Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен во четвртокот упати официјално барање до земјите членки на ЕУ да номинираат свои кандидати за еврокомесари најдоцна до 30 август.

Заменичката главна портпаролка на ЕК, Аријана Подеста потсети дека по нејзиниот реизбор на функцијата претседателка на Европската комисија минатата недела, Фон дер Лајен најави дека ќе побара од земјите членки да предложат по еден маж и една жена за кандидати за еврокомесари, како дел од нејзиниот стремеж за полова рамноправност, односно еднаков број на мажи и жени во Колеџот на комесари.

Извори во ЕУ, како што јави дописникот на МИА од Брисел, посочуваат дека земјите членки сепак не се обврзани да предлагаат по двајца кандидати.

- Според Договорите (на ЕУ), земјите членки треба да дадат кандидат, во еднина, не двајца. Бидете уверени дека некои ќе се одлучат да не предложат двајца кандидати, бидејќи свесно го направиле својот избор (за еврокомесар) во согласност со она што за нив има смисла од  политички аспект, изјави европски дипломатот.

Досегашните најави укажуваат дека стремежот на Фон дер Лајен за полова рамноправност нема да биде лесно остварлив во пракса, имајќи пред вид дека голем број земји членки планираат да номинираат само по еден кандидат, од кои повеќето мажи. Дополнително, при селекцијата на кандидатите, таа ќе мора да води сметка и за партиската припадност на оние што ќе ги избере, како и за постигнување баланс помеѓу доделените ресори и регионите од кои потекнуваат еврокомесарите.

Летонија соопшти дека ќе го номинира актуелниот член на ЕК, Владис Домбровскис, со што Рига ќе биде ослободена од обврската да предложи и жена, од причини што Фон дер Лајен веќе најави дека од обврската за номинирање по двајца кандидати од различен пол нема да важи за земјите членки кои член во Комисијата ќе предложат актуелен еврокомесар. Домбровскис е член на партијата Единство (В), која е дел од десноцентристичката Европска народна партија (ЕПП).

Истата обврска, не важи ниту за Словачка, која се реши за актуелниот потпретседател на Еврокомисијата за Зелениот договор и за меѓуинституционални односи Марош Шефчович. Шефчович доаѓа од партијата Насока – Социјална демократија (СМЕР), која е суспендирана од членство во Партијата на европските социјалисти (ПЕС) и Прогресивната алијанса на социјалистите и демократите (СД) поради коалициска соработка со екстремната десница, па во моментов не и припаѓа на ниту една групација.

Ирска како свој официјален кандидат го предложи доскорешниот ирски министер за финансии Мајкл Мекграт, кој доаѓа од редовите на Републиканската партија „Фиана Фојл“, а Словенија го номинира поранешниот прв човек на словенечкиот Суд на ревизори, Томаж Весел од Движењето Слобода (ГС). И двете партии се членки на либералната група „Да ја обновиме Европа“ (РЕ).

Малта, која веќе доби едно врвните раководни места во ЕУ во името на претседателката на Европскиот парламент, Роберта Мецола, за еврокомесар го предложи Глен Микалеф од Лабуристичката партија, членка на СД, кој до минатиот месец беше шеф на Кабинетот на малтешкиот премиер Роберт Абела.

Финска ја предложи актуелната европратеничка и поранешна министерка за образование, за јавна администрација и локална самоуправа и за транспорт Хена Виркунен од Националната коалициска партијата (КОК), која е дел од ЕПП, а Чешка го номинира својот актуелен министер за индустрија и трговија Јозеф Сикела, кој себеси се декларира како либерал, иако не член на ниту една партија, а е дел на Владата како кадар на членката на ЕПП, Градоначалници и независни (СТАН).

Шведска официјално ја предложи актуелната министерска за европски прашања и нордиска соработка Јесика Розвал, која доаѓа од редовите на Умерената коалициска партија (М), членка на ЕПП, а Шпанија застана зад припадничката на Шпанската социјалистичка работничка партија (ПСОЕ) и СД, министерката за енергија Тереза Рибера.

Холандија најави дека за еврокомесар ќе предложи кандидат што не е поврзан со новата холандска Влада и го номинира актуелниот комесар за климатска акција Вопке Хукстра, кој е припадник на Христијанско демократскиот повик (ЦДА), партија членка на ЕПП. ЦДА не е дел од актуелната Влада.

Во однос на кандидатот на Австрија за еврокомесар извесно е само дека тој ќе биде од редовите на членката на ЕПП, владејачката Австриската народна партија (ОВП). Како можни кандидати за австриски еврокомесар се споменуваат министерката за Европа, Катерине Едштадлер, министерот за финансии Магнус Брунер и поранешниот европратеник Отмар Карас, чија номинација ја поддржува и помалиот владин коалициски партнер – Зелени-Зелена Алтернатива (Грине).

Кога станува збор за Белгија во игра се четворица кандидати – актуелниот еврокомесар за правда Дидие Рејндерс, актуелната европратеничка и поранешна премиерка и министерка за надворешни работи Софи Вилмес, актуелниот вицепремиер и министер за социјална политика и здравство Франк Ванденбрук и премиерот во заминување Александер де Кро. Сепак, најголеми шанси му се даваат на Рејндерс, кој доаѓа од Реформско движење (МР), дел од РЕ. Неговата сопартијка Вилмес официјално изјави дека не е заинтересирана за функција во Европската комисија, шансите на Ванденбрук не се особено големи имајќи предвид дека доаѓа од партијата Напред (Воројт), членка на СД, а Де Кро, кој не ги крие своите амбиции за „работно место“ во ЕУ, има мали шанси да биде номиниран, бидејќи неговата Отворени либерални демократи и Фламанци (Опен ВЛД) нема да биде дел од идната белгиска владина коалиција.

Бугарија се уште нема решено кој ќе биде нејзин еврокомесар од причина што бугарските партии не можат да се договорат за формирање влада, па со земјата раководи технички Кабинет. Сепак, како можни кандидати се споменуваат две жени кои имаат искуство со работа во Европската комисија – актуелната еврокомесарка за иновации, истражување, култура, образование и млади Илијана Иванова и нејзината претходничка на оваа функција и поранешна вицепремиерка и шефица на бугарската дипломатија Марија Габриел. И Иванова и Габриел се членки на партијата Граѓани за европски развој на Бугарија (ГЕРБ), која е дел од ЕПП.

Како поверојатни кандидати на Данска за еврокомесари се споменуваат актуелните министри за развојна соработка и глобална климатска политика и за индустрија, Дан Јоргесен и Морден Будскоу, кои се членови на партијата Социјалдемократи (С), дел од СД, а како помалку веројатни – шефот на дипломатијата Ларс Луке Расмусен од партијата Умерени (М)/РЕ и актуелната извршна потпретседателка на ЕК за Европа прилагодена на дигиталната ера и еврокомесарка за конкурентност Маргарете Ветсагер од Радикалната левица – Данската социјал-либерална партија (РВ), исто така членка на РЕ.

Од Грција како најсериозни кандидати се најавуваат поранешниот претседател на Европскиот комитет на региони и актуелен гувернер на грчкиот регион Централна Македонија, Апостолос Цицикостас и актуелниот потпретседател на Еврокомисијата задолжен за европскиот начин на живот Маргаритис Схинас. Сепак, како евентуални кандидати се споменуваат и министерот за надворешни работи Јоргос Герапетририс, но и премиерот Киријакос Мицотакис. Сите четворица се членови на Нова демократија (НД), која е дел од семејството на ЕПП.

Италија како најверојатни кандидати за еврокомесари ги најавува министерот за ЕУ, Рафаеле Фито или за финансии Карло Џоргети. Џоргери е член на партијата Лига од екстремно десничарската група Патриоти за Европа (ПФЕ), а Фито на Браќата на Италија (ФДИ) од десничарската алијанса Европски конзервативци и реформисти (ЕЦР), но ја има поддршката и на членката на ЕПП, Форца Италија (ФИ). Покрај нив, во игра се и шефот на дипломатијата, поранешен еврокомесар и лидер на ФИ, Антонио Тајани, министерот за земјоделство Франческо Лолобриџида од ФДИ, поранешниот непартиски премиер Марио Драги, како и директорката на Управата за безбедносни информации и екс-генерална секретарка на Министерството за надворешни работи, која не е членка на ниту една партија, но важи за блиска до актуелната премиерка и лидерка на ФДИ, Џорџа Мелони.

Како најсериозен кандидат на Кипар за еврокомесар се споменува поранешниот министер за финансии Харис Георгијадес, но во игра е и актуелната еврокомесарка за здравство и безбедност на храната Стела Киријакидес, иако таа ја исклучи таквата можност. И двајцата се членови на Демократскиот собир (ДИСИ), дел од ЕПП.

За кандидат на Литванија за член на Европската комисија се споменуваат шефот на дипломатијата Габриелиус Ландсбергис, министерката за финансии Гинтаре Скаисте, но и премиерката Ингрида Шимониде, сите членови на Татковинската унија – Литвански христијански демократи (ТС-ЛКД) од ЕПП. Ландсбергис, кој важи за фаворит меѓу тројцата кандидати, веќе доби отворена поддршка за кандидатурата од претседателот на ЕПП, Манфред Вебер, но несогласувањата меѓу него и левичарскиот претседател на државата Гитанас Науседа, би можеле да му ги намалат шансите за добивање еврокомесарски мандат.

Од Луксембург во игра се актуелниот еврокомесар за работни места и социјални права Николас Шмит од Луксембуршката социјалистичка работничка партија (ЛСАП), кој беше и шпиценкандидат на СД на јунските евроизбори, како и поранешниот европратеник Кристоф Хансен од Христијанско социјалната народна партија (ЦСВ), која е членка на ЕПП. Хансен беше утврден како кандидат за еврокомесар со владиниот коалициски договор меѓу ЦСВ и либералите, но се проценува дека Фон дер Лајен би можела да побара од луксембуршкиот премиер Лук Фриден да го номинира Шмит, кој би добил „позначаен“ ресор и место потпретседател на ЕК, како дел од договорената распределба на водечките функции меѓу европските партии. Номинацијата и изборот на Шмит би и помогнале на Фон дер Лајен во нејзината амбиција за поголема партиска рамнотежа во Еврокомисијата.

Полска има тројца кандидати за еврокомесар, при што најмногу шанси му се даваат на актуелниот амбасадор на земјата во ЕУ, Пјотр Серафин, кој важи за близок соработник на премиерот Доналд Туск, а во игра се и министерот за надворешни работи Радослав Сикорски и европратеникот Борис Будка. Серафин официјално не е член на ниту една партија, а Сикорски и Будка, како и Туск, доаѓаат од партијата Граѓанска платформа (ПО), која е дел од ЕПП.

Од Португалија како потенцијални кандидати се споменуваат извршниот директор на Канцеларијата на ОН за проектни услуги (УНОПС), Жорже Мореира да Силва, поранешниот министер за регионален развој Мигел Појареш Мадуро и актуелниот шеф на дипломaтијата Пауло Ранжел, кои се членови на Социјалдемократската партија (ПСД)/ЕПП. Во игра е и актуелната еврокомесарка за кохезија и реформи Елиса Фереира од Социјалистичката партија (ПС), членка на СД, но нејзините шанси се проценуваат како минимални, од причина што Лисабон веќе го поддржа изборот на поранешниот лидер на социјалистите Антонио Кошта за претседател на Советот на ЕУ, па малку е веројатно дека актуелната конзервативна Влада би номинирала двајца социјалистички кандидати за значајни позиции во Унијата.

Како кандидати на Романија се посочуваат министерката за надворешни работи Луминица Одобеску, актуелната еврокомесарка за транспорт Адина-Јоана Вaлеан и европратеникот Зигфрид Мурешан. Како можен кандидат се споменува и актуелниот романски претседател Клаус Јоанис, чиј втор мандат истекува во декември и нема право на трет, а кој претходно се повлече од трката за генерален секретар на НАТО. Сите четворица се членови на помалиот владин партнер Националната либерална партија (ПНЛ) од семејството на ЕПП. Се проценува дека романскиот кандидат би можел да биде дел од поширокиот договор во владината коалиција во пресрет на претседателските избори во септември и парламентарните во декември.

