиот модел, да одат на вишок профит.

Чешките банки ќе бидат погодени со данок од 60 отсто во текот на следните две години за добивката што надминува 120 отсто од нивната просечна годишна добивка помеѓу 2018 и 2021 година, а во Литванија, данокот на нето каматниот приход, потпишан во мај, има за цел да ги собере повеќе од 400 милиони евра за одбрана, армија и транспорт.

The post Салвини : Дополнителното оданочување на банките во Италија е „општествена правда“ appeared first on Република.

Континуираниот раст на каматите на кредитите од комерцијалните банки не го намали туку го зголеми кредитирањето на домаќинствата и компаниите

Податоците на Народната банка покажуваат дека каматната стапка на новоодобрени денарски кредити во вториот квартал годинава кои ги подигнале домаќинствата изнесува 5,9 отсто, а пак каматната стапка на девизните кредити изнесуваат  4,3отсто.

Извештајот покажува дека има благо намалување на каматните стапки на кредитите во денари од 0,2 отсто, а толкав е процентот на зголемување на каматната стапка за кредитите кои се земаат во девизи. Податоците на Централната банка покажуваат дека доколку се споредат каматните стапки во првиот квартал годинава и лани, има зголемување за еден процент.

Народна Банка - каматни стапки на кредити за домаќинства

Кв1 2023                              Кв2 2023

Денарски 6.1 отсто             Денарски     5.9 отсто

Девизни   4.1 отсто             Девизни       4.3 отсто

Кв1 2022                                 Кв2 2022

Денарски 5.1 отсто              Денарски      5.1 отсто

Девизен   3.5 отсто              Девизен         3.6 отсто

Дека парите потребни за бизнис се сериозно поскапени потврдуваат податоците на Народната банка кои покажуваат дека за една година каматните стапки на кредитите кои ги земаат компаниите се зголемени за над два и пол отсто во девизи и за речиси два отсто во денари.

Достапните информации велат дека трите најголеми банки во Македонија во првите шест месеци од годинава оствариле бруто добивка од речиси 86 милиони евра. Комерцијална банка е на врвот со над 32 милиони евра, веднаш зад неа се  НЛБ и Стопанска банка кои од јануари до јуни годинава  оствариле добивка од над 27 односно 26 милиони евра.

32, 5 Милиони евра -  Комерцијална банка

27     Милиони евра  - НЛБ банка

26,2  Милиони евра – Стопанска банка

Во април, мај и јуни граѓани најмногу од комерцијалните банки подигнувале потрошувачки кредити. Втори на листата се станбените кредити, а најмал дел од граѓаните кои решваат да се задолжат во банките е за автомобилски кредит.

Податоците на Народната банка покажуваат дека за разлика од првиот квартал кога има стагнација на кредитирањето, во вторите три месеци од годинава кредитната активност на комерцијалните банки се зголемила за 2,6 отсто.

Во периодот што следи, според информациите банките најавуваат олеснување на условите за кредитирање на компаниите, додека за домаќинствата се очекува  се заострување на  кредитните услови поради зголемена побарувачка на нови кредити.

извор: 24.мк

The post Банките во рекордни добивки, каматните стапки на кредитите растат appeared first on Република.

Деловните банки во земјава повеќе нема да прифаќаат ефективни парични средства во норвешка круна (NOK) и шведскa крунa (SEK).

- Причината за тоа се прекинатите врски за размена на ефективните парични средства во овие две валути од страна на деловните банки во Норвешка и Шведска поради зголемена претпазливост во врска со нивната регулатива за спречување перење пари, за што има официјални известувања од централните банки на овие две земји, информираат од Македонската банкарска асоцијација (МБА).

Оттаму додаваат дека одлуката за прекин на тргувањето со готовина во норвешки и шведски круни од страна на домашните деловни банки нема да влијае на безготовинскиот промет односно клиентите и понатаму ќе можат на девизниот пазар да купуваат и продаваат норвешки и шведски круни, согласно своите потреби, на истиот начин како што од неодамна се одвива и тргувањето со дански круни (DKK).

The post Банките повеќе нема да тргуваат со готовина во норвешки и шведски круни appeared first on Република.

Штедачите шитум Европа повлекуваат се повеќе од своите пари од банките, барајќи подобра зделка бидејќи заемодавачите се спротивставуваат да плаќаат за да ги задржат депозитите. Трендот се појави кога некои од најголемите заемодавци во регионот сигнализираа профитабилен почеток на годината со резултати кои исто така понудија увид во феноменот наречен „банка одење“ – бавен, но значителен одлив на готовина од клиенти.

Банките не губат време во зголемувањето на каматните стапки на заемите кога каматните стапки брзо се зголемија од речиси 15-годишното движење околу нулата, но повеќето се задржаа на зголемување на каматните стапки на депозитите за милиони клиенти. Тоа го зголеми профитот на многу големи банки над очекувањата на многу аналитичари, но ги остави штедачите незадоволни, поставувајќи нови прашања за долгорочната стабилност на секторот, анализира „Кликс.ба“.

Традиционалните банки мора да одлучат дали да го максимизираат приносот со тоа што ќе ги задржат стапките на депозитите што е можно пониски или да им дадат приоритет на нивната ликвидност и стабилност со зголемување на стапките и задржување на средствата од клиентите, вели Никола Маринели, доцент по финансии на Универзитетот „Реџент“ во Лондон.

Фондовите на пазарот на пари се покажаа популарни кај штедачите кои бараат повисоки приноси на нивните пари додека високите нивоа на инфлација опстојуваат.

Во Германија, податоците на Бундесбанк покажаа дека депозитите на домаќинствата паднале за речиси 8 отсто во однос на претходната година, при што Дојче банк, најголемата банка во земјата, делумно го припишува сопствениот пад од 4,7 отсто во првиот квартал на стравувањата од ширење на банкарската криза во САД и Швајцарија.

The post Штедачите во Европа повлекуваат милиони евра, затоа што банките не даваат повисоки камати appeared first on Република.

Колапсот на американската банка во Силиконската долина -СВБ (SVB) не претставува директна закана за европскиот банкарски сектор, но неговите индиректни последици треба да се следат, предупреди денеска еврокомесарот за економија Паоло Џентилони.

Мораме да ги следиме можните индиректни последици, но во овој момент мислиме дека тие не претставуваат значителен ризик - рече Џентилони.

Европската централна банка (ЕЦБ) будно ја следи ситуацијата, а сите европски банки преземаат соодветни мерки за отстранување на ризикот од слично сценарио, нагласи еврокомесарот.

Влијанието врз вредноста на акциите на европскиот банкарски сектор беше очекувано, но проценката на ризикот од домино ефектот е друга работа- нагласи тој.

Мислам дека во моментов нема реална опасност од ширење на негативни последици во Европа - рече еврокомесарот.

Американската корпорација за осигурување на депозити ФДИЦ (FDIC) во петокот соопшти дека ја купила СВБ, чие седиште е во Силиконската долина. Банка специјализирана за финансирање стартапи пропадна бидејќи не успеа да ги добие парите изгубени од портфолиото на обврзници со итна докапитализација.

ДПА јави дека министрите за финансии од еврозоната денеска се собраа во Брисел на редовна средба, на која ќе ја анализираат состојбата на економијата и ќе разговараат за буџетската политика.

The post Џентилони: Пропаѓањето на СВБ не е директна закана за европските банки appeared first on Република.