Најверојатен кандидат на Унгарија ќе биде актуелниот еврокомесар за проширување и соседска политика Оливер Вархеји. Сепак, доколку неговата кандидатура „не помине“, во игра за место во Еврокомисијата се споменуваат и министерот за ЕУ, Јанош Бока и европратеничката Енико Ѓури, кои како и Вархеји се членови на партијата Фидес – Унгарска граѓанска алијанска, дел од Патриотите за Европа (ПФЕ).

Хрватска најверојатно ќе ја номинира актуелната еврокомесарка за демократија и демографија Дубравка Шуица, која доаѓа од членката на ЕПП, Хрватската демократска заедница (ХДЗ).

За кандидат на Франција во игра е актуелниот еврокомесар за внатрешен пазар Тјери Бретон, кој официјално се води како независен, иако е поранешен член на некогашниот конзервативен Сојуз на народното движење (УМП), а сега важи за близок до францускиот претседател Емануел Макрон и неговата центристичка партија Ренесанса, која е дел од либералната РЕ. Сепак, неизвесно е дали Фон дер Лајен би ја прифатила неговата кандидатура, имајќи ги предвид нивните претходни несогласувања и нападите на Бретон врз неа откако беше номинирана за „шпиценкандидат“ на ЕПП за јунските евроизбори.

Германија и Естонија годинава нема да предлагаат кандидати за еврокомесари, бидејќи нивните места во Европската комисија веќе ги заземаа Фон дер Лајен од германската Христијанско демократската унија (ЦДУ)/ЕПП и поранешната естонска премиерка Каја Калас од Естонската реформска партија (ЕР)/РЕ, која Советот на ЕУ ја номинира за висока претставничка за надворешна политика и безбедност на местото на Жосеп Борел.

Овие номинации и најави за можни кандидати јасно покажуваат дека бројот на еврокомесари од Европската народна партија ќе биде значително поголем од оние на другите партии и многу веројатно ова ќе биде Европска комисија со најмногу членови на ЕПП досега.

Во однос на посакуваниот ресор, земјите членки најмногу се заинтересирани за портфолија од економско-финансискиот сектор, но и за проширувањето и земјоделството.

Ако економско-финансиските ресори, како трговијата, индустријата, конкурентноста и економската политика и досега важеа за „важни“ портфолија, во новиот мандат на Еврокомисијата дополнителна тежина добива и проширувањето, бидејќи покрај на подготовката на теренот за идното членство во ЕУ на деветте земји кандидати опфатени со процесот на проширување, ресорниот еврокомесар ќе има ингеренции и во внатрешните реформи на блокот во следните години, како подготовка за прием на новите членки.

Земјоделството, исто така, добива на тежина за кое се заинтересирани повеќе земји, иако ЕПП, која во текот на кампањата за евроизборите се обиде да се претстави и како „партија на земјоделците“, веќе јасно стави до знаење дека има намера со овој ресор да раководи нејзин член.

Австрија би сакала да го добие ресорот проширување, миграции, одбрана или земјоделство, Белгија е заинтересирана за конкурентност или евентуално здравство, а Грција за некое „клучно“ портфолио поврзано со економијата, но би ги прифатила и проширувањето, миграциите или ново најавениот ресор за Медитеранот.

Данска ги преферира портфолијата трговија или климатска акција, Ирска е заинтересирана за некој економски ресор, како финансиски услуги, трговија или енергетика, додека Италија пројавува интерес за поголем број портфолија, вклучително и индустрија, конкурентност, кохезија, монетарна политика, земјоделство, одбрана и миграции.

Кипар би сакал да го добие новиот ресор за Медитеранот или транспортот, на што особено инсистира влијателниот кипарски поморски сектор, Летонија е заинтересирана за внатрешниот пазар, некој друг економски ресор или задолженија поврзани со обновата на Украина, а Литванија за некое портфолио поврзано со одбраната, како одбранбената индустрија, но и за проширувањето.

Луксембург е заинтересиран за ресор поврзан со финансиите, домувањето, но и земјоделството, Малта за портфолиото за Медитеранот или за некој ресор поврзан со економијата, а Полска за проширувањето, енергијата или одбранбената индустрија, како и за едно потпретседателско место на Еврокомисијата.

Португалија би сакала да раководи со кохезијата или со земјоделството, Романија со портфолио поврзано со економијата или финансиите, додека Словачка пледира на економски ресор – индустрија или трговија.

Унгарија одново би го сакала ресорот проширување, иако е малку веројатно да го задржи поради традицијата една земја да не раководи со исто портфолио во два последователни мандати на ЕК, па нејзин „втор избор“ се Медитеранот или меѓународни партнерства, Финска е заинтересирана за ресор поврзан со безбедноста и отпорноста, енергијата или транспортот, а Франција сака да добие „моќен“ ресор кој би ги вклучувал стратешкиот суверенитет на ЕУ, индустријата, трговијата и финансиите.

Холандија е заинтересирана за некој економски или финансиски ресор, Хрватска пред се за земјоделството, а Чешка ги посакува ресорите енергија или буџет.

Шведска и Шпанија се заинтересирани за ресорите енергија или климатска акција, со тоа што Стокхолм евентуално пледира и на портфолиото за проширување.

Единствено, Бугарија и Словенија засега не се изјасниле за кој ресор се заинтересирани.

Се чини дека распределбата на ресорите ќе биде уште поголем проблем за Фон дер Лајен од изборот на кандидатите за еврокомесари, особено во услови кога меѓу земјите членки веќе почнаа пазарења околу нивна поделба, а некои лидери и јасно порачаа со кое портфолио би сакале да раководат на нивните членови на ЕК.

Така, италијанскиот премиерка Мелони изјави дека на Италија „треба да и се признае улогата што ја заслужува“ и да добие некој „значаен“ ресор кој ќе ги вклучува индустријата, конкурентноста и кохезија. Нејзиниот чешки колега Петр Фиала, чија Граѓанска демократска партија (ОДС) е членка на ЕЦР на Мелони, порача дека Прага сака „силно портфолио, по можност економско“.

Добивање на „големо портфолио“ очекуваат и Полска и Грција, чии премиери имаа важна улога во обезбедувањето поддршка за реизборот на Фон дер Лајен.

Според дипломатски извори, распределбата на ресорите ќе биде многу тешка задача за Фон дер Лајен, бидејќи „има многу барања и амбиции“, а некои еврокомесари ќе мора да раководат и со некои од „неважните“ портфолија, како културата.

Иако, се прават напори да се прикаже дека не постојат ресори од прва, втора или трета класа, сепак реалноста го негира тоа, што најдобро се гледа во борбата за распределбата на портфолијата, посочуваат истите извори.

Откако Фон дер Лајен ќе го направи изборот на еврокомесари и ќе ги распредели ресорите, за што, како што најави претходно ќе разговара со секој од кандидатите „за да ги избере најдобрите, кои се подготвени да ја споделуваат европската посветеност“, номинираните комесари ќе треба да бидат „сослушани“ од ресорните комитети во Европскиот парламент, процес што се очекува да започне кон крајот на септември или почетокот на октомври. Откако, комитетите ќе ги одобрат кандидатите за еврокомесари, Европарламентот ќе треба да гласа за избор на Комисијата во целина на пленарна седница.

Иако се очекува „џентлменскиот договор“ меѓу центристичките партии од т.н. „проевропско мнозинство“ да се почитува и при одобрувањето на еврокомесарите, сепак не е исклучено да се појават некои несогласувања меѓу нив, а во процесот на самите сослушувања се предвидува особено да бидат активни членовите на Патриотите за Европа и Европските конзервативци и реформисти, кои во моментов се трета и четврта по бројност пратенички групи, а беа исклучени од разговорите за распределба на врвните функции во ЕУ.  МИА

The post Предизвиците на Фон дер Лајен при составот на нејзината нова Еврокомисија appeared first on Република.

Големи разлики во стандардот, платите, БДП по глава на жител. Новата новогодишна публикација “Регионите во РМ 2023“ на Заводот за статистика ги  обелоденува економските показатели за животот на граѓаните во осумте региони во земјава преку повеќе параметри, пишува Порталб.мк. Во четири региони, БДП по глава на жител е над државниот просек,  но во четири други региони стандардот на граѓаните е под просекот.

Највисоки плати со Скопскиот регион, најниски во Североисточниот...  

Највисок просек на бруто и нето плата во 2022-та е регистриран во Скопскиот регион а најнизок во Североисточниот регион (Кратово, Крива Паланка, Липково, Куманово, Ранковце, Старо Нагоричани). Според податоците од ДЗС во Скопскиот регион просечната нето плата изнесувала 586 евра, што е и највисок износ во однос на останатите седум региони. Споредбата на платите што ја направи „Порталб“ покажува дека меѓу највисоката и најниската просечна нето плата разликата е поголема од 165 евра.

Бруто плата (во евра)      Нето плата ( во евра)

Скопски                                    877.3                               586,2

Пелагониски                           711,9                               474,5

Југозападен                             692,6                              464,3

Полошки                                  694,1                              463,7

Источен                                    649,2                              434,9

Вардарски                               639,5                              429,0

Југоисточен                             632,2                             424,4

Североисточен                       628,4                             420,8

Во анализираната година просечната нето плата во државата се зголемила за 10,9 % но растот не е ремномерен во осумте региони.

Ваквото зголемување се должи, пред сѐ, на зголемувањето на просечната исплатена нето-плата по вработен во  Југоисточен регион за 13.9 %, Источен регион за 13.8 % и во Североисточен за 12.2 %, се наведува во истражувањето.

Голем јаз според БДП по глава на жител 

Североисточниот регион има и најмал удел во БДП по глава на жител со само 4,8% додека Скопскиот регион со 44,1% има најголемо учество во бруто-домашниот производ на ниво на државата. И оваа нова публикација ги констатира старите „проблеми“ како што е нерамномерниот економски развој. Според БДП по глава на жител најсиромашни се жителите на Полошкиот регион во кој гравитираат поголемите општини Тетово и Гостивар како и Јегуновце, Желино, Маврово и Ростуше, Теарце и други. Конкретно БДП по глава на жител во Полошкиот регион изнесувал 3 429 евра што е далеку од просекот на ниво на државата кој во 2021 та бил позициониран на скоро 6 500 евра. Во Скопскиот регион е измерен највисок просек на БДП по глава на жител од 8 603 евра. Разликата според БДП по глава на жител меѓу “најбогатиот“ и “најсиромашниот “ регион изнесува фантастични 5 174 евра.

БДП по глава на жител

Скопски регион                                     8 603 евра

Југоисточен регион                              6 804 евра

Вардарски  регион                               6 664 евра

Источен регион                                     6 539 евра

Пелагониски регион                            5 909 евра

Југозападен регион                             5 792 евра

Североисточен регион                       3 719 евра

Полошки регион                                   3 429 евра

Во споредба со просекот, поголем бруто домашен производ по жител имаат Скопскиот регион со индекс 33.4, Југоисточниот регион со индекс 5.5, Вардарскиот регион со индекс 3.4 и Источен регион со индекс 1.4. Сите други региони имаат бруто-домашен производ под државниот просек. Во однос на националниот просек, најмал бруто-домашен производ по жител има Полошкиот регион со индекс 53.2, се наведува во Публикацијата на ДЗС.

Големи разлика меѓу регионите и според стапката на невработеност. Така, најдлабока стапка на невработеност од 31,8%  е регистрирана во Североисточниот регион а најниска од 4,5% во Југоисточниот регион.

Стапката на вработеност во Вардарскиот, Источниот, Југоисточниот и во Пелагонискиот регион во 2022 година се движи над вкупната стапка на национално ниво, при што највисока стапка на вработеност бележи Југоисточниот регион, и тоа 58.5. Најниска стапка на вработеност во 2022 година има Североисточниот регион. Во однос на стапката на невработеност, најниска стапка на невработеност од 4.5 има Југоисточниот Регион, во кој соодветно е забележана и највисоката стапка на вработеност, се нотира во истражувањето.

Сепак, економистите што ги консултираше „Порталб“ велат дека ниските стапки на невработеност, во Југоисточниот регион од 4,5 % и Источниот регион со 5,4% не се резултат само на тоа што вработеноста е со поголем просек туку и на одлив на работна сила која  не ги „полни“ списоците на невработени и со тоа не влијае врз невработеноста. Големите економски и социјални разлики меѓу осумте плански региони во земјава се хроничен проблем. При крајот на минатата година Владата потпиша договори за 129 проекти  во вкупна вредност од 13 милиони евра  а кои треба да бидат во функција на рамномерен регионален развој - локалната патна инфраструктура, изградба на градинки, набавка на урбана опрема и подобрување на квалитетот на животот на граѓаните.  Колку и како ќе се реализираат овие проекти допрва ќе се анализира.

The post Анализа: Најсиромашен Полошкиот регион – разлика во БДП по глава на жител и по 5.000 евра   appeared first on Република.

Истражувачкиот центар за генетско инженерство и биотехнологија „Георги Ефремов” доби нова опрема вредна над 580 илјади евра. Со употреба на опремата и со поддршка на Фондот за здравствено осигурување, им се излегува пресрет на барањата на клиниките и на Академијата, со што од буџетот ќе се покриваат и две нови анализи за пациенти со ретки болести и за молекуларната дијагностика.

Надлежните, по повод презентација на опремата во МАНУ, посочија оти се вложува во развојот на генетското инженерство, молекуларната биологија, но и дека се следат светските трендови.

Успешна, прогресивна држава се потпира на успесите во науката, зошто држава која инвестира во науката, инвестира во својата иднина и развој. Со буџетска поддршка е помогната набавката на новата опрема за потребите на Истражувачкиот центар за генетско инженерство и биотехнологија „Георги Ефремов”, вредна над 580 илјади евра, изјави денеска премиерот Димитар Ковачевски при презентацијата на новата апаратура.

Опремата е во функција и на едукативната дејност во рамки на постдипломски студии, специјализации и докторски студии од областа на молекуларната биологија и генетското инженерство.

Дополнително, со употреба на опремата и со поддршка на Фондот за здравствено осигурување, излегуваме пресрет на барањата на клиниките и на Академијата, со што од буџетот ќе се покриваат и две нови анализи за пациенти со ретки болести и за молекуларната дијагностика. Она што сакам да го истакнам овде, е дека ги препознаваме вредностите на оваа наша врвна научна установа и сите наши научни институции и затоа преземаме конкретни чекори за финансиска поддршка за нивен развој, посочи премиерот.

Според Ковачевски, за првпат оваа Влада презела пионерски чекори за забрзан развој на научните потенцијали во повеќе области.

[caption id="attachment_721836" align="alignnone" width="1500"] фото: Министерство за здравство[/caption]

Јас знам дека тоа не е премногу, но сепак се работи за опрема која е од врвно светско производство, над половина милион евра и која придонесува за правење на сеопфатни и исклучително софистицирани генетски и молекуларни анализи што ќе се прават тука во Скопје, рече Ковачевски.

Посочи дека за првпат по 10 години, во 2021 година е спроведен конкурс за финансирање на научно-истражувачки проекти за јавните научни установи, а спроведен е и конкурс за набавка на опрема за лаборатории, акредитација на лаборатории и за сите субјекти кои вршат научно-истражувачка работа, во рамки на кој конкурс е одобрена и опремата чија презентација се одвиваше денеска.

Се работи за тригодишни проекти, чија вкупна вредност е речиси 318 милиони денари или над 5 милиони евра, во кои над 70 проценти е учеството на државата во реализацијата. Во услови на светска економска и енергетска криза, вложуваме во капитални проекти и го овозможуваме непречено развојот на институциите кои се под државна капа. За првпат во повеќе децении, помогнавме со обновување и модернизацијата на опремата со која располага Академијата со цел да ги следи светските трендови, а во изминатиов период ги посетивме и другите научни лаборатории низ државата каде исто така, за првпат по подолг период се вложени сериозни инвестиции, подвлече Ковачевски.

Министерот за здравство Фатмир Меџити рече дека од голема важност за пациентите е можноста за дијагноза со секвенционирање на гени на наследни и малигни болести, меѓу кои и ретки болести во лабораторијата на Македонската академија на науките и уметностите.

Академијата за здравствениот сектор, додаде Меџити, помага во рана детекција на болестите, што за лекарите значи можност за побрза реакција во поглед на методите на лекување.

Министерот за образование и наука Јетон Шаќири рече дека институцијата за проект за унапредување на капацитетот на Националниот центар за геномика и протеомика вреден 43 милиони денари, преку Министерството, добила поддршка од 21 милион, односно речиси 50 проценти од вкупната вредност.

Задоволството е обострано, затоа што после навистина долг период, да речам стагнација на државата во делот на поддршката на научните установи, актуелната Влада одвои околу 240 милиони денари за да им помогне да ги осовременат научно - истражувачките капацитети и со тоа да им се отворат нови можности за развој на дејноста што ја вршат, подвлече Шаќири.

Според раководителот на Истражувачкиот центар за генетско инженерство и биотехнологија „Георги Ефремов“, академик Александар Димовски, се уште малку се вложува во науката.

Има ветување и добра волја од сите, меѓутоа кога ќе дојде време за вистинско издвојување, секогаш науката е она трето прасе, последно од кое најлесно се зема и се остава како најситен дел за издвојување, а сум длабоко убеден дека без вложување во наука, нема знаење, без знаење нема напред. Се друго е само шлаг на торта без темели, рече Димовски. 

https://republika.mk/vesti/makedonija/poslednite-deset-godini-site-najdobri-detsa-ni-zaminaa-ako-imaat-ovde-kade-da-rabotat-i-vistinski-da-se-edutsiraat-i-so-toa-pristojno-da-zhiveat-nema-da-si-odat-nadvor-veli-akademik-dimovski/

The post Со новата опрема која ја доби Истражувачкиот центар за генетско инженерство при МАНУ ќе се покриваат и две нови анализи за пациенти со ретки болести appeared first on Република.

До крајот на неделата би требало да бидат готови анализите што ги прави Министерството за економија за можноста да остане летното сметање на времето со цел поголеми заштеди на електричната енергија.

Министерот за економија Крешник Бектеши денеска изјави дека во тек се анализите кои треба да покажат дали ќе се премине кон зимското сметање на времето или ќе остане летното сметање.

Анализите се прават и најверојатно до крајот на неделата ќе бидат подготвени по што одлуката треба да се донесе до крајот на месецот согласно законот, изјави Бектеши одговарајќи на новинарски прашања по денешната прес-конференција на која беше најавен почетокот со работа на соларната електрана со капацитет од 17 мегавати лоцирана во светиниколско Амзабегово.

И премиерот Димитар Ковачевски денеска изјави дека во моментот не би можел да каже каква одлука ќе се донесе се додека не ги види анализите.

Ќе видиме дали ќе продолжиме со летното сметање на времето или како досега ќе ја направиме промената. Во моментот, не можам да ви кажам, би сакал да ги видам анализите. Во моментот повеќе има про оставање на летното сметање на времето но, да ги видиме сите детални анализи и потоа ќе донесеме одлука, рече Ковачевски.

Министерството за економија вчера доби задолжение од Владата да ги разгледа можностите околу евентуалното продолжување на примената на летното сметање на времето, со цел дополнителни заштеди во општата потрошувачка на електрична енергија.

Зимското сметање на времето почнува од последниот викенд во октомври со што стрелките на часовникот се поместуваат за еден час поназад.

The post До крајот на неделата треба да бидат готови анализите за можноста да остане летното сметање на времето appeared first on Република.

The post Втора декада од вториот милениум или нов светски поредок?! appeared first on Република.

Војната во Украина одамна ги надмина стандардните војни и стана медиумска војна на (дез)информации. Од сите страни има непотврдени и лажни вести, а речиси и да нема сериозни воено-стратешки анализи за состојбите на терен.

Во обид да донесе поголема јаснотија на случувањата во Украина, „Курир.рс“ пренесува анализа на аналитичарот Андреј Ќириќ, која ја пренесуваме во целост.

Воен аспект

Што се случува и зошто?

Пред нешто повеќе од две недели, руската армија почна „специјална операција“ во Украина со релативно јасно дефинирани политички, но не и воени цели. Односно, барем во достапните информации, не постои јасна причинско-последична врска меѓу прокламираните политички цели и инструментите на сила за нивна реализација.

Постојат неколку верзии за настаните што и претходеа на војната. Оружјето „ѕвецка“ речиси една година, а околу Донбас се трупаат украински и руски војници. Сосема е јасно дека Киев имаше намера да го реши проблемот во Донбас со сила, според „хрватското сценарио“ во „Бура“ и „Блесок“, што ги зголеми влоговите на пошироката игра и изврши притисок врз (рускиот претседател Владимир) Путин или да го следи подигање на влоговите со веќе преземените дејствија или немоќно да гледа како неколку милиони жители на Доњецката и Луганската народна република (ДЛНР), од кои повеќето сега веќе имаат руски пасоши, биде етнички исчистена. Тогаш ќе се поставеше прашањето за Крим.

Според, наводно, заробените документи на украинските сили во Донбас, акцијата требало да почне на 7 или 8 март. Според, наводно, заробените документи на руските војници во Бердјанск, Русите планирале да почнат со операции на 20 февруари, но ги преместија за 24 февруари.

Не знам на кого може да му се верува овде, но мислам дека тоа не е толку важно. Секако е јасно дека стратешката намера на Украина е да ја заврши приказната со ДЛНР со цел да го забрза процесот на пристапување во НАТО или барем да ја покаже својата способност пред Вашингтон и да склучи билатерален воен договор кој ефективно би ги заобиколил НАТО и Европејците. За таа цел, околу 150.000 луѓе беа концентрирани на границата на прекинот на огнот, што е приближно половина од мирновременските вооружени сили на Украина, и тоа најдобриот дел. Наспроти нив стоеја 30-40.000 (некои неофицијални податоци велат и 15-20.000 борци на ДЛНР, иако претпоставувам дека тоа значи само оние кои биле ангажирани на линијата за разграничување или веднаш во позадина, а не оние кои биле на одмор, на обука...). Значи, односот на моќност беше помеѓу 1:8 и 1:4, во зависност од тоа како се пресметува; што е сосема доволен однос на силите за напаѓачот. Се сомневам дека можеле да го освојат ДЛНР на јуриш, но таквата офанзива сигурно ќе ја придвижеше иницијативата во корист на Украинците и значително ќе ја усложнеше секоја руска интервенција.

Затоа, беше очигледно дека пред околу една година беше донесена одлука зголемување на бројот на украинските сили во Донбас да биде следено со зголемување на распределбата на сили на руската страна на границата и подготовка на превентивен удар. Тој танц траеше цела година додека двете страни не проценија дека се доволно силни за офанзивни акции.

(Ја ставам капата на генералот и седнувам на столот) Во секој случај, јас не би го направил тоа така и би ги оставил Украинците први да го почнат нападот, со што барем делумно би се стекнал легитимитет на операцијата, по што веднаш би ги „поклопил“ натрупаните украински сили со артилериски и ракетни удари од долг дострел, кои потоа би ги пренел во длабочина и во следниот месец темелно би уништил сè од воено значење во цела Украина, без многу загуби и со локализирање на контактниот конфликт на „ослободување“ на Донбас. Но, очигледно има поголем геополитички влог во играта и дека се оди на се или ништо, дури и по цена на пореметуање на воените пшланови и големи жртви.

Русите имаа одлична стратешка замисла, но многу ја утнаа изведбата.

Две фази на операцијата

Досегашнот тек на операцијата може условно да се подели во две фази:

1. Почетната руска операција која траеше првите 4-5 дена, во која врвовите на оклопните механизирани сили ја преминаа границата и се вклучија во релативно бавни воведни битки, додека огромното мнозинство војници останаа неразвиени во позадина. Истовремено, лесно моторизирани трупи, а особено падобранци, извршија длабоки упади со цел да внесат хаос во украинската одбрана и да заземат што е можно поголема територија пред да се консолидира одбраната, што во многу случаи се претвори во самоубиствени мисии од влетување во добро бранети урбани области. Овој дел беше во согласност со руската доктрина, но недостигот на тешка артилериска поддршка и многу скромната акција на воздухопловните сили, со цел да се избегнат цивилни жртви, не беа.

Мојата теорија е дека зад сцената во игра беше дека ќе има воен удар во Киев, кој требаше да ја парализира и деморализира одбраната, нешто што, сепак, отсуствуваше. Немам никакви конкретни докази за тоа, но според достапните информации се чини дека целата руска логистика на првиот ешалон била дизајнирана за операција од 4-5 дена, со очекување дека целиот ангажман ќе биде завршен во две недели. Исто така, се чини дека голем број руски војници кои беа ангажирани на официјално воените вежби немале поим дека воопшто одат во Украина и дека воопшто не биле информирани дека операцијата се одвива. Тоа има смисла во контекст на оперативната заштита на контраразузнавањето, но е погубно за моралот и капацитетот за изведување теренски мисии. Наводно, само падобранците имале прецизни упатства за извршување на нивните мисии. Слетувањето на аеродромот Антонов е сосема лудачки маневар кој сигурно ќе се проучува со децении. Фактот што не резултираше со стратешки успех не ја намалува дрскоста на планирањето и храброста на падобранците кои цел ден се држеа во целосна опколеност.

2. Прилагодување на невозможноста на првичниот план и враќање на фабричките поставки. Откако се покажа дека отсуствува очекуваното непружање активен отпор и дека отпорот е неочекувано силен и организиран (Зеленски ден претходно ја одобри наредбата за дискретна мобилизација на резервната и територијалната одбрана, како и за дислокација на воздухопловните сили на воениот распоред) Русите решија да го забават оперативното темпо и да внесат артилерија за да ги неутрализираат точките на упорната одбрана.

Оваа фаза се уште трае, иако е при крај, и мислам дека во следната недела или десет дена ќе ја видиме следната фаза - развој на маневрирање во некои правци и ликвидација на градските упоришта; што веќе може да се забележи на некои места, особено во јужниот стратегиски правец.

Во првата фаза, руската армија воопшто не делуваше како кохерентна целина, поради специфични политички ограничувања и оперативно маскирање (иако САД имаа прилично точна претстава за датумот и прегледот на операцијата - невозможно е да се кријат илјадници единици тешка опрема во 21. век), но секоја стратешка и оперативна насока дејствуваше независно и некоординирано. Немаше темелно извидување, подготвителен оган, освојување на воздушната супериорност, уредување на логистички линии ...

Накратко, дојде до спонтано распаѓање на формациите кои требаше да дејствуваат како единствена заедничка композиција. Тоа доведе до бројни загуби поради заседи, напади врз снабдувањето во заднина, па дури и воздушни напади на предните делови на колоните кои отидоа напред надвор од чадорот на ПВО. Некаде од вториот ден имаше масовна појава на напуштање на возилата поради останување без гориво и дефекти кои кулминираа за околу 7-10 дена.

Возилата, пред се тенковите, кои голтаат стотици литри нафта дневно, едноставно останаа без гориво поради нарушување во логистичкиот синџир и беа оставени покрај патиштата. Што е целосно во согласност со официјалната руска доктрина, што значи дека е поопасно екипажите да останат изолирани покрај неподвижните возила, кои секако во одреден момент ќе бидат подигнати од следниот ешалон и ќе се вратат во употреба. Сепак, феноменот доби огромни размери, со стотици напуштени возила, па дури и комични слики на локални украински селани кои со трактори влечеа полесни возила во своите гаражи. Во секој случај, пропагандно многу непријатна слика.

Длабока битка

Исто така, доктрината за длабока битка подразбира заобиколување на постојните точки на одбрана и развој во длабочина и нивно подоцнежно елиминирање во опколеноста. Овде, сепак, тоа не беше можно од три причини.

Прво, климатските услови се апсолутно неповолни за ваков тип маневар, бидејќи бранот на топло време веќе ја омекна земјата доволно за да го направи ризично излегувањето од патот дури и за возилата со гасеници. Видовме софистицирани возила како Панцир“ или ТОС заглавени во калта и оставени на локалното население да прават со нив што сакаат. Тоа што војната почна во најнеповолниот момент е потврда за чувството дека мора да се брза.

Второ, дури и да е лето - руската патна логистика е тесно грло, традиционално наследено од Црвената армија. Поголемиот дел од логистиката се потпира на железничкиот сообраќај, со ограничен број камиони, многу помалку од на пример, колку што има во американските корпуси и армиски единици. Железницата, која е попространа и поекономична од камионите, вклучува безбедни железници и области за утовар и истовар на возилата. Значи железничките клучки во градовите, кои е невозможно да се заобиколат. Камионите може да ги заобиколуваат градовите по цена на потрошувачката на гориво и изложеноста на напади, но железницата не може.

Трето, упориштата во градовите не се само фиксни одбранбени позиции, туку и појдовни точки за локални оклопни механизирани испади, артилериски напади во радиус од 20-30 километри и бази на операции за извидувачки и диверзантски групи кои неказнето можат да нападнат камиони, па дури и оклопни возила, колони кои се обидуваат да ги заобиколат градовите. Тоа беше најефективно направено во Харков, во чија околина беа пресретнати бројни конвои и каде што Украинците го изразија најдинамичниот борбен дух. Речиси е сигурно дека меѓу украинските специјалци кои се занимаваат со вакви акции има и странци. Прецизни податоци во реално време за движењето на руските формации се обезбедени од мрежата на американски разузнавачки сателити, така што е релативно лесно да се организираат офанзивни акции. Интересно е што минатата година Харков беше назначен за клуч за потенцијалната украинска одбрана од страна на американски аналитичари и советници кои предложија минирање на обиколниците и подготовка на утврдени позиции и складишта во самиот град.

Понатаму, всушност нема заден ешалон кој би ги окупирал опколените градови. Кога се увиде дека е прескапо едноставно да се игнорираат градовите, задачата падна на маневарските единици кои беа предвидени да напредуваат во длабочините на украинскиот поредок, а не за урбана борба. Единствен исклучок е сегашната операција за освојување на Мариупол, каде што всушност операциите се одвиваат школски.

Урбаната борба е секогаш тешка, крвава и бавна. Особено кога противникот е вкопан и подготвен. А, особено кога во градот има пријателски настроени цивили чии животи сакаш да ги спасиш. Освојувањето на градовите подразбира, пред сè, нивно целосно опкружување, огнена надмоќ, сигурни линии за снабдување, добро координирани јуришни тимови и доволен број војници за да се обезбеди освоениот простор од повторна инфилтрација. Во градовите, бригада на послаба пешадија, доколку е мотивирана, може успешно да води одбранбена битка против дивизија на супериорни сили. И украинските сили во Мариупол се нешто послаби, додека оние во Харков се (прилично) засилени дивизии. Искуствата од Грозни, Фалуџа, Бејрут, Мосул, Алепо, па дури и Хју, Сеул, Берлин, Калининград, Варшава, Сталинград итн. се доволни за да се илустрира како тоа изгледа. Не постои генерал кој не би сакал да избегне ваква борба. Проблемот е што Русите не можат да го направат тоа и ќе треба да трошат време и крв на освојување на градовите еден по еден.

Цивилни жртви

Украинците свесно ги користат цивилите како жив штит, особено во оние градови кои важат за проруски, водејќи се од логиката дека Русите нема да користат тешка артилерија против нив, што беше точно на почетокот додека не се акумулираа загубите. како и дека ако тие луѓе загинат - уште подобро, затоа што и така се сомнителни во однос на лојалноста, а тие што ќе преживеат сигурно ќе ги мразат Русите. Дополнително, со приказната за страдањата на цивилите лесно се мобилизира западната јавност.

Постојат тврдења дека дури и на север, каде што националното чувство на Украина е многу посилно, бранителите не дозволуваат цивилите да се евакуираат во блиската Русија, туку ги упатуваат во блиските градови контролирани од украинските сили, од кои некои се под опсада. Чисто мрцварење.

Се разбира, не може со сигурност да се каже кој ги предизвикува инцидентите со пукање во цивили кои се обидуваат да се евакуираат, никој од нас не бил лично присутен за да направи форензика на бојното поле, но сосема е јасно кому му е во интерес да предизвика такви инциденти и да ги задржи цивилите во градовите.

Бројот на цивилни жртви во првата недела беше исклучително низок за ваков обем на операции, само неколку стотици, но досега веројатно веќе надмина илјада. Сепак, кога ќе се споредат, да речеме, со цивилните жртви во Ирак и Авганистан, дури и со употреба на оние „системи со висока прецизност“, тоа е прилично скромно и укажува на свесна намера да се задржат бројките на жртви што е можно пониско.

Згора на сето тоа, Украинците рутински позиционираат артилерија и борбени возила во центрите на градовите, а има и сателитска снимка од батерија С-300 распоредена во Киев. Како да се неутрализира таквата цел без колатерална штета, особено што Русите немаат голем број борбени беспилотни летала и кои се уште не се ставени во масовна употреба? Многубројните снимки обајвени од самите Украинци покажуваат дека болниците, образовните институции и градинките се претворени во бараки. Некаде е разбирливо дека војската која се брани во урбана зона ќе користи такви објекти за свои потреби, но со тоа тие престануваат да бидат цивилни. На пример, воениот камион што хируршки го удри НАТО во дворот на Драгша Мишовиќ во 1999 година беше сосема легитимна воена цел и верувам дека беше предупредување за други слични глупости (иако останува прашањето како НАТО точно знаеше дека камионот е таму во тоа време бидејќи немаше дронови над Белград). Што би направиле ако во тој двор има ВБР батерија како во Харков?

Некој ќе одговара за воени злосторства според меѓународното воено право, што може да биде голем адут за Русите за смирување кога ќе се спушти прашината.

Медиумска војна

Постои голема конфузија околу претставувањето на настаните во медиумите. Со површен поглед на мејнстрим медиумите, можам да се согласам со луцидната забелешка на Димитри Војнов дека „војната е првата жртва на оваа војна“.

Имено, речиси и да нема светски воени репортери кои од близу ги следат воените дејствија, туку само репортери кои побегнале и се забарикадирале во Киев. Оттука, немаме ништо како симулакрумски спектакл како што беше војната во Ирак или гонзо акција како во Виетнам.

Русите имаат неколку репортери од нивните медиумски куќи, но ги нема многу и одат доста зад првите борбени линии и во принцип не се особено информативни. Најмногу личат на оние репортери од „Starship Trupers“ на Верховен.

Онаму каде што недостигаат професионални медиуми, просторот го исполнуваат аматерите. Ако Виетнам беше телевизиска војна, ова е војна на социјалните мрежи.

За разлика од редовната руска армија, која има забрана за употреба на мобилни телефони во борбени зони (иако некои недисциплинирани поединци се чини дека успеале да добијат телефони и локални картички), Украинците, војниците и цивилите, снимаат буквално сè. Оттука и целосната диспропорција и искривување во прикажувањето на настаните. Социјалните мрежи и индиректните медиуми се преплавени со снимки од заробени и убиени Руси, напуштена и уништена опрема. Сепак, она што впечатливо недостасува се сцените на заробените и убиените Украинци и нивната напуштена и заробена техника.

Единствен исклучок се неколку локални известувачи со силите на ДЛНР, чии снимки покажуваат значителни украински загуби, а ако тие може да се искористат за екстраполирање во однос односите на другите правци, може да се заклучи дека „тепаат Србите, но тепаат и Турците“.

Се чини дека Русите одличиле да го уништат 72-от центар за психолошко војување на украинската армија во Киев, кој конкретно беше таргетиран пред околу една недела, иако се споменува и помош од полски студија.

Она што го прават Украинците, покрај тоа што измислуваат идиотски митови и произведуваат снимки со лажни затвореници, е уредување видеа и рециклирање и фотошопирање на небитни фотографии (иако мислам дека прават помалку во последните денови - или затоа што веќе го постигнаа посакуваниот ефект на Запад или поради неутрализирање на споменатиот 72-ри центар). Нивната цел е да се соберат овие снимки и да се прикачат на тематски групи на социјалните мрежи, од каде дополнително ги преземаат мејнстрим новинарите.

Со оглед на тоа што има многу помалку видеа од руска страна, а бидејќи е далеку понедостапно дури и за теоретски неутралните новинари кои би сакале да ги консултираат, поради медиумската блокада на руските медиуми, се создаде целосно искривена слика за војната. Односно слики, бидејќи ни руските мејнстрим медиуми не емитуваат украинска пропаганда, што всушност не би ни смееле да го прават според новововедените закони, но руските социјални мрежи се уште баратаат со двете страни на медалот, што не може да се каже за западните.

Во врска со ова, има една интересна појава што сум ја забележал многупати во различни страници - западњаците, кои се толку емотивно вложени во војната, свесно се согласуваат да шират пропаганда за која знаат дека е неточна за да „дадат морална поддршка“, што е целосно лудило. Дури и од оние повеќе или помалку објективни известувачи се бара да застанат во редот и како папагали да ја повторуваат воената пропаганда, инаку тие се „руски платеници“. Ова го гледам за прв пат. Мислам, тоа можам да го очекувам од самите Укранви, нормално би било да се возбудени и ангажирани, но ова се луѓе од трета страна.

Ова искривување доведува до сосема погрешни заклучоци за текот на војната.

Некритички следејќи ги украинските извори, како и сите западни, а богами и многу наши медиуми, може да се добие впечаток дека руската армија е во тотален неред и дека Украинците штотуку не влегле во Кремљ, додека Путин се крие некаде на Урал, во страв од воен удар.

Западните медиуми едногласно зборуваат за „неуспех“ и „продлабочување“, како и за „херојска одбрана“. Се сеќавам дека во 2008 година истата матрица беше активирана во Грузија, само таму војната заврши во првиот круг, а наративот беше дискретно повлечен во фиока до следниот пат.

Мапите што се користат во медиумите немаат никаква врска со ситуацијата на терен. Сепак, Русите исто така имаат тенденција да објавуваат преоптимистички мапи со области кои сè уште не се ставени под контрола.

Загуби

Приказните за жртвите се дел од таа медиумска стратегија.

Украинците не ги пријавуваат своите жртви, а мислам дека Русите до денес отидоа на околу 15.000 мртви, додека Русите пред една недела признаа околу 500 мртви (без единиците на ДЛНР) и наведоа околу 2.500 убиени Украинци.

Мојата лична методологија за проценка на загубите што ги тврдат завојуваните страни во сите војни е да се помножат сопствените декларации со 2 или 3 и да се поделат на противникот со 3 или 4. А погледнете чудо, пред два дена Пентагон излезе со проценка од 2-4 илјади загинати Руси, додека не дадоа проценка на Украинците. Тоа е веројатно најреалната проценка досега. На прв поглед се чини многу, бидејќи горе-долу сите војни во последните децении беа или селски востанија со полска артилерија или колонијални интервенции. Последната сериозна конвенционална војна беше ирачко-иранската војна во 1980-тите (иако не знам колку сериозно може да се нарече тоа „шамарање на осакатени“), или пред тоа Јом Кипур во 1973 година, пред повеќето од нас да се родат. Луѓето го имаат изгубено чувството за проценка.

Сериозните војни одземаат десетици илјади животи. Дури и кај победниците. Во кампањата во Полска во 1939 година, која стана школски пример за успешен Блицкриг, Германците имаа околу 15.000 мртви и исчезнати и над 800 тенкови исфрлени од упптреба за помалку од еден месец борбени операции. Израел претрпе релативно скромни жртви во своите војни од 1967 и 1973 година, но загуби 70-80% од своите оклопни возила во двете војни (не мора да бидат уништени, главно привремено онеспособени).

Оттука, загубите на неколку илјади мртви и заробени и нешто повеќе од 150 тенкови во континентална војна со висок интензитет не се особено драматични. Анализата на фотографскиот материјал покажува дека само околу една третина од руската опрема е всушност уништена или оневозможена, а останатиот дел е напуштена поради недостиг на гориво или дефекти. Некои од тие возила веројатно се уништени подоцна, други се запленети, но повеќето ќе бидат вратени во одреден момент - затоа што кој го контролира бојното поле ја контролира и поправката на опремата на него.

Дури и Пентагон пред неколку дена излезе со проценка дека 95% од руските сили во Украина се оперативни.

Значи целиот медиумски спин за наводниот масакр е психолошка операција, ништо повеќе.

Што не значи дека Русите не прават грешки и тоа сериозни, но сепак, не е катастрофално како што не убедуваат медиумите.

Втора фаза

Втората фаза на консолидација и адаптација на Русија кон планот Б трае веќе десет дена и веројатно ќе трае уште некое време, пет до десет дена, но нема да трае бесконечно. Русите се обудиваат што побрзо да ја завршат војната бидејќи секој ден операцијата чини најмалку милијарда долари, а паричните резерви се намалуваат.

Во овој поглед, сосема е неразбирливо тоа што Москва дозволи половина од нејзините монетарни резерви, околу триста милијарди долари, да останат заробени во странските централни банки. Сите макроекономски показатели јасно укажуваа дека државата со години се подготвувала за вакво воено сценарио, барем од 2014 година, ако не и порано, а толку важна ставка е пропуштена, особено ако од минатата година беше јасно дека ќе има конфликт. Но, тоа е само една од тешките грешки кои беа направени на подготовките, разузнавачката веројатно е уште полоша.

Сепак, наивни се надежите на Западот дека Русија има временско ограничување за војување, по што едноставно ќе ја повлече опашката, затоа што сериозните држави не функционираат така. Воената економија (а Русија сè уште не се префрлила на неа, ниту има директни индикации дека ќе биде така) може да функционира со години ако е потребно, колку што е потребно. Логиката на егзистенцијалната војна е различна од логиката на колонијалната експедиција, нема анализа на трошок/бенефит или отчукување на часовникот.

Во секој случај, од една страна, постои овој импулс за забрзување на операциите, од друга страна, потребно е време да се зајакне постојната и темелно да се исчисти позадината пред нови офанзивни операции.

Во таа смисла, ова затишје беше искористено за пренос на нови сили и дополнително проширување на контролата околу клучните патишта. Во тек се борби околу Чернигов и Суми, со цел нивно заземање (пред некој ден оклопните единици од Чернигов извршија локален напад, веројатно со цел да го нарушат офанзивниот ред), но и покрај работата на артилерија, очигледно е дека недостасува пешадија за чистење.

Исто така, покрај тие два града има и помали единици на украинската војска кои се расфрлани на помали места. Тие веројатно не се од голема борбена вредност, но не можат да се игнорираат бидејќи го загрозуваат снабдувањето на руските единици во првата линија, што очигледно конечно го разбраа Русите, чиј доктринарен рефлекс е агресивен напредок без какво било подолго запирање. Сега ќе мора да работат против тој рефлекс.

Русите досега покажаа значителен тактички дилетантизам (ни Украинците не се подобри, но тие се во одбрана каде што тоа е помалку изразено, а и помалку се очекува од нив), каде што на снимките се гледа основна неусогласеност на многу единици, недостаток на бочно обезбедување на линиите, несоодветно извидување...

Се чини дека главно само падобранците знаат што прават, но се фокусирани на бесмислени слетувања во кои веројатно загинале стотици од нив, како и на ненаменски тактички задачи. Рускиот систем е нефлексибилен и догматски и ќе им треба многу време и крв за да се воиграат за она што ги чека, што е целосно во традицијата на руската и советската воена историја. Но, во Русија постои изрека „Првите палачинки секогаш се размачкани“.

Борбата за Киев

Од западната страна продолжува операцијата за опкружување на Киев, бидејќи целосната блокада е основен предуслов за секој напад на бранета градска зона. Украинците организираат локални контранапади, но без некој голем успех, а се чини дека Русите полека ја прошируваат контролната зона околу градот, а истовремено преку автопатот Е40 напредуваат кон Житомир. Таму има украинска механизирана бригада, која е полесно да ја победиш на отворено ако ја фатиш, отколку да ја пуштиш да влезе во градот.

Повеќето руски војници на овој фронт сè уште не се активно вклучени во борбените операции. Исто така, во Белорусија има барем уште една оперативна група која им помага на Белорусите да ја обезбедат границата со Полска, но во исто време, со своето присуство, ги врзува украинските резерви на запад од земјата да не се преселат на другите фронтови.

Веројатно би било оптимално да се заземе Житомир и да се продолжи напредувањето кон Виниција и да се избие на границата со Молдавија, со што централна и источна Украина би биле отсечени од снабдувањето од Запад, но јасно е дека Русите немаат сила за таква операција.

Целата област меѓу Киев и Харков е флуидна, без јасна линија на фронтот, како онаа западно од Киев. Проблемот со просторот и несигурните линии за снабдување е проблем за Русите.

Харков е сè уште во потковица, опкружен од три страни или подобро да се каже од две ипол, а во последните неколку дена околу него се водат жестоки битки. Единиците лоцирани во градот се веројатно најспособните во целата украинска армија и ќе биде тешко да се избркаат од утврдениот град.

Донбас, Мариупол и јужниот фронт

Во Донбас фронтот полека се движи кон запад, некаде побрзо, некаде побавно, но постојано оди. Проблемот е што оваа линија во голема мера е воспоставена веќе осум години, а украинските единици кои ја бранат очигледно немаат намера да ја остават без борба. Но, во исто време тоа претставува и нивната судбина, бидејќи клештите околу нив полека се затвораат од север и од југ, а прашање на време е кога тие ќе се сретнат некаде околу Павлоград. Откако ќе влезат во котелот, тоа ќе биде најголемата кланица видена во Европа од 1945 година.

Одлуката на Киев да ја брани линијата во Донбас, која е очигледно неодбранлива, веројатно е резултат на политички притисок, логиката „ни чекор назад“, што е сосема спротивно на успешната операција на флексибилна одбрана во, да речеме, северниот правец. Веројатно има симболична важност да се остане во Донбас што е можно подолго, а и целосна неволност да ги предадат позициите кои во 2014 година сотешка мака ги стекнаа и осум години ги утврдуваа.

Да почнеа со организирано повлекување кон Днепар од првиот ден, сега ќе имаа непробојна линија во градовите на реката, а вака, за месец-два ќе завршат во битка за нивно уништување. Од друга страна, паѓањето на линијата во Донбас директно ќе ја загрози одбраната на Харков, кој ќе биде отсечен од линијата за снабдување.

Во Мариопол се водат улични битки, а најверојатно градот ќе биде исчистен за недела-две.

На јужниот фронт, во регионот на Николаев, Русите вршат притисок врз самиот град Николаев, но немаат сила да го заземат на јуриш. Затоа веќе една недела пуштаат експедиции на другата страна, на северозапад кон Вознешењска, каде што се водат улични борби против локалните сили, но и на североисток кон Крив Рог.

Од една страна, ова е целосно во согласност со руската (и старата советска) доктрина за опипување на пулсот на непријателот и барање слаби точки во неговата распореденост, но проблемот е што тие немаат доволно сила да ги искористат тие слаби точки кога ќе ги најдат. Се чини дека на прилично голема површина воопшто нема активни единици од двете страни и тоа е еден вид ничија земја каде што крстари кој ќе стигне.

Она што очигледно им бега од вид и на нашиот народ и на западњаците е тоа колку Украина е генерално голема територија, за кои пространства станува збор. Таа е втора по големина земја во Европа, со градови од стотици илјади жители за кои малкумина знаат дека воопшто постојат. Зборувајќи со луѓето, гледам дека тие немаат поим колку е сето тоа големо. Само обезбедувањето логистика во област од 100-200 километри е комплицирана работа.

Но, она што уште повеќе не го сфаќаат луѓето е тоа колку всушност малку луѓе учествуваат во сето ова.

Број на војници

На фронтот од над две илјади километри се борат околу двесте илјади Руси (не сите се борбени единици, околу половина се разни потпори и Розгард) и неколку десетици илјади луѓе од ДЛНР - наводно со мобилизацијата нивниот број пораснал до околу 70.000, но не може со сигурност да се каже, додека од друга страна веројатно веќе има над половина милион различни украински формации. Релативно мал број луѓе на огромен простор.

Ова на прв поглед изгледа како идеално сценарио за маневарско војување, кое Русите многу го сакаат, но како што веќе објаснив, тоа не е можно поради климатските услови, несигурноста на позадината и немањето резерви. Така, дури и таму каде што би можеле да доминираат во отворениот простор, тие се ефективно ограничени од тие параметри.

Идејата да се нападне толку голема земја со само 200.000 луѓе (плус силите на ДЛНР) според мене е луда, а тоа само зборува за прекумерната самодоверба на руското планирање. Буквално не очекуваа организиран отпор.

Од друга страна, со исклучок на линиската одбрана во Донбас, Украинците се организираа за длабока одбрана, со оперативни групи во поголемите урбани зони со сила од една до неколку (повеќе или помалку) редовни бригади и бригади за територијална одбрана, полиција и заштитни одреди..

Нешто многу слично на концептот за народна одбрана на ЈНА од седумдесеттите/осумдесетите, само сигурно многу поефикасно, барем поради недостатокот на внатрешна национална нетрпеливост што украинскиот шовинизам во голема мера ги исчисти во последните осум години. Иако постојат и елементи на германската концепција за одбраната на Источна Прусија 1944/45 со потпирање на фетунг градови како центри на упорна одбрана, што поради послабата урбанизација во Југославија беше планирана само за Белград и Загреб.

Руската армија има вкупно околу триста илјади членови во копнената армија, што, кога ќе се отфрлат сите заднински служби, центри за обука, гарнизони во други земји и Калининград, значи дека маргината на стратешки резерви што може дополнително да се воведе во борба е многу тенок. Има, но тие се слаби.

Друг проблем е што рускиот закон забранува ангажирање на регрути во борбени операции надвор од руската територија, така што значителен број членови едноставно не може да се користат. Што не значи дека не биле искористени, што предизвика коментар на Путин дека тоа е направено по грешка, туку едноставно нема доволно професионални војници за операција од оваа големина.

Бројчаноста би можела да се обезбеди со повикување на резервните сили на доброволна основа, а веројатно има неколку стотици илјади кои би одговориле и би го решиле проблемот со бројчаноста и би ослободиле регрути за позадински задачи на руска територија, но се чини дека таквата регрутација е заглавена од некоја непозната причина. Доброволците засега не смеат да се пријават.

Исто така, од почетокот, руските банки создаваат проблем со граѓанските донации за Донбас и тамошните воени и хуманитарни структури. За Русите, глупостите од тој тип се историска константа, и тоа најмногу ме потсетува на саботажата на воените напори на меншевиците во 1916/17 година. Слично нешто веројатно ќе се случеше во 1941 година доколку Сталин не ја „исчистеше куќата“ на време.

За тоа време, илјадници странски борци веќе им се приклучија на украинските сили, од од секаков ков. Има сè - од идеалисти мотивирани од медиумското покривање, преку емиграцијата од Чеченија, џихадисти кои Турците ги префрлаат од Идлиб и Азербејџан, неонацисти од Западна Европа, американски платеници, Полјаци, „дезертери“ од Легијата на странците, дрски Бразилци на кои фавелите се веројатно им се недоволно кул и секако, специјалци од западните тајни служби кои се таму на задача. ЦИА, наводно, во моментов масовно регрутира исламисти од Тунис до Ирак. Оваа група веројатно собира луѓе кои во некој претходен момент се гледале преку нишанот. Барем се сетија да ги распределат во „тематски“ баталјони.

Од друга страна, Сиријците се пријавија, како и војници од Централноафриканската Република, каде што Вагнер ја реши работата пред една година, да се борат на руска страна (иако самите Руси не смеат да се борат на руска страна), така што целиот конфликт има глобална геополитичка димензија, со фигури на пешаци кои се движат од континент до континент.

Сепак, таквите нео-меѓународни бригади имаат повеќе пропаганден отколку вистински борбен ефект. Од луѓе со толку различни позадини и нивоа на искуство, тешко е да се формираат кохезивни единици без подолго заедничко воигрување.

Една работа што е импресивна е апсолутната руска рамнодушност кон „меѓународното јавно мислење“. Го прават она што мислат дека е потребно, според логиката што мислат дека е потребна и не даваат пет пари за „медиумската војна“, која секако не би можеле да ја водат рамноправно.

The post Поглед зад медиумската завеса: Анализа што навистина се случува на терен во Украина appeared first on Република.

Доколку тоа се потврди, а засега има само тврдења на руското Министерство за одбрана, тогаш заземањето на овој Херсон, град на југот на Украина со речиси 300.000 жители, би било голема победа за руската армија, пишува Би-Би-Си.

Тоа ќе биде најголемиот град што ќе падне во рацете на Русија и ќе биде стратешка база за војската додека се обидува да турка понатаму во внатрешноста и на запад по должината на брегот до големиот пристанишен град Одеса. Херсон сам по себе е важно пристаниште на Црното Море и индустриски центар.

Контрола на Херсон значи и контрола на голем извор на вода. Украина го блокираше северниот дел на Кримскиот канал откако Русија го окупираше полуостровот Крим, така што најголемиот дел од снабдувањето со свежа вода за Крим беше прекинато, што предизвика недостиг на вода во анектираниот регион.

Една од првите цели на руската воена инвазија беше деблокирањето на тој воден пат и обновувањето на водоснабдувањето на Крим, наведува Би-Би-Си.

Инаку, градоначалникот Игор Коликаев (Ихор Колихајев) рече дека руски возила влегле во центарот на Керсон преку ноќ и дека на градот му треба чудо за да им се спротивстави на руските војници.

The post Би-Би-Си: Зошто окупацијата на Херсон е важна за Русија? appeared first on Република.

Како што Американците не можат да дозволат руските ракети, кои летаат пет минути до Вашингтон, да бидат во Куба, така Москва не може да дозволи американски ракети да бидат во Украина и да летаат четири минути до Москва, анализираше во 2014 година, сега починатиот добро упатен новинар Мирослав Лазански.

Поранешниот новинар, а подоцна и српски амбасадор во Москва, покојниот Мирослав Лазански, во 2018 година со извонредна прецизност предвиде што ќе се случува во Украина во случај на војна со Русија.

Уште пред осум години, со една од неговите тогашни многубројни анализи за кризата во Украина, Мирослав Лазански имаше гостување во телевизиска емисија, при што изјави:

За Русија да живее со НАТО, кое дошло до нејзините граници во Украина, е прашање на живот и смрт.

Во декември 2014 година, по повод тогашната актуелна криза во Донбас, Лазански истакна дека целата приказна за Украина не е само Украина.

Тоа е првенствено приказна за односот меѓу Америка и Русија, односно Запад, НАТО и Русија. Москва побара од НАТО да гарантира дека Украина нема да влезе во НАТО. Доколку Украина се согласи со дефинираниот и гарантиран статус на воена неутралност, мислам дека ќе се смири ова во Донбас – рече тогаш Лазански.

Во таа пригода тој предупреди дека Европа ќе влезе во војна доколку нема стратегиски компромис меѓу Западот и Русија, НАТО и Русија, Америка и Русија. Лазански потсети дека Русија го вратила Крим и го контролирала целото Црно Море.

Крим е непотоплив носач на авиони во Црно Море. Крим е завршена приказна, не вреди повеќе да се зборува. Ако Украина влезе во НАТО, нема да влезе во НАТО во тие граници – посочи Лазански.

Во врска со напорите на Украина за влез во НАТО, Лазански рече дека секоја земја што има нерешен територијален проблем, особено ако има сосед како Русија, апсолутно не може да влезе во Северноатлантската алијанса, бидејќи НАТО не е луд да прифаќа земји што носат таков територијален спор како мираз.

Само најсиромашниот, западен дел на Украина може да влезе во НАТО, а што се однесува до источниот дел, Русите нема да го дозволат тоа – додаде Лазански.

Целиот текст овде.

The post Анализа на Мирослав Лазански во 2014 година: Ако Украина влезе во НАТО, нема да влезе во тие граници appeared first on Република.

Доколку во ова второ полугодие од школската година 2021/2022 година професорт Драги Ѓеорѓиев одговараше на тема Втора Светска Војна професорот веројатно ќе добиеше единица која немаше да може да ја поправи до крајот на годината и ќе паднеше историја за таа учебна година.

Да за трагедијата да е уште поголема тој е професор на Филозофскиот факултет при Универзитетот Св. Кирил и Методиј, но и дел од историската комисија со Бугарија, Тој вчера пред целата македонска јавност сподели една таква небулоза која е рамна на историски ревизионизам на една од најопасните и најубиствените идеологии во поновата историја, фашизмот и нацизмот.

Ѓеорѓиев истакна дека Бугарија за време на Втората Светска Војна не била фашистичка држава туку профашистичка држава.

Се прашувате зошто би повторувал 8 одделение по историја профеосорот? Одговорот е едноставен и краток, за време на Париската мировна конференција која е задолжителна лекција за сите ученици, Бугарија има потпишано мировен договор со противниците на Хитлер, со кој се забранува постоењето фашистички организации во државата.

Бугарија, која во согласност со Договорот за примирје презеде мерки за распуштање на сите организации од фашистички тип на бугарска територија, без разлика дали се политички, воени или паравоени, како и други организации кои вршат пропаганда непријателски настроени кон Обединетите нации, нема да дозволи во иднина, постоењето и активностите на организации од таа природа кои имаат за цел да им ги ускратат на луѓето нивните демократски права, стои во бугарската капитулација, стои во мировниот договор кој го има потпишано Бугарија.

Сепак за оваа историска тема, за редакцијата на Инфомакс  професорката по историја, Наташа Котлар открива за македонската јавност нови запрепастувачки детали за она што впрочем го има потпишано и на што се има обврзано Бугарија по Втората Светска Војна.

Професорката Котлар грешките во македонската надворешна политика кога станува збор за односите со соседите ги гледа уште во далечната 1991 година. Македонија како дел од Југославија е една од земјите основачи на Обединетите Нации и откажувајќи се од правното наследство на тогашна Југославија, Македонија мораше да ја додаде онаа срамна кратенка БЈРМ и да го промени знамето за да биде меѓународна призната и да влезе во ОН.

Ние во надворешната политика имаме направено голема грешка уште во 91-та година со тоа што како правни наследници на СФРЈ не се повикавме на нашето право кое што следува по таа сукцесија. Бидејќи Југославија е потписничка и основач на Обединетите Нации ние требаше сами да си настапиме со соодветно барање бидејќи сме едни од основачите на ОН. Понатаму ние не се повикавме на таа Париска мировна конференција каде што се договорите потпишани помеѓу атнифашистичкиот блок САД, Велика Британија, СССР меѓу нив и Југославија која имаше свое партизанско движење и од другата страна се сите оние земји кои беа на страна на хитлеровската оска и таму се наброени Италија, Унгарија, Романија, Бугарија и Финска, вели Котлар.

Котлар открива шокантни детали од Парискиот мировен договор кој го потпишува Бугарија, поточно членот 2 со кој Бугарија се обрзува на почитување на сите демократски принципи меѓу кои почитување на различни малцински права и правото на нивно организирање на територија под бугарска јурисдикција.

Меѓу другото каде што им се определени воените репарации кои треба да ги платат воените репарации им се дава клаузала во која е јасно кажано дека сојузните на Хитлер меѓу кои и Бугарија треба да воспостават таков демократски принцип во својата држава бидејќи со овој договор сојузниците повторно им даваат право да бидат меѓународен субјект да бидат признати држави. Ако тие тоа не го исполнуваат тогаш е им се проблематизира меѓународното признание на овие држави, вели професорката.

Таа истакнува дека реперкусиите за Бугарија од непочитување на овој договор се проблематизирање на меѓународното признание на државата како суверен ентитет, поради страшните последици од постоењето на фашистичката идеологија која дефакто и денес ја спроведува Бугарија.

Така што таа клаузала не е случајна и произлегува од идеите на ОН каде сите тие држави се задолжени да воспостват таков демократски принцип каде што луѓето кои што живеат во тие држави не смеат да доживеаат никаква дискриминација во однос на припаѓање на друга народност, раса, политички определби на тие луѓе. Значи една широка лепеза на барања за воспоставување на сериозна демократска атмосфера во однос на луѓето кои што исто така не се матични во таа држава, во однос на малцинствата на конкретните држави. Тие договори се потпишани и од Југославија и Бугарија, додава Котлар.

Професорката го посочува и Бледскиот договор со кој Македонија, односно тогашна Југославија во име на добрососедството се откажува од 25 милиони американски долари во репарации.

Потоа следи и потпишувањето на Бледскиот договор помеѓу Југославија и Бугарија при што потоа следи потпишувањето на Бледската спогодба каде Југославија во име на добрососедството се откажува од воените репарации кои треба да ги исплати Бугарија кон Југославија, најголемиот дел кон Македонија. Инаку кон Југославија се 25 милиони долари, кон Грција се нештио повеќе меѓутоа ако земеме дека нивната окупација во Грција беше во делот на Македонија бајаги треба да се покажат во однос на Македонија. Како и да е се потпишува Бледската спогодба во име на добрососедство и не се исплаќаат репарациите меѓутоа под влијание на СССР, 48 се случува Информбирото и затегнување на односите меѓу Југославија и СССР и Бугарите ги откажуваат сите одредби кои се потпишани со Бледската спогодба, вели таа.

Котлар тврди дека Македонија со една нотификација до ОН и Европската Унија може да ги информира сите држави дека Бугарија не го почитува Парискиот мировен договор, што би било огромен скандал и потврда за историскиот ревизионизам на фашистичкото минато на Бугарија, имајќи во предвид дека истото е рамно на негирање на Холокаустот што е пак казниво со закон во некои европски држави со фашистичко и нацистичко минато.

Сепак Македонија како наследник на Југославија може да се повика на Париската мировна конфренција бидејќи тие не се анулирани туку ние треба само со една нотификација, посебен вид на дипломатско писмо треба да ги известиме сите, и нашите соседи и ОН и Европската Унија дека ние се повикуваме на нашите права врз основа на Парискиот мировен договор како правен наследник на поранешна Југославија и да завземеме една сосема друга положба во однос на преговарањето.

Професорката напоменува дека Договорот за добрососедство со Бугарија треба веднаш да се раскине.

Според мене договорот за Добрососедство со Бугарија треба да се раскине. Многу пати е направено да се исполнат условите мислам член 11 за непријателска пропаганда и таму се членовите 13 и 14 каде што се дадени условите за раскинување на договорот.

За крај Котлар порачува дека овој мировен договор се уште е на сила и Бугарија никогаш не се откажала од истиот, кој е силен аргумент на македонска страна за почитување на правата на македонското малцинство во Бугарија, но и негирањето на постоење на македонска нација кое е рамно на идентитетски геноцид и експанзионизам на бугарската нација што се одлики на фашизмот од кои тие се откажуваат.

Бугарија не го почитува Парискиот мировен договор се откажала, односно не го почитува, не се откажала. Да и нивниот Устав се коси со Парискиот мировен договор ако стои дека не се почитуваат малциснките права. Колку што знам Бугарија со нотификација не се откажала од Парискиот мировен договор.

За правните моменти и консеквенции за Бугарија, за Инфомакс говори и професорката Тања Каракамишева, која истакнува дека битката која Македонците ја водат со соседите е битка за почитување на основните, елементарни човекови права кои ги имаат сите народи.

Целата борба што Македонците ја водат со соседите е битка за почитување на елементарните, основните човекови права кои, како на сите народи, поединци, групи така и на Македонците во Македонија и во светот мора да им бидат почитувани од сите и од секого, бидејќи им се загарантирани со целокупното меѓународно право за заштита на човековите права, со меѓународните документи за заштита на човековите права, почнувајќи од Повелбата на ООН, Универзалната декларација за човековите права, Меѓународниот пакт за граѓански и политички права, преку Европската конвенција за човековите права и слободи, пресудите на Судот во Стразбур, Рамковната конвенција за заштита на националните малцинства и други акти, вели Каракамишева.

Професорката напоменува дека со овие документи е гарантирано почитувањето на националниот/народен идентитет, а со Договорот од Преспа и оној со Бугарија истите права им се одземени на Македонците.

Во сите овие документи е гарантирано почитувањето на сопствен национален/народен идентитет како индивидуално и колективно човеково право на сите граѓани, почитување на нивното право на самоопределување, самоидентификација, право на име на својата држава, право на сопствен јазик, право на историја и култура, традиција и обичаи, се она што на Македонците со Договорот од Преспа и со Договорот со Бугарија им е одземено како право на постоење, посочува професорката.

На тема Париска мировна конференција, дипломатот Ристо Никовски напоменува дека сите овие аргументи на македонска страна би имале вредност ако Македонија, односно македонската власт сака да се бори, напротив дипломатот согледува дека македонската власт е спремна само на капитулација.

Прво и прво тоа има вредност ако Македонија сака да се бори. Македонија не сака да се бори, сака да капитулира. Тоа е повеќе веење на ветерот кога суштината е таа, се додека Македонија е спремна да капитулацира. Не мора да се враќаме до 47 година. Ние имаме барање да измислени Бугари ставиме во нашиот Устав и нашата власт тоа го прифаќа. Истовремено не бараат реципроцитет за 100-тици илјади Македонци кои се таму. Во диполоматијата се е на принцип на реципроцитет. Нашите власти велат тие имаат Устав, Уставот тоа не им го дозволува, вели Никовски.

Сите аргументи на Македонија според Никовски се ирелевантни со сегашната политичка поставеност. Тој ја напомена иронија на ситуацијата околу Бугарскиот европратеник од редовите на Либералите, Обнова, Илхан Ќучук кој е известувач за Македонија во Европскиот Парламент. Тој е етнички Турчин, припадник на етникум кој во Бугарија нема никакви права, а во Македонија говори за влез на Бугарите во Уставот.

Велам ирелевантно е во моментов, во Бугарија има 100-тици илјади Турци на кои не им се признаваат правата. Оној Ќучук доаѓа и ни доаѓа ни држи лекции. Тој е Турчин кој нема никакви права и ни говори за Бугарите во Уставот. Ние се однесуваме како овци кои не знаат ни што сакаат ни што прават. Тоа е страшното кај нас, истакна тој.

Екс дипломатот истакнува дека Бугарија не ги почитува основните дипломатски правила, но и наметнува опасна формулација за македонски Бугари категорија во која според нивните шофинистички сфаќања припаѓаат сите Македонци.

Бугарија не ги почитува основните дипломатски правила. Внимавајте не велат Бугарите во Македонија тие велат македонските Бугари тоа сме вие и јас. За нив македонски Бугари сме сите ние. Дури и нашите политичари од власта велат македонските Бугари. Тоа е е еден аматеризам, невиден срамен, додава дипломатот.

Никовски напоменува дека не треба да се враќаме до 1947 година бидејќи Ѓорѓи Димитров им ги дал на Македонците сите права, од кои сами се откажавме со декларацијата од 99-та, но и договорот во 2017-та година.

За нас е многу поважно што Ѓорѓи Димитров им даде права, школи, спроведе попис. Тоа значи дека Бугарија им дала права на Македонците. Ние имаме делкарација 99-та и договор во 2017-та во кој го игнорираме македонскиот јазик, отворено ние самите и велиме во 2017-та година дека имаме заедничка историја, што е невиден срам. Заедничка историја има само еден народ. Тој договор 10 години Грувски не го потпишуваше, Бојко Борисов поради тоа велеше дека не сака очи да му види. Не сакаше да го гледа затоа што не му потпишуваше, ама дојде Заев и му потпиша. Така да ние имаме многу силни аргументи. За време на Југославија има 5 договори потпишано за македонскиот јазик. Ние тоа го игнорираме. Ние имаме едно чудо аргументи кои нашите власти не сакаат да ги искористат. Нашиот претседател вели дека го примил ОМО-Илинден Пирин ги нарекува граѓанска организација, но не кажува дека се Македонци, потенцира Никовски.

Никовски потенцира дека на 150 годишината од раѓањето на Делчев, никој од власта не порача дека станува збор за македонски револуционер.

Сега на чествувањето на 150 годишнината од раѓањето Гоце Делчев, никој не вели македонскиот револуционер. Тие не споменуваат Македонци во Бугарија за да не ги налутат Бугарите. Се е тоа ирелевантно кога тоа што го имаш во рака го пикаш под маса, вели тој.

Според Никовски целата идеја околу американската политика е Источна Македонија да се фрли во прегратките на Бугарија, а Западна Македонија да биде дел од голема Албанија без прекројување на границите.

Се што се случува од 1991 година во Македонија после распадот на Југославија е амеранска политика, американско сценарио во кое нема место за Македонија. Второто, целта е Македонија да се фрли во прегратките на Бугарија, а Албанците да создадат голема Албанија само без прекројување на нашите граници. Знаете што е најстрашното во последните неколку денови? Не е заедничкото чествување на Гоце Делчев со Македонците. Средбата меѓу албанската македонска Влада на чело со Ахмети со Косово. Ахмети и шест министри беа на средба со Курти и неговите министри. Тоа е голема Албанија. Беа и во Тирана. Албанскиот дел на разбивање на Македонија веќе функционира, а Македонците уште не потклекнале да прифатат дека се Бугари дека се под влијанието на Бугарија и дека од сега Софија ќе биде главна во Македонија. Се што прави Софија ни ја крева утробата. Никој лично нема ништо против Бугарите, но со ова што го прави бугарската власт се создава омраза. Тоа е погрешна политика, но тоа е политиката на Вашингтон, а тие како што почна Грција, а сега продолжува Бугарија имаат за цел Македонците како народ да се избришат. И ние како такви сме веќе 90 проценти избришани. Ако немате македонски народен театар, а имате албански, турски, ако нашата телевизија е СМРТ, ако МИА не е македонска и е медиумска, Македонци веќе нема, нема ништо македонско, додава дипломатот.

Дипломатот доаѓа до застрашувачки заклучок дека по Договорот од Преспа Македонци веќе не постојат бидејќи ништо не е македонско.

Ние на Грците им дадовме апсолутно право да го користат терминот македонско и Македонија. Нашите вина во Европа нема да можат да се продаваат како македонски. Така да ние не можеме да бидеме Македонци, Северно Македонци ќе бидеме во најдобар случај. Сето тоа не е случајно, сето тоа е диригирано, водено од Вашингтон, а Бугарите се залетаа за кусо време најдоа луѓе кои не разбираат историја и политика во Македонија. Не заборавајте дека Захариева кажа дека Заев прифатил дека Македонија постои од 44-та, дека Македонците постојат од 44-та. Тоа го кажал пред сведоци, не во четири очи. Го кажал пред Борисов пред сите таму. Тоа е суштината, вели Никовски.

По однос на прашањето зошто е политиката на Вашингтон кон Македонија ваква каква што е Никовски, вели дека едноставно САД нема со кого да преговара тука во Македонија, бидејќи Македонците се до тој степен раскарани и поделени меѓу себе што едноставно немаат со кого да се договорат. Вината за раскараноста и поделеноста тој ја гледа во самите Македонци, но и влијанието на соседите кои цело време ни подметнуваат работи за да има конфликт помеѓу Македонците.

Прво и прво базата е направена на Косово, регионот е покриен. Второ ние сме една шака народ, 1,3 милиони, бурето барут секогаш било Макеоднија. Македонците биле раздорот на Балканот, јаболкото на раздорот. Тие 1,2 милиони луѓе се испокарани меѓу себе, со никого ништо не можеш да се договориш. Тие кавги сето тоа е подметнато од странство, ние се однесуваме несоодветно и потоа „не стрижат“. Немаат тука со кого да преговараат и разговараат. Сите се заинтересирани и Србија која е на страна со црква и Албанците со Тиранската платформа. Македонија е веќе јазична федерација, ова што Али Ахмети беше со министрите на Косово е најстрашното. Тие веќе игнорираат, тие се албанскиот дел од Владата, албанскиот дел од државата. Им дадоа и зграда, тие имаат своја Влада, Груби го направија заменик премиер еве го игра улога на претседател на државата. Сето тоа оди по една линија чекор по чекор. 30 години тоа се реализира и финарализира со двата договори. Тоа е суштината имаш ти тука една шака народ која ти ја руши идејата за целиот регион. Бугарите никогаш нема да признаат дека сме ние Македонци, Грците исто така. Албанците велат, албански територии во Македонија, тоа е класичен иредентизам и тие албански територии веќе си ги освоија, заклучува тој.

The post Професорот Ѓорѓиев би повторувал 8 одделение: Мега анализа со Котлар, Никовски и Каракамишева за спорот со Бугарија appeared first on Република.

Новинарот на Би-Би-Си, специјализиран за здравје и наука, Џејмс Галагер објави голема анализа, но и интервју со виролог на тема конечен крај на пандемијата.

Како што вели на самиот почеток на текстот, никој во последните две години не се запрашал дали пандемијата конечно заврши и кога конечно ќе можеме повторно да живееме нормално. И двете прашања ги поставил на експертите и добил одговори „многу брзо“.

Во текстот се вели и дека расте верувањето дека пандемијата на омикрон во Обединетото Кралство ќе дојде до крајот, но дека тоа нема да се случи само ако некој пукне со прсти и вирусот да исчезне. Наместо тоа, тврди тој, ќе мора да се навикнеме на зборот „ендемски“ вирус, што значи дека Ковид-19 дефинитивно ќе остане присутен меѓу луѓето, пишува Би-би-си.

Нормализација на животот во 2022 година?

Тој потоа му постави прашања за крајот на пандемијата на професорот Џулијан Хискокс, раководител на Одделот за заразни болести и глобално здравје на Универзитетот во Ливерпул.

Значи, дали навистина сме на работ на нова ера на КОВИД и што ќе значи тоа за нашите животи?

Речиси сме таму, ова е почетокот на крајот, барем во Обединетото Кралство. Мислам дека во текот на 2022 година нашите животи речиси целосно ќе се вратат во предпандемиските времиња, вели професорот.

Во продолжение на текстот се наведува како се менува нашиот имунитет. Имено, новиот коронавирус се појави пред две години во Вухан и тогаш бевме ранливи. Тоа беше сосема нов вирус, со кој нашиот имунолошки систем досега немаше контакт. Дополнително, немавме ниту лекови, ниту вакцина против Ковид-19. „Последицата беше како некој да пукал од пламен-фрлач во фабрика за пиротехника. „Ковид експлозивно се рашири низ светот, но пожарот што го предизвика не може вечно да гори со ист интензитет“, се вели во текстот.

Тој, исто така, вели дека од почетокот имало две опции, или дека ќе го истребиме ковид-19 како што беше направено со еболата во Западна Африка или дека ситуацијата ќе се расчисти сама по себе, вирусот ќе остане меѓу нас и ќе се приклучи на голем број ендемични болести, како што се настинки, ХИВ, сипаници или туберкулоза.

Јас сум многу оптимист

Токму оваа втора опција им изгледаше неизбежна на многу експерти бидејќи се работи за вирус кој се шири низ воздухот пред да се појават симптомите на заразените.

Ендемичноста е врежана во овој вирус. Јас сум многу оптимист. Наскоро ќе бидеме во ситуација вирусот да циркулира, притоа да се грижиме за заштита на најзагрозените, а да прифатиме сите останати да бидат заразени. Ништо нема да му се случи на просечниот човек, вели д-р Елизабета Гропели, вирусолог од Универзитетот во Лондон, Сент Џорџ.

Инаку, епидемиолозите сметаат дека инфекцијата е ендемична кога нејзиното ширење е доследно и предвидливо и без нагли експлозии на бројот на случаи како што ги имавме во брановите на оваа пандемија. Сепак, професорката Азра Гани, епидемиолог на Империјалниот колеџ во Лондон, вели дека другите луѓе го користат терминот „ендемичен“ мислејки на живот со ковид, но без ограничување. Таа верува дека до тоа ќе дојдеме „исклучително брзо“.

Се чини дека требаше долго време да се дојде до оваа фаза, но помина само една година од започнувањето на вакцинацијата и веќе сме послободни од порано поради тоа, вели Гани.

Единственото нешто што сега може да тргне наопаку и да го забави движењето кон крајот на пандемијата е појавата на нова варијанта, која би можела да стане подоминантна од омикронот, а притоа да предизвика потешки клинички слики. Гани, исто така, забележува дека само затоа што инфекцијата е ендемична не значи дека болеста е блага.

Имаме некои навистина злобни смртоносни заразни болести кои ги сметаме за ендемични. Сипаниците биле ендемични со милениуми, но сепак убиле една третина од сите заразени. Маларијата е ендемична, предизвикувајќи 600.000 смртни случаи секоја година, објаснува Гани.

Ковидот станува помалку смртоносен?

Кога станува збор за ковид-19, експертите велат дека веќе има знаци дека тој станува се помалку смртоносен како што одминува времето, а човечкото тело го запознава и учи како да се бори со него. Во Обединетото Кралство на граѓаните им беше понудена вакцина, вклучително и засилена доза, а низ населението поминаа бранови од четири различни варијанти на истиот вирус.

Кога омикрон ќе ја заврши својата работа, имунитетот во Обединетото Кралство ќе биде висок, барем за некое време, вели професорката Елеонор Рајли, имунолог на Универзитетот во Единбург.

И покрај сè, високата стапка на инфекција имаше и висока цена, при што повеќе од 150.000 луѓе умреа само во Обединетото Кралство. Сепак, инфекцијата го остави имунолошкиот систем заштитен. Овој стекнат имунитет со текот на времето ќе ослабне, па за очекување е дека ќе продолжиме да оболуваме од Ковид во иднина, но ослабениот имунитет треба да ја намали и можноста за развој на посериозна болест.

Благи симптоми

Професорот Хискокс, член на специјалниот советодавен комитет на британската влада за новите респираторни вируси, објасни дека тоа значи дека огромното мнозинство од пациентите во иднина нема да имаат посериозни симптоми.

Без разлика дали се работи за нова или стара варијанта, повеќето од нас, исто како и кога ќе се заразиме од коронавирусот предизвикува обична настинка, ќе шмркаме и можеби ќе имаме блага главоболка, по што ќе се опоравиме, вели Хискокс.

За жал, ќе има и такви кои ќе умрат од ендемичен ковид, тие ќе бидат постари или имунокомпромитирани, кои сè уште се меѓу најзагрозените. Текстот вели дека ќе треба да одлучиме како ќе живееме со тој факт.

Ако не сакате да толерирате каква било смрт од ковид, тогаш ова не е готово и има цела низа рестрикции на масата. Но, погледнете, во малку потешката сезона на грип имаме 200-300 мртви дневно [во Британија] и никој не носи маска или не практикува социјално дистанцирање. Тоа можеби е линијата што треба да ја повлечеме со КОВИД“, вели Хискокс.

Тој додава дека не очекува во иднина да има заклучувања или ограничувања на големите собири поради Ковид. Тој исто така очекува оваа година да се укинат масовните тестови на Ковид.

Тој, сепак, нагласува дека вакцинацијата против Ковид-19, за најранливите, ќе биде реалност секоја година.

Ќе мораме да го прифатиме фактот дека сезоната на грип ќе биде и сезона на корона во иднина и дека тоа ќе биде предизвик за нас, рече д-р Гропели.

Сепак, се уште не е јасно колку тешки ќе бидат зимите и дали ќе бидат потешки од вообичаено, со оглед на тоа што истите луѓе често умираат и од ковид и од грип. Како што рече еден научник, потсетува Би-Би-Си, „не можете да умрете двапати“.

Професорката Рајли верува дека после омикрон нема да има потреба од носење маски, иако верува дека луѓето кои ги носат ќе бидат толку ретка глетка, исто како во некои делови од Азија каде луѓето самоиницијативно ги носат во поголемите гужви.

Одредено сценарио е дека нашите животи нема да изгледаат многу поинаку отколку во 2019 година“, додава професорката Рајли.

Конечно, Би-Би-Си предупредува дека добар дел од светот, за разлика од Обединетото Кралство, се уште не е во оваа фаза. Ова особено важи за сиромашните земји и многу луѓе сè уште не ја примиле првата доза, а камоли втората или бустерот. Тоа се однесува и на земји кои имаат тешко заклучување и недостаток на природен имунитет кај населението.

Светската здравствена организација исто така верува дека треба да помине уште многу време за да се нарече ендемичен ковид.

За светот тоа е сè уште пандемија и акутна вонредна состојба, заклучи д-р Гропели.

The post Анализа: Во 2022 година животот ќе ни се врати како пред пандемијата appeared first on Република.

Според извештаите од болниците, моментно се хоспитализирани 340 лица, a од нив 81 отсто не се вакцинирани, додека 19 проценти се вакцинирани. Во исто време, 78 отсто од починатите лица од Ковид-19 биле невакцинирани, а само 22 отсто примиле вакцина, се вели во анализата објавена од Министерството за здравство за вакцинирани од позитивните случаи со Ковид-19 во период од 6 август 2021 година до 13 јануари 2022 година.

За вакцинирани се сметаат лицата кај кои се аплицирани две дози и поминале најмалку 14 дена од примање на втората доза вакцина.

Од Министерството потенцираат дека изминативе неколку недели, притисокот врз болниците е намален што се однесува до хоспитализациите, но зголемени се амбулантските прегледи, кои се движат и до стотина пациенти на ден во една установа.

Во период од 06.08.2021 до 13.01.2022 година на територија на државата како позитивни на Ковид-198 се тестирани 85.593 граѓанин, од кои 37 отсто биле целосно вакцинирани, односно 32.079 лица. Според статистиката за изминативе месеци, 53.514 граѓани, односно 63 отсто од позитивните на Ковид-19 не биле вакцинирани, се вели во соопштението на Министерството за здравство.

Анализата на Министерството покажува дека смртноста кај невакцинираните е драстично поголема.

Во период од 6.08.2021 до 13.01.2022 година 78 отсто од починатите лица со Ковид-19, биле невакцинирани, а само 22 отсто примиле вакцина. Според анализите, починатите имале повеќе комбинирани хронични заболувања. Пациентите биле вакцинирани со сите типови вакцини кои ги има на располагање кај нас, посочуваат од Министерство.

Од Министерството за здравство укажуваат на важноста на вакцинација и апелираат граѓаните да се вакцинираат, бидејќи, како што велат, само така ќе дојдеме до колективен имунитет и ќе спречиме ширење на мутации на SARSKоV2

The post МЗ: 81 отсто од моментно хоспитализираните со ковид-19 се невакцинирани appeared first on Република